Khoa học thường thức: Nghiêm túc một cách hài hước về sâu răng

Nên đi khám răng miệng thường xuyên, có răng sâu là phải chữa ngay. Ảnh: Raising Children Network.

Tôi đánh răng đều đặn, dằn lòng ăn ít đồ ngọt, đồ chua, thế mà đùng một cái, răng bị sâu. Đến phòng khám được nghe nha sĩ ngâm nga trường ca về phòng chống sâu răng. “Đến con vật còn biết giữ vệ sinh răng miệng. Cá sấu không đánh răng, nhưng chúng biết nhờ chim choi choi lấy đi những chỗ giắt răng, thức ăn thừa”, nha sĩ vừa lên mặt giảng giải vừa nhe răng ra cười.

“Cần đánh răng sáng tối mỗi ngày để loại bỏ vi khuẩn. Không vi khuẩn thì không sâu răng. Mà chị biết không, người ta đã xác định được hơn 600 loại vi khuẩn ở trong bựa răng cơ đấy”, nha sĩ tiếp tục “tuyên giáo”. Nên ăn nhiều loại rau củ quả tươi có tác dụng làm sạch răng như: táo, cà rốt, cần tây… Nếu răng thưa thịt giắt thì nên dùng chỉ nha khoa để kéo cưa lừa xẻ lấy ra, không nên dùng tăm chọc ngoáy vì khe răng dễ bị rộng ra, lợi dễ chảy máu.

Tôi thầm nghĩ: “Ông này chắc muốn bán cho mình mấy cuộn chỉ tơ nha khoa đây. Mà hình như có cả loại chỉ tơ gắn cố định trên cái chạc nhựa…”.

Vẫn đang thầm nghĩ thì nha sĩ lại thao thao bất tuyệt về vấn đề nhịn mồm nhịn miệng để nụ cười thêm duyên. Nào là khi ta ăn carbohydrate có trong đường, kẹo, bánh mì, khoai tây, hoa quả…, vi khuẩn sẽ hoạt động mạnh, tạo ra nhiều acid có thể làm hỏng men răng, lộ ngà răng.

“Mà chị biết không, ở Ai Cập thời cổ đại ấy, người giàu dễ bị sâu răng hơn người nghèo. Vì người giàu có tiền mua đồ ngọt như mật ong, trong khi người nghèo chỉ đủ tiền ăn hành củ”, nha sĩ nói.

Rồi lại điệp khúc “mà chị biết không”. “Mà chị biết không, hoa quả sấy khô như nho khô có thể khiến răng sâu nhiều hơn là sô cô la đấy, vì chúng bám vào răng lâu hơn, làm thức ăn lâu dài cho vi khuẩn gây sâu răng. Mà vi khuẩn cũng biết văn hóa “truyền khẩu” của nhân loại nhé”, nha sĩ hấp háy mắt nhìn tôi.

Nghe đến từ “truyền khẩu”, hiểu ngay là lây truyền qua đường “khóa môi” và liên tưởng luôn “kiểu hôn nồng nàn nước Pháp” làm má tôi ửng hồng, ửng đỏ. Tôi đoán thế vì thấy má nóng lên mà nóng thì thường đi đôi với đỏ. Trong khi đầu óc tôi mơ về nơi xa lắm, vượt đại dương, tìm đến ban nhạc rock nổi tiếng của Mỹ có tên “ớt nóng đỏ” (Red Hot Chili Peppers), nha sĩ vẫn tiếp tục nhồi nhét kiến thức răng miệng vào tai tôi.

Nào là hầu hết người trưởng thành có 32 răng, nhưng muỗi có tới 47 răng, ốc sên có khoảng 25.000 răng mọc trên lưỡi, cá tuế thuộc họ cá chép có răng ở trong họng… Nào là George Washington, Tổng thống Mỹ đầu tiên, khổ về đường răng miệng lắm, mới đôi mươi đã bắt đầu rụng răng, đeo đủ loại răng giả làm từ răng động vật, kim loại. Lúc nhậm chức tổng thống năm 1789 chỉ còn mỗi cái răng thật, còn đâu là răng giả làm từ ngà, đồng, vàng…

Nghe, nghe nữa, nghe mãi…, tai tôi bắt đầu ù. Đối chiếu bài học được “nhồi nhét” nãy giờ, tôi vẫn chửa biết vì sao mình bị sâu răng. Tôi hùng biện “tôi không thể sâu răng” vì đánh răng thường xuyên, liên tục, đúng cách từ bé, vì hầu như không ăn đồ ngọt, vì hiếm khi nghiến răng trèo trẹo đến mức nứt men răng…

Sau khi bài hùng biện tràng giang đại hải của tôi chấm dứt, nha sĩ nhíu mày nhăn trán đôi phút rồi thẽ thọt: “Mà chị biết không, bờ cờ sờ có thể là nguyên nhân”. Miệng tôi há hốc, đút nắm tay lọt. Nha sĩ lật đật rút smartphone, tìm kiếm online, mở một đoạn phim quảng cáo, gí vào mặt tôi.

Clip chiếu cảnh một anh chàng nhảy chân sáo giao hàng tận nhà, bà chủ nhà nào cũng nở nụ cười đáng yêu, phô bộ răng sâu, răng sún. Xong việc về nhà, chàng giao hàng cũng được vợ chào đón bằng nụ cười trắng lóa nhưng vẫn có răng sâu. Tôi chả hiểu người ta quảng cáo sản phẩm gì, cho đến khi cuối clip hiện dòng chữ “Chocolate-coated condom”.

Mặt tôi lúc đó chắc lại ửng hồng, ửng đỏ, nhưng mắt tôi vẫn mở to chớp chớp ra chiều ngây ngây thơ thơ lắm. Nha sĩ nhẹ nhàng, từ tốn giải thích rằng, một số loại bờ cờ sờ có vị vanilla, chuối, dâu, táo hoặc sô cô la và có chứa đường, dành riêng cho kiểu “yêu bằng miệng”.

Nha sĩ nháy mắt: “Sản phẩm của Lifestyles ít khi có đường, nhưng nhiều dòng Durex có, xin hỏi có phải chị…”. Tôi ngượng chín mặt, chối bay chối biến: “Không, trước tôi quên, giờ tôi nhớ ra rồi. Tôi có ăn sô cô la. Hơi nhiều. Dịp Valentine”.

Nên dùng chỉ nha khoa, không nên dùng tăm để xỉa răng. Ảnh: VITIS.

Minh Long