Không có chủ trương thu tiền phun thuốc diệt muỗi

Ông Bạch Thái Bình, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật Đồng Nai. Ảnh: K.Liễu

Lợi dụng tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết diễn biến phức tạp, mới đây, tại TP.Hồ Chí Minh đã có hai đối tượng giả danh nhân viên ngành Y tế đến một cơ sở kinh doanh tư nhân yêu cầu cơ sở này đóng tiền để được phun thuốc diệt muỗi.

Liên quan đến vấn đề trên, ông BẠCH THÁI BÌNH, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật Đồng Nai cho biết, tình trạng giả danh nhân viên y tế vào phun thuốc và thu tiền của người dân đã từng xảy ra nhiều năm trước ở Đồng Nai. Người dân cần lưu ý cảnh giác, ngành Y tế không có chủ trương thu tiền phun thuốc diệt muỗi. Trước khi tổ chức phun hóa chất, chính quyền địa phương và trực tiếp là cán bộ ấp, khu phố đều có thông báo đến người dân. Khi tổ chức phun thuốc luôn có cán bộ ấp, khu phố, tổ dân cư và các lực lượng đoàn thể, công an ấp… trực tiếp dẫn đoàn.

* Đồng Nai đang tiến hành phun thuốc diệt lăng quăng diện rộng, hiện công tác này được triển khai theo quy trình thế nào, thưa ông ?

- Tại những khu vực tập trung nhiều ca bệnh, nhiều ổ dịch sốt xuất huyết, nơi có mật độ muỗi truyền bệnh cao và những khu vực có nguy cơ bùng phát dịch cao, ngành Y tế sẽ phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức ngay chiến dịch diệt lăng quăng kết hợp với phun hóa chất diện rộng để nhanh chóng khống chế dịch.

* Quy trình phun thuốc có thể tóm tắt các bước chính như sau:

Bước 1: Trước hết là xác định khu vực cần triển khai phun hóa chất diện rộng: Thông qua giám sát dịch bệnh, tức là việc theo dõi số ca mắc bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh, điều tra ca bệnh và mật độ muỗi, lăng quăng tại cộng đồng, trên cơ sở đó xác định những khu vực đang bùng phát dịch hoặc có nguy cơ bùng phát dịch cao cần triển khai phun hóa chất diện rộng.

Bước 2: Ngành y tế xây dựng kế hoạch tổ chức phun hóa chất diện rộng (xác định rõ thời gian, địa điểm, kinh phí, các hoạt động và quan trọng nhất là xác định rõ trách nhiệm của ngành y tế và chính quyền địa phương trong việc tổ chức).

Bước 3: Tổ chức truyền thông và thông báo rộng rãi cho tất cả các cơ quan, đơn vị và người dân trong khu vực biết về kế hoạch phun hóa chất diện rộng. Đặc biệt là truyền thông cho người dân hiểu để phối hợp thực hiện các hoạt động trong thời gian triển khai như: tham gia diệt lăng quăng, mở cửa nhà…

Bước 4: Tổ chức chiến dịch diệt lăng quăng tại khu vực sẽ triển khai phun hóa chất.

Bước 5: Giám sát đánh giá kết quả của công tác diệt lăng quăng.

Bước 6: Tổ chức phun hóa chất: Sau khi đánh giá kết quả công tác diệt lăng quăng đạt yêu cầu sẽ tiến hành phun hóa chất.

Bước 7: Giám sát đánh giá kết quả phun (mật độ muỗi truyền bệnh giảm).

* Có phải nơi nào xuất hiện bệnh sốt xuất huyết thì sẽ được phun thuốc diệt muỗi?

Theo số liệu của Bộ Y tế, đến cuối tháng 7-2019, số ca mắc sốt xuất huyết trong cả nước đã tăng hơn 3 lần so với cùng kỳ năm 2018. Theo nhận định của Bộ Y tế và ý kiến của các chuyên gia, năm 2018-2019 là năm chu kì của bệnh, cùng với các điều kiện thời tiết nắng nóng, lượng mưa cao nên khả năng dịch bệnh sốt xuất huyết có thể tiếp tục bùng phát mạnh trong những tháng cuối năm 2019.

- Việc xác định khu vực tổ chức phun hóa chất diện rộng được thực hiện như đã nêu ở trên, theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế. Như vậy, thông tin hoặc quan niệm cho rằng ở đâu có ca sốt xuất huyết sẽ được phun thuốc là không đúng.

Việc phun thuốc chỉ tiến hành ở những khu vực tập trung nhiều ca bệnh, nhiều ổ dịch sốt xuất huyết, nơi có mật độ muỗi truyền bệnh cao (khu vực đang bùng phát dịch) và những khu vực có nguy cơ bùng phát dịch cao theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế và các viện thuộc Bộ Y tế.

* Phun thuốc diệt muỗi không phải là cách duy nhất để phòng ngừa sốt xuất huyết, cách phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả nhất là gì, thưa ông?

- Việc phun thuốc diệt muỗi không phải là cách duy nhất để phòng ngừa sốt xuất huyết, đây chỉ là giải pháp mang tính cấp bách nhằm khống chế trong tình huống dịch đã bùng phát và ngăn chặn bùng phát dịch tại khu vực đang có nguy cơ cao bùng phát dịch.

- Cách phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả nhất là không để muỗi và lăng quăng phát triển bằng cách: mỗi gia đình, cơ quan, đơn vị cần thực hiện việc diệt lăng quăng thường xuyên thông qua việc lật úp, đập bể, dọn dẹp tất cả các vật phế thải có thể chứa nước, việc dọn dẹp vật phế thải chứa nước bao gồm cả xung quanh nhà, cơ quan, trường học, đặc biệt là các khu đất trống trong khu dân cư.

Nhân viên ngành Y tế phun hóa chất diệt muỗi tại KP.4, phường Trảng Dài (TP.Biên Hòa)

Lưu ý đậy kín các dụng cụ chứa nước sinh hoạt, dùng hóa chất hoặc cá 7 màu thả vào những dụng cụ chứa nước khác như: bình hoa, chậu cảnh, non bộ, thực hiện thay nước hằng tuần, khai thông các cống rãnh, không để các ổ nước đọng… Cần duy trì thường xuyên, ít nhất hằng tuần việc diệt lăng quăng nêu trên, không để tồn tại nơi muỗi đẻ trứng và lăng quăng phát triển thành muỗi. Phòng tránh muỗi đốt bằng cách ngủ mùng, kể cả ban ngày, mặc áo dài tay; sử dụng nhang muỗi, bình xịt muỗi hoặc các phương tiện xua, diệt muỗi khác.

Xin cảm ơn ông!

Tại Đồng Nai, từ đầu năm đến nay ghi nhận hơn 9 ngàn ca sốt xuất huyết, cao hơn 3 lần so với cùng kỳ. Đặc biệt từ tháng 7-2019, số ca mắc bệnh tăng nhanh ở tất cả các huyện, thành phố trong tỉnh. Đồng Nai, TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu là những địa phương nằm trong vùng trọng điểm về sốt xuất huyết của cả nước. Ngoài yếu tố thời tiết trong khu vực được coi là thuận lợi nhất cho muỗi và lăng quăng phát triển, thì đây là khu vực có tốc độ phát triển công nghiệp và đô thị hóa nhanh nhất cả nước. Vì vậy về môi trường và nhà ở công nhân không đảm bảo điều kiện vệ sinh; người lao động từ những khu vực không có bệnh sốt xuất huyết lưu hành nên không có miễn dịch đến sinh sống tại Đồng Nai; mật độ dân cư cao; ý thức phòng, chống dịch của cộng đồng chưa cao… tất cả đều là điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh phát triển.

Kim Liễu (thực hiện)