Khơi nguồn sáng tạo, bứt phá tương lai số - Kỳ 1: Dẫn đầu chuyển đổi số - nền tảng cho đổi mới sáng tạo

Trung tâm Phục vụ hành chính công của tỉnh được đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, góp phần tạo bước đột phá trong công tác cải cách hành chính và hiện đại hóa nền hành chính.

“Coi phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là nhiệm vụ chính trị cao cả trước Đảng, Nhà nước, nhân dân, đòi hỏi sự vào cuộc với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt” - chỉ đạo của đồng chí Trịnh Việt Hùng, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên, đã trở thành kim chỉ nam cho hành trình chuyển đổi số tại địa phương. Với tầm nhìn xa và sự chỉ đạo quyết liệt từ người đứng đầu, Thái Nguyên không chỉ khẳng định vai trò tiên phong mà còn vươn lên là hình mẫu tiêu biểu trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, đóng góp thiết thực cho sự nghiệp đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Tư duy số từ lãnh đạo

Với tư duy số từ lãnh đạo, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Nghị quyết số 01/NQ-TU về Chương trình chuyển đổi số tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết ra đời đã mở ra hướng đi mới, được xem là cú huých đột phá, thể hiện tầm nhìn chiến lược, tạo sức sống mới và sự vào cuộc mạnh mẽ, tích cực của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội, mang lại hiệu quả thiết thực trên cả 3 trụ cột: Chính quyền số, Kinh tế số và Xã hội số, qua đó có tác động toàn diện đến các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội.

Tỉnh ủy, UBND tỉnh đặc biệt quan tâm, chỉ đạo quyết liệt đến công tác chuyển đổi số của tỉnh, đồng thời xác định xây dựng và phát triển chính quyền số, chuyển đổi số là ưu tiên hàng đầu để thực hiện mục tiêu đưa Thái Nguyên trở thành trung tâm kinh tế công nghiệp hiện đại của khu vực Trung du, miền núi phía Bắc và vùng Thủ đô Hà Nội. Đây là lần đầu tiên một cấp ủy địa phương ban hành nghị quyết chuyên đề về chuyển đổi số, đặt ra các mục tiêu cụ thể đến năm 2025: Trên 90% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau; trên 90% hồ sơ công việc cấp tỉnh được xử lý trên môi trường mạng; 100% cơ sở dữ liệu dùng chung được kết nối, chia sẻ trên toàn tỉnh; kinh tế số chiếm 20% GRDP tỉnh…

Ông Đào Ngọc Tuất, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ: Từ năm 2021 đến nay, tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành liên quan đến chuyển đổi số. UBND tỉnh thường xuyên tổ chức các hội nghị chuyên đề, giao ban, tập huấn để thống nhất nhận thức và hành động trong toàn hệ thống chính trị; tổ chức hàng trăm lớp tập huấn chuyển đổi số cho cán bộ, công chức, viên chức, doanh nghiệp và người dân.

Người dân đến Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh, giải quyết các thủ tục hành chính.

Ngay sau khi Nghị quyết ban hành, Ban Chỉ đạo chuyển đổi số cấp tỉnh được thành lập (tháng 4-2021) do đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban. Các sở, ngành, địa phương đều xây dựng kế hoạch hành động cụ thể. Bên cạnh đó, toàn tỉnh đã thành lập 2.255 tổ công nghệ số cộng đồng trên địa bàn tỉnh, trong đó thành viên tổ công nghệ số đi từng ngõ, gõ từng nhà, hướng dẫn, hỗ trợ từng người dân tự sử dụng dịch vụ công trực tuyến để đảm bảo mỗi hộ gia đình có ít nhất 1 người biết cách sử dụng tài khoản VNeID, đăng nhập và sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên các Cổng dịch vụ công.

Thái Nguyên cũng đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động giám sát, chỉ đạo điều hành và thực hiện các dịch vụ công. Đồng thời, là một trong những địa phương đi đầu ban hành bộ chỉ số chuyển đổi số cấp xã, gồm hơn 60 tiêu chí cụ thể, có trọng số đánh giá rõ ràng. Bộ chỉ số này trở thành công cụ để đánh giá thực chất hiệu quả chuyển đổi số tại cơ sở, tạo phong trào thi đua, lan tỏa từ cấp xã đến toàn tỉnh.

Đưa công nghệ đến gần dân và doanh nghiệp

Nếu tư duy chiến lược của lãnh đạo là đòn bẩy, thì việc lan tỏa công nghệ tới từng người dân, doanh nghiệp chính là minh chứng sống động cho hiệu quả chuyển đổi số. Với cách làm bài bản, trong tiến trình chuyển đổi số toàn diện, tỉnh Thái Nguyên đã và đang triển khai nhiều nền tảng, ứng dụng số thiết thực, trực tiếp phục vụ người dân và doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, minh bạch hóa hoạt động công quyền và tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội.

Một trong những điểm sáng là việc xây dựng và vận hành hiệu quả Trung tâm Điều hành thông minh (IOC) - được ví như “bộ não số” của tỉnh. Trung tâm tích hợp dữ liệu từ nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, giao thông, môi trường, camera an ninh, phản ánh hiện trường... tạo thành hệ thống giám sát và phân tích thời gian thực, hỗ trợ lãnh đạo trong điều hành, ra quyết định nhanh và chính xác.

Hoạt động tại Trung tâm Điều hành thông minh (IOC) TP. Phổ Yên. Ảnh T.L

Một nền tảng khác mang tính đột phá là ứng dụng “Công dân số C‑ThaiNguyen”. Ứng dụng này hiện có khoảng 400 nghìn lượt tải và trên 100 nghìn tài khoản người dùng, cung cấp nhiều tiện ích như: tra cứu thủ tục hành chính, phản ánh kiến nghị, tra cứu y tế, giáo dục, kết nối thông tin chính sách… Ứng dụng giúp người dân giảm thời gian đi lại, tiếp cận nhanh thông tin chính thống và tương tác trực tiếp với chính quyền chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại thông minh.

Anh Bàng Minh Thường, tổ dân phố Dộc Mấu, thị trấn Đu (Phú Lương): C‑ThaiNguyen có rất nhiều tiện ích, những phản ánh thực tế được tiếp thu và xử lý sớm. Tiện ích xem camera trực tuyến tại các nút giao thông trọng điểm cũng rất hữu dụng, nhất là đối với người làm nghề lái xe tải như bản thân tôi.

Cùng với đó, tỉnh triển khai ứng dụng xã hội số “Thái Nguyên ID”; ứng dụng “Sổ tay đảng viên điện tử” với gần 90% đảng viên đã cài đặt; mô hình chợ “4.0”… Đối với cộng đồng doanh nghiệp, Thái Nguyên đẩy mạnh số hóa toàn diện hoạt động quản lý đầu tư, đăng ký kinh doanh, thuế và hỗ trợ thương mại điện tử. Hệ thống tích hợp và chia sẻ dữ liệu LGSP của tỉnh đã thực hiện hơn 3 triệu lượt giao dịch nội - ngoại bộ, hỗ trợ liên thông thông tin giữa doanh nghiệp với các sở, ngành, địa phương. Đồng thời, tỉnh khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi số, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, từ đó mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Nhân viên Công ty Vietel Thái Nguyên hỗ trợ, hướng dẫn người dân sử dụng điện thoại thông minh và ứng dụng "C-Thái Nguyên".

Thực tiễn cho thấy, chuyển đổi số đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước tại Thái Nguyên. Tỉnh đã triển khai đồng bộ các nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu, giúp kết nối thông suốt giữa các cơ quan hành chính. 100% dịch vụ công trực tuyến được cung cấp, cùng với việc công khai, minh bạch quy trình giải quyết TTHC trên Cổng dịch vụ công, đã giúp tỷ lệ hài lòng của người dân đạt 96,64%. Tỉnh cũng đẩy mạnh số hóa hồ sơ (87,38%), thanh toán trực tuyến (76,16%) và tái sử dụng dữ liệu (88,12%).

Song song đó, các ứng dụng như C-ThaiNguyen, Thái Nguyên ID tạo điều kiện để người dân giám sát chính quyền, phản ánh hiện trường mọi lúc, mọi nơi, góp phần xây dựng chính quyền số minh bạch, phục vụ. Hệ thống camera đô thị thông minh cũng hỗ trợ quản lý trật tự hiệu quả, đưa Thái Nguyên tiến gần hơn đến mô hình đô thị thông minh toàn diện.

Khẳng định vị thế trong kỷ nguyên số

Với cách làm bài bản, kiên trì và linh hoạt, Thái Nguyên đã vươn lên khẳng định vị thế của mình trong bản đồ chuyển đổi số quốc gia. Nhiều năm liền, tỉnh nằm trong nhóm đầu về Chỉ số chuyển đổi số (DTI), đặc biệt nổi bật ở trụ cột chính quyền số và hạ tầng dữ liệu.

Thái Nguyên đã xây dựng thành công kho dữ liệu dùng chung, số hóa toàn bộ thủ tục hành chính cấp tỉnh, huyện; 100% cơ quan hành chính sử dụng chữ ký số và xử lý văn bản điện tử. Trong ngành giáo dục, 90% trường phổ thông sử dụng sổ điểm và học bạ điện tử; ngành y tế triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử cho hơn 80% dân số.

Năm 2024, Thái Nguyên lọt top 10 địa phương dẫn đầu về chỉ số đổi mới sáng tạo (PII).

Năm 2024, Thái Nguyên đứng thứ 5 toàn quốc về Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index), đứng thứ 2 về Chỉ số hài lòng của người dân về sự phục vụ hành chính (SIPAS) và thuộc nhóm cao về Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công (PAPI). Đặc biệt, tỉnh đạt tỷ lệ 35,5% GRDP đến từ kinh tế số, cao thứ 3 cả nước - một minh chứng sống động cho hiệu quả thực chất của quá trình chuyển đổi số, vượt xa mục tiêu 20% đề ra trong Nghị quyết 01-NQ/TU.

Đây chính là nền tảng vững chắc để Thái Nguyên tự tin bước vào thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 10/4/2024 của Bộ Chính trị, tiếp tục nâng tầm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần vào sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước.

(Còn nữa)

Nhóm P.V