Khơi nguồn sáng tạo trong thanh, thiếu nhi

Thiếu nhi, học sinh Trường Tiểu học Phú Xá (T.P Thái Nguyên) tham gia trải nghiệm không gian sáng tạo trong giờ ra chơi. (Ảnh chụp trước ngỳ 27/4/2021)

Tại lễ tổng kết cuộc thi “Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng” tỉnh lần thứ IV, năm 2020 diễn ra cách đây không lâu, cái tên Lương Hải Anh, học sinh lớp 9C, Trường THCS Hợp Thành (Phú Lương) tiếp tục được xướng danh khi năm thứ 2 liên tiếp giành giải Đặc biệt. Với sáng kiến xây dựng “Hệ thống xả nước nước bán tự động cho nhà vệ sinh”, em đã chinh phục được Ban Giám khảo của cuộc thi năm nay. Nói về ý tưởng thực hiện sáng kiến này, Hải Anh cho biết: Trước thực tế nhà vệ sinh chung của nam tại trường học còn nhiều bất cập như ô nhiễm, ý thức giữ gìn vệ sinh chưa cao, hệ thống xả nước hoạt động chưa hiệu quả… em đã nghĩ ra ý tưởng sáng chế một hệ thống xả nước mà không cần phải dùng thao tác mở, đóng van mà nước vẫn được xả vào máng tiểu tiện. Với hệ thống xả nước bán tự động này thì người sử dụng chỉ cần lực gián tiếp qua trọng lượng của cơ thể khi đứng lên bàn dẫm. Khi đó các van nước sẽ được xả nước một cách tự động ngay sau khi vệ sinh.

Cũng xuất phát từ những thực tế trong trường học, nhóm tác giả Dương Anh Quân và Nguyễn Thị Linh, lớp 12A1, Trường THPT Phú Bình đã có sáng kiến Ứng dụng thư viện điện tử tại nhà trường. Sáng kiến trên một phần mềm “Thư viện điện tử” do các em thực hiện. Việc sử dụng phần mềm “Thư viện điện tử” mang đến sự tiện lợi, hiệu quả, nhanh gọn, tiết kiệm thời gian trong quản lý thư viện nhà trường cũng như sự thuận tiện của người mượn. Qua đó giúp người quản lý biết được loại sách được mượn nhiều, loại sách thư viện còn thiếu, từ đó sẽ điều chỉnh và bổ sung để phục vụ tốt nhất cho việc giảng dạy trong nhà trường. Mô hình này này cũng đã giành giải Nhất cuộc thi năm nay.

Hai sáng kiến kể trên nằm trong số hàng trăm sản phẩm, mô hình sáng tạo tiêu biểu tham gia hưởng ứng cuộc thi “Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng” tỉnh trong thời gian qua. Được triển khai từ năm học 2013-2014, cuộc thi do Tỉnh đoàn và Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh tổ chức đã tạo sức lan toản và trở thành phong trào thu hút đông đảo các cá nhân tham gia hưởng ứng. Qua đó khơi dậy tiềm năng và phát huy khả năng tư duy, sáng tạo của thanh thiếu niên, nhi đồng (có độ tuổi từ 6-19 tuổi) trên địa bàn tỉnh. Sau 4 lần triển khai, đã có trên 700 mô hình, sản phẩm đăng ký dự thi cấp tỉnh thuộc 5 lĩnh vực (đồ dùng dành cho học tập; phần mềm tin học; sản phẩm thân thiện với môi trường; các dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em; bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế). Trong đó có nhiều mô hình, sản phẩm tham gia các cuộc thi toàn quốc và đã đạt giải cao.

Trong năm 2020, Ban Tổ chức đã nhận được trên 100 sản phẩm, mô hình của 84 tác giả và 26 nhóm tác giả đến từ 48 trường tiểu học, THCS và THPT trên địa bàn tỉnh. Theo Ban Tổ chức cuộc thi năm nay, các mô hình, sản phẩm tham gia đa phần xuất phát từ thực tiễn cuộc sống, có tính sáng tạo và khả năng áp dụng vào thực tế cao, như: “Máy tưới cây công nghệ” của nhóm tác giả Hoàng Thị Phương Anh, Lê Khánh Linh, Bùi Thị Hạnh, Trường THCS Hóa Thượng (Đồng Hỷ); “Thiết bị cảnh báo thiết bị điện” của nhóm tác giả Nguyễn Duy Hoàng, lớp 9C, Trường THCS Đỗ Cận (T.X Phổ Yên); “Máy lọc bụi và điều hòa không khí trong xưởng mộc” của nhóm tác giả Hoàng Mai Trang, Dương Tuấn Kiệt, Trần Phương Linh, lớp 8B, Trường THCS Tiên Phong (T.X Phổ Yên)…

Anh Ngô Thế Hoàn, Bí thư Tỉnh đoàn, Phó Ban Tổ chức Cuộc thi “Sáng tạo thanh, thiếu niên và nhi đồng” tỉnh lần thứ IV, năm 2020 đánh giá: Việc xây dựng và tổ chức phong trào sáng tạo kỹ thuật ngày càng quy mô hơn về số lượng và chất lượng, các cá nhân tham gia hoạt động sáng tạo ngày càng tăng. Các nhà trường, cơ sở Đoàn, Đội đã thực hiện tốt công tác hỗ trợ các thí sinh trong việc lên ý tưởng, thực hiện mô hình, sản phẩm, góp phần mang lại kết quả cao cho Cuộc thi này. Thời gian tới, Tỉnh đoàn tiếp tục phối hợp với các ban, ngành, các nhà trường đẩy mạnh tuyên truyền, khuyến khích các em phát huy khả năng sáng tạo của tuổi trẻ, đồng hành cùng các em nuôi dưỡng ước mơ trở thành những nhà sáng chế trong tương lai. Qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển khoa học công nghệ của tỉnh nhà.

Huy Toản