Khoa học – đổi mới sáng tạo động lực nền tảng cho kinh tế xanh ở Thái Nguyên

Nguồn lực đào tạo, nghiên cứu – lợi thế chiến lược của Thái Nguyên

Theo lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên, để kinh tế xanh thực sự trở thành động lực tăng trưởng mới, cần hình thành và phát huy hiệu quả hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, trong đó các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp công nghệ và hoạt động khởi nghiệp sáng tạo đóng vai trò trung tâm.

Ông Vũ Hải Quân - Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN; Ông Vương Quốc Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên và ông Dương Hữu Bường - Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Thái Nguyên tham quan gian hàng công nghệ của doanh nghiệp Bkav tại Hội nghị ký kết kế hoạch phối hợp triển khai thí điểm hỗ trợ cửa hàng, hộ kinh doanh bán buôn, bán lẻ chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên (ngày 28/11/2025).

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Đình Thất – Phó giám Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên chia sẻ: “Trong bối cảnh Thái Nguyên đang chuyển hướng mạnh sang mô hình phát triển bền vững, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo có vai trò đặc biệt quan trọng, mang tính nền tảng và lâu dài. Đây là yếu tố quyết định để nâng cao chất lượng tăng trưởng, sử dụng hiệu quả tài nguyên và bảo vệ môi trường”.

Một trong những lợi thế nổi bật của Thái Nguyên là hệ thống các cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học quy mô lớn, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trên địa bàn tỉnh hiện có Đại học Thái Nguyên – đại học vùng trọng điểm quốc gia, với 7 trường đại học thành viên, cùng nhiều đơn vị đào tạo, nghiên cứu và phục vụ nghiên cứu khoa học. Ngoài ra còn có Trường Đại học Kinh tế – Công nghệ Thái Nguyên, Đại học Công nghệ Giao thông vận tải (Cơ sở Thái Nguyên) và cộng đồng doanh nghiệp công nghệ đang ngày càng phát triển.

Chung kết Cuộc thi ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thanh niên tỉnh Thái Nguyên năm 2025.

Theo lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ, đây là nguồn lực rất quan trọng để tổ chức nghiên cứu, tiếp nhận và chuyển giao các tiến bộ khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo vào thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ môi trường, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, quản lý tài nguyên và phát triển bền vững. Việc phát huy hiệu quả nguồn lực này sẽ giúp Thái Nguyên hình thành các mô hình sản xuất xanh, thân thiện với môi trường và có giá trị gia tăng cao.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách để thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Để khai thác hiệu quả tiềm năng sẵn có, trong thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên sẽ tập trung tham mưu triển khai nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm đẩy mạnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn.

Lãnh đạo Sở KH&CN cho biết: “Trọng tâm là tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đổi mới sáng tạo, khuyến khích hoạt động đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp; hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; công nhận trung tâm đổi mới sáng tạo, cá nhân và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; đồng thời phát triển hạ tầng, mạng lưới và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo”.

Ông Trần Đình Thất – Phó giám Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên.

Theo dự kiến, Nghị quyết sẽ bao gồm khoảng 8 nhóm chính sách với 16 nội dung hỗ trợ cụ thể, tập trung vào các doanh nghiệp, tổ chức có trụ sở chính trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, có hoạt động ứng dụng, chuyển giao, đổi mới công nghệ; thương mại hóa kết quả nghiên cứu; tiếp nhận và làm chủ công nghệ tiên tiến. Mục tiêu hướng tới là tạo ra giá trị gia tăng, nâng cao hiệu quả sản xuất – kinh doanh, năng lực cạnh tranh và tác động lan tỏa tích cực đến hệ thống đổi mới sáng tạo của tỉnh, nhất là trong lĩnh vực kinh tế môi trường.

Gắn nghiên cứu khoa học với thực tiễn phát triển kinh tế – môi trường

Theo số liệu tổng hợp, hiện nay Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên đang quản lý, triển khai thực hiện 131 nhiệm vụ, đề tài khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Để các nhiệm vụ này phát huy hiệu quả thực chất, Sở đã tăng cường phối hợp với Đại học Thái Nguyên và các trường đại học, viện nghiên cứu trên địa bàn.

Lãnh đạo Sở nhấn mạnh: “Chúng tôi đặc biệt chú trọng việc gắn kết nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao và ứng dụng khoa học – công nghệ với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp và địa phương, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ môi trường, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, quản lý tài nguyên và phát triển bền vững. Thông qua cách tiếp cận này, nhiều kết quả nghiên cứu khoa học đã từng bước được ứng dụng vào thực tiễn, góp phần giải quyết các vấn đề môi trường, nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên và thúc đẩy phát triển kinh tế theo hướng bền vững".

Phó Giám đốc Sở KH&CN Nguyễn Thị Thủy cùng đại diện địa phương và nông dân kiểm tra mô hình phục tráng giống lúa Bao Thai Hồng Định Hóa, nếp Vải Định Hóa tại xóm Bản Lác, xã Kim Phượng, tỉnh Thái Nguyên.

Trong thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục tham mưu triển khai các chương trình hợp tác sâu rộng hơn với Đại học Thái Nguyên, nhất là các nội dung liên quan đến tổ chức thực hiện nhiệm vụ trong Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đặc biệt hiện nay Sở KH&CN đang phối hợp với Đại học Thái Nguyên xây dựng Đề án thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo vùng Việt Bắc theo ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh, đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng và cấp bách, việc sớm thành lập và đưa Trung tâm Đổi mới sáng tạo đi vào hoạt động sẽ có ý nghĩa, vai trò quyết định trong việc thực hiện tốt các nhiệm vụ đổ mới sáng tạo và hỗ trợ, tạo động lực thúc đẩy kinh tế xanh tại tỉnh Thái Nguyên.

Phó Giám đốc Sở KH&CN cho biết: “Việc sớm thành lập và đưa Trung tâm Đổi mới sáng tạo vùng Việt Bắc đi vào hoạt động có ý nghĩa và vai trò quyết định trong việc thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp và tạo động lực thúc đẩy kinh tế xanh tại tỉnh Thái Nguyên”.

Ứng dụng máy móc, đổi mới công nghệ trong sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng chè Thái Nguyên.

Trung tâm được kỳ vọng sẽ trở thành đầu mối kết nối các nguồn lực nghiên cứu, đào tạo, doanh nghiệp và khởi nghiệp sáng tạo; thúc đẩy chuyển giao công nghệ; hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; qua đó tạo sức lan tỏa mạnh mẽ cho phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn không chỉ tại Thái Nguyên mà còn cho toàn vùng Việt Bắc.

Tăng cường phối hợp, lan tỏa giá trị phát triển bền vững

Bên cạnh các giải pháp về chính sách và khoa học – công nghệ, Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của báo chí nói chung, báo chí chuyên ngành Kinh tế Môi trường trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức và tạo sự đồng thuận xã hội đối với mục tiêu phát triển bền vững.

“Báo chí chuyên ngành không chỉ phản ánh kịp thời các chủ trương, chính sách mà còn là cầu nối giữa cơ quan quản lý nhà nước, giới khoa học, doanh nghiệp và người dân; lan tỏa các mô hình hay, cách làm hiệu quả, các giải pháp công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực môi trường và kinh tế xanh,” lãnh đạo Sở nhấn mạnh.

Đối với tỉnh Thái Nguyên, sự đồng hành của các cơ quan báo chí chuyên ngành Kinh tế Môi trường có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc tuyên truyền các chương trình, đề án, mô hình phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường; đồng thời cổ vũ, khích lệ các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân chủ động tham gia ứng dụng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo vì mục tiêu phát triển bền vững.

Phát triển bền vững là quá trình phát triển đòi hỏi sự kết hợp giữa kinh tế, xã hội và bảo vệ môi trường.

Về phía Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên, mong muốn tiếp tục tăng cường phối hợp với Tạp chí Kinh tế Môi trường và các cơ quan báo chí trong việc cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời về các chương trình, đề án, nhiệm vụ khoa học – công nghệ liên quan đến kinh tế môi trường; phối hợp tổ chức các tọa đàm, diễn đàn, chuyên trang, chuyên mục về đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học – công nghệ phục vụ phát triển kinh tế xanh; huy động sự tham gia của các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nghiệp để tăng chiều sâu và tính thực tiễn cho các bài viết.

Với sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm và chuyên nghiệp của báo chí chuyên ngành Kinh tế Môi trường, cùng sự quyết tâm của các cấp, các ngành, nhận thức của cộng đồng về phát triển bền vững được kỳ vọng sẽ tiếp tục được nâng cao, tạo nền tảng xã hội vững chắc cho quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng xanh tại Thái Nguyên trong thời gian tới.

Nguyên Mạnh