Không cần mang theo giấy tờ tùy thân khi đi máy bay: Cụ thể ra sao?

Từ ngày 15-9, hành khách đi máy bay tại Việt Nam sẽ chính thức làm thủ tục hàng không bằng xác thực sinh trắc học gắn với Căn cước công dân (CCCD) và ứng dụng VNeID, thay cho việc xuất trình nhiều loại giấy tờ như trước đây.

Chủ trương này được kỳ vọng giúp đơn giản hóa quy trình, tiết kiệm thời gian và nâng cao an ninh hàng không. Tuy nhiên, bên cạnh sự ủng hộ, nhiều ý kiến cũng bày tỏ lo ngại về tính bảo mật dữ liệu cá nhân cũng như việc hỗ trợ nhóm hành khách lớn tuổi trong quá trình sử dụng công nghệ mới.

Nhiều hành khách ủng hộ

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 13-9-2025 về việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ phục vụ người dân và doanh nghiệp, gắn với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử.

Theo Chỉ thị, từ ngày 15-9, toàn bộ hành khách sẽ sử dụng CCCD gắn chip hoặc tài khoản định danh điện tử VNeID để xác thực sinh trắc học tại quầy làm thủ tục hoặc trực tiếp trên ứng dụng. Thông tin này sẽ được đồng bộ hóa, cho phép hành khách đi qua cửa kiểm soát an ninh và cửa lên tàu bay mà không cần xuất trình giấy tờ. Các trường hợp sử dụng giấy tờ tùy thân hợp lệ khác vẫn được chấp nhận.

Thủ tướng đồng thời giao Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) khẩn trương hoàn tất đầu tư hạ tầng, trang thiết bị; phối hợp cùng các hãng hàng không hướng dẫn hành khách và triển khai chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích người dân sử dụng giải pháp sinh trắc học. Đặc biệt, từ ngày 1-12, thủ tục tại quầy sẽ chỉ áp dụng cho hành khách có hành lý ký gửi hoặc thuộc diện ưu tiên.

Từ ngày 15-9, toàn bộ hành khách sẽ được hướng dẫn sử dụng sinh trắc học khi làm thủ tục lên máy bay. Ảnh: ACV.

Nhiều người dân bày tỏ sự đồng tình với chủ trương này. Anh Võ Văn Sơn (ngụ phường Long Bình, TP.HCM) cho biết, nếu chỉ cần CCCD gắn chip hoặc VNeID để làm thủ tục nhanh hơn, không phải xếp hàng dài chờ đợi thì anh hoàn toàn ủng hộ, song cũng mong cơ quan chức năng có giải pháp bảo mật dữ liệu hiệu quả và có hướng dẫn rõ ràng cho người lớn tuổi.

Chung quan điểm, chị Phạm Thị Hồng, giáo viên tại phường Tăng Nhơn Phú (TP.HCM) đánh giá việc dùng VNeID rất tiện lợi, nhất là với những người không muốn mang nhiều loại giấy tờ khi đi xa. Tuy nhiên, chị cũng bày tỏ lo ngại về các trục trặc kỹ thuật có thể phát sinh trong giai đoạn đầu và kỳ vọng các cơ quan có phương án dự phòng để hành khách yên tâm.

Ở góc nhìn khác, ông Trần Văn Dũng (50 tuổi ngụ phường Tân Mỹ, TP.HCM) cho rằng người lớn tuổi như ông đôi khi gặp khó khăn khi sử dụng ứng dụng điện tử, do đó nếu sân bay bố trí thêm nhân viên hỗ trợ thì sẽ tạo được sự an tâm và thuận tiện hơn khi trải nghiệm phương thức mới.

Thực tế, hệ thống đối chiếu sinh trắc học tự động qua khuôn mặt, kết hợp dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sẽ giúp hành khách dễ dàng thực hiện các thủ tục xuyên suốt mà không cần xuất trình giấy tờ tùy thân. Giải pháp này không chỉ mang lại sự nhanh chóng, tiện lợi mà còn đảm bảo an ninh hàng không.

Đơn giản thủ tục hút khách quốc tế

Trước đó, từ ngày 31-7, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã thử nghiệm sử dụng sinh trắc học tại tất cả các cảng hàng không trên toàn quốc và đang lên kế hoạch tăng cường thêm trang thiết bị để nâng cao trải nghiệm cho hành khách. ACV đã yêu cầu các cảng khẩn trương thành lập Tổ công tác phối hợp với địa phương để xử lý vướng mắc, bảo đảm hệ thống định danh và sinh trắc học (ACV-ID) vận hành thông suốt.

Các cảng cũng phải bố trí nhân lực hướng dẫn 100% hành khách sử dụng dịch vụ, khai thác tối đa thiết bị tại quầy thủ tục và cổng ra tàu bay, đồng thời phân luồng ưu tiên cho những hành khách đã xác thực sinh trắc học.

Song song đó, công tác truyền thông được đẩy mạnh qua video, poster, bảng chỉ dẫn, kết hợp với lực lượng công an (PC06) để hỗ trợ hành khách cài đặt và sử dụng VNeID. Các khu vực “Hỗ trợ VNeID” cũng được thiết lập, bố trí nhân sự trực giờ cao điểm cùng lực lượng kỹ thuật 24/7 nhằm xử lý sự cố, bảo đảm hệ thống vận hành ổn định.

Đơn giản hóa thủ tục lên máy bay sẽ thu hút thêm đường bay quốc tế và thúc đẩy tăng trưởng du lịch. Ảnh: PH.

Theo các chuyên gia hàng không, sinh trắc học là bước chuyển quan trọng để Việt Nam bắt kịp chuẩn mực quốc tế trong xây dựng “hàng không thông minh”, góp phần rút ngắn quy trình kiểm tra, hạn chế gian lận giấy tờ và nâng cao an toàn bay.

Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là hạ tầng công nghệ phải vận hành ổn định, đồng bộ giữa sân bay, hãng hàng không và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Về lâu dài, sinh trắc học và VNeID không chỉ giúp tiết kiệm chi phí vận hành, giảm tải nhân sự mà còn nâng cao trải nghiệm hành khách - yếu tố then chốt để hàng không Việt Nam gia tăng sức cạnh tranh trong khu vực.

Ở góc nhìn du lịch, TS Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế và Du lịch TP.HCM cho rằng việc ứng dụng sinh trắc học và VNeID không chỉ mang lại sự thuận tiện cho hành khách trong nước mà còn góp phần nâng cao hình ảnh và sức hấp dẫn của Việt Nam trong mắt du khách quốc tế.

THU TRINH