Không chủ quan khi trong gia đình có người mắc ung thư đại tràng

Bệnh nhân L.V.M (nam, 54 tuổi) đến Bệnh viện Đa khoa Medlatec kiểm tra sức khỏe định kỳ. Thời điểm này, bệnh nhân không có dấu hiệu bất thường. Bệnh nhân cho biết, tiền sử gia đình có anh trai ruột, ông ngoại và dì ruột bị ung thư đại tràng. Còn bản thân bệnh nhân, cách đây 1 năm đi khám phát hiện có polyp đại tràng và thực hiện sinh thiết từ mẫu bệnh phẩm là polyp cắt ra, kết quả loạn sản độ cao.

Nội soi tiêu hóa là một trong những phương pháp phát hiện sớm ung thư đường tiêu hóa.

Lần khám định kỳ này, bệnh nhân tiếp tục được bác sĩ chỉ định nội soi đại tràng và phát hiện nhiều polyp đại tràng lớn nhất kích thước 1.5cm, cấu trúc biến đổi dưới nội soi NBI (NICE 2). Trước bất thường đó, ngay trong quá trình nội soi, bệnh nhân được bác sĩ cắt polyp bằng phương pháp EMR - Kỹ thuật cắt hớt niêm mạc, kết quả sinh thiết loạn sản độ cao, được làm gen ung thư.

Trong quá trình thăm khám, Thạc sĩ Lưu Tuấn Thành - Chuyên Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Medlatec gặp không ít trường hợp phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn do chủ quan, hoặc đi khám khi xuất hiện triệu chứng. Đáng tiếc trong số đó có không ít bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, thậm chí khối u đã di căn.

Trường hợp của bệnh nhân M, mặc dù cơ thể không xuất hiện dấu hiệu bất thường nào, nhưng có yếu tố nguy cơ cao nên bệnh nhân tuân thủ lịch kiểm tra sức khỏe định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ. Với sự chủ động tầm soát sức khỏe này, bệnh nhân may mắn phát hiện mình bị loạn sản cao (tổn thương tiền ung thư), vì nếu không được phát hiện kịp thời sẽ có nguy cơ tiến triển thành ung thư đại tràng.

Thạc sĩ Lưu Tuấn Thành khuyến cáo: Các dấu hiệu của bệnh lý đường tiêu hóa nói chung, ung thư đường tiêu hóa nói riêng thường diễn biến âm thầm, các dấu hiệu mơ hồ, khó chẩn đoán ngay cả khi bệnh lý/ khối u đã xuất hiện và phát triển trong thời gian dài.

Để phát hiện sớm ung thư đường tiêu hóa, chuyên gia khuyên người dân nên duy trì thói quen đi khám sức khỏe định kỳ, nhất là những người có yếu tố nguy cơ cao nên tầm soát 1 - 2 năm/lần gồm: Có người thân trong gia đình (ông bà, bố mẹ, anh chị) mắc các bệnh tiêu hóa: Ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư đại tràng; có polyp, bị viêm loét dạ dày/ đại tràng, có vi khuẩn HP; có chế độ sinh hoạt, ăn uống thiếu lành mạnh như thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn nhiều đồ chiên rán, thức ăn cay nóng… Hoặc người dân nên đi khám ngay nếu xuất hiện đau bụng, giảm cân không rõ nguyên nhân, phân có máu.

Thông thường đi kiểm tra sức khỏe định kỳ/ tầm soát sớm ung thư đường tiêu hóa, người dân sẽ được chỉ định làm một trong các thăm dò và xét nghiệm sau: Nội soi tiêu hóa; xét nghiệm dấu ấn ung thư; xét nghiệm mô bệnh học; chẩn đoán hình ảnh.

Trong đó, nội soi tiêu hóa là công cụ “đầu tay” phát hiện sớm ung thư đường tiêu hóa. Theo bác sĩ, phương pháp này sử dụng một ống soi mềm đi vào đường tiêu hóa để thu lại hình ảnh trực quan bên trong. Độ phóng đại của hình ảnh nội soi gấp hàng trăm lần, cùng với công nghệ nội soi ánh sáng dải tần hẹp NBI hiện đại có thể phát hiện những tổn thương rất nhỏ, chỉ vài milimet để tránh bỏ sót tổn thương.

Đồng thời, ngay trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể can thiệp cắt polyp để loại bỏ tổn thương ác tính, cũng như lấy mẫu bệnh phẩm làm sinh thiết tìm căn nguyên bản, bản chất bất thường bằng xét nghiệm giải phẫu bệnh. Do thực hiện đơn giản và có nhiều ưu việt nên nội soi tiêu hóa được chỉ định thực hiện với tất cả người dân có nhu cầu kiểm tra sức khỏe định kỳ, hoặc những người có dấu hiệu đi tầm soát ung thư đường tiêu hóa.

Minh Khuê