Không có sự thay thế nào cho thỏa thuận Ngũ cốc Biển Đen
Thổ Nhĩ Kỳ không thấy có bất cứ sự thay thế nào cho thỏa thuận Ngũ cốc Biển Đen đã ký hồi tháng 7/2022 và đã nhiều lần được gia hạn để tạo điều kiện thuận lợi cho tàu hàng chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine.
Tàu chở ngũ cốc Ukraine di chuyển qua Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 3/8/2022. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đưa ra tuyên bố trên tại cuộc họp báo trong chuyến thăm hiếm hoi tới Kiev ngày 25/8, qua đó bác bỏ về tuyến đường thay thế mà Mỹ đang xem xét. Trong cuộc gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người đứng đầu Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định ưu tiên của Ankara là khôi phục thỏa thuận này. Hai bên cũng đã thảo luận về tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine. Tổng thống Zelensky bày tỏ mong muốn Thổ Nhĩ Kỳ sẽ hỗ trợ Ukraine trong quá trình khôi phục an ninh.
Trong khuôn khổ chuyến thăm Ukraine, ông Fiden đã gặp Thủ tướng Ukraine Denis Shmygal. Thủ tướng Shmygal cho biết các cuộc thảo luận với ông Fidan cũng đề cập đến việc tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại, việc tái thiết Ukraine trong tương lai cũng như các dự án chung khác. Ông bày tỏ mong muốn hoàn thành mọi thủ tục để Hiệp định thương mại tự động có hiệu lực trong thời gian sớm nhất.
Ngày 17/7, Nga đã đình chỉ tham gia thỏa thuận Ngũ cốc Biển Đen, giải thích rằng phần liên quan đến Nga trong thỏa thuận đã không được thực hiện. Tổng thống Vladimir Putin không loại trừ việc nối lại sáng kiến này khi các điều kiện của Nga được đáp ứng, trong đó có việc kết nối lại Ngân hàng Nông nghiệp Nga - Rosselkhozbank với hệ thống SWIFT, nối lại nguồn cung cấp máy móc nông nghiệp và phụ tùng thay thế, dỡ bỏ lệnh cấm tiếp cận cảng và các vấn đề khác.
Ngày 16/8, nhật báo Wall Street Journal (WSJ) dẫn lời các quan chức giấu tên của Mỹ tiết lộ Washington đang đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và một số quốc gia Đông Âu nhằm thiết lập các tuyến đường thay thế để phục vụ hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
WSJ cho hay theo kế hoạch, đến tháng 10, sản lượng ngũ cốc hằng tháng của Ukraine dự kiến sẽ tăng lên mức 4 triệu tấn. Một phần đáng kể ngũ cốc của nước này sẽ được vận chuyển dọc theo sông Danube cũng như qua Biển Đen đến các cảng của Romania ở gần đó để đưa tới những điểm đến khác. Tuy nhiên, tuyến đường này có chi phí đắt đỏ và chậm hơn.
