Khởi tố nhóm đối tượng chôn lấp hơn 1.600 tấn xỉ chì thải ra môi trường

Ngày 26/6, Công an TP Hà Nội cho biết, vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Vũ Xuân Đồng (SN 1987, trú tại huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc), Nguyễn Phương Hoan (SN 1989), Nguyễn Phương Hưng (tức Hưng “Beo”, SN 1969, cùng trú tại huyện Sóc Sơn) và Mao Xin Song (tức A Mao, SN 1976, quốc tịch Trung Quốc, quản lý Công ty Fu Xin) về tội “Gây ô nhiễm môi trường”.

Hai đối tượng Nguyễn Phương Hưng và Vũ Xuân Đồng. Ảnh: Công an Hà Nội.

Vạch trần “ổ chì lậu” giữa lòng ngoại thành Hà Nội

Từ thông tin do Cục Cảnh sát môi trường – Bộ Công an cung cấp, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hà Nội đã phối hợp tiến hành tổng rà soát và phát hiện một cơ sở tái chế kim loại (chì) hoạt động trái phép tại khu Đồng Tín, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn. Cơ sở này có dấu hiệu gây ô nhiễm nghiêm trọng khi chôn lấp chất thải phát sinh ngay trong khuôn viên.

Chất thải được lực lượng chức năng phát hiện khi đối tượng chôn dưới đất.

Sau quá trình xác minh, ngày 12/6, các lực lượng chức năng đã đồng loạt kiểm tra, khám xét 9 địa điểm liên quan tại Hà Nội và Hưng Yên, thu giữ hàng loạt tang vật, tài liệu quan trọng, từ máy tính, điện thoại đến mẫu chất thải. Khám nghiệm hiện trường xác định có tới 1.623.000 kg xỉ chì bị chôn lấp trái phép.

Theo kết quả điều tra, xưởng tái chế kim loại rộng gần 6.000 m² nằm trên khu đất nông nghiệp do Nguyễn Phương Hưng quản lý. Đây là một phần trong tổng diện tích nhà xưởng hơn 15.000 m² mà Vũ Xuân Đồng được giao quản lý từ năm 2019.

Từ tháng 7/2024, một nhóm người Trung Quốc do đối tượng tên A Thao cầm đầu đã thuê lại xưởng để lắp đặt dây chuyền luyện chì trái phép. Đến tháng 12/2024, khi A Thao rút về nước, toàn bộ thiết bị được “sang tay” cho Mao Xin Song (A Mao) tiếp quản.

Những hố chôn chất thải.

Mao Xin Song cùng nhóm kỹ sư Trung Quốc phối hợp với Vũ Xuân Đồng điều hành toàn bộ quy trình: từ thu mua xỉ chì đầu vào, vận hành lò luyện, thuê công nhân người Việt (khoảng 40 người, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số từ Hà Giang, Sơn La), cho đến tiêu thụ chì thành phẩm sang Trung Quốc.

Mỗi tấn nguyên liệu cho ra khoảng 300kg chì thành phẩm và 700 kg chất thải độc hại. Đáng báo động, toàn bộ chất thải đều bị chôn lấp trực tiếp tại các khu vực trũng và ao nước quanh xưởng. Nhiều khu vực chôn lấp nằm sát bờ sông Cà Lồ, đe dọa nghiêm trọng đến môi trường nước.

Hành vi che giấu tinh vi: Bê tông hóa chất thải

Khi lượng chất thải vượt quá sức chứa, Vũ Xuân Đồng liên hệ với Nguyễn Phương Hoan (con trai Hưng) để thuê xe tải 4 tấn chở đi đổ với giá 1 triệu đồng/xe. Hoan phụ trách vận chuyển, còn Đồng đứng ra thanh toán và thương lượng với Mao Xin Song mức phí xử lý chất thải là 90 tệ/tấn (khoảng 320.000 đồng).

Sau đó chúng ngụy trang và bên tông hóa chất thải.

Để qua mắt cơ quan chức năng, nhóm này đã cho đổ lớp bê tông dày lên bề mặt khu đất đã chôn đầy xỉ chì. Kết quả điều tra cho thấy, chỉ trong 6 tháng (từ tháng 7 đến tháng 12/2024), nhóm A Thao đã sản xuất khoảng 500.000 kg kim loại, đồng thời xả thải ra môi trường gần 1.000.000 kg chất thải độc hại.

Sự việc không chỉ là hành vi sản xuất trái phép, mà còn là một tội ác môi trường có tổ chức, quy mô lớn, mang yếu tố xuyên quốc gia, gây hậu quả nghiêm trọng và lâu dài cho đất đai, nguồn nước và sức khỏe cộng đồng.

Hiện cơ quan điều tra đang tiếp tục mở rộng vụ án, làm rõ vai trò của các cá nhân, tổ chức liên quan, đồng thời đánh giá mức độ ô nhiễm để có biện pháp xử lý theo quy định pháp luật.

Tiến Dũng