Không để ai bị bỏ lại phía sau

Hiện nước ta đã hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát và đang phấn đấu đến năm 2030 cơ bản không còn hộ nghèo. Đây là bước đi đột phá, nền tảng vững chắc để không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, quyết không để ai bị bỏ lại phía sau.

Từ năm học 2025-2026, học sinh bậc học mầm non và phổ thông trên cả nước được miễn học phí. Trong ảnh: Một tiết học tại Trường Mầm non Lâm Tiên (xã Thư Lâm). Ảnh: Quang Thái

1. Tin rất vui với đồng bào cả nước vào dịp cuối tháng 8 vừa qua là nước ta đã hoàn thành một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng: Xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Trên tinh thần “Ai có gì giúp nấy, ai có công giúp công, có của giúp của, ai có nhiều giúp nhiều, có ít giúp ít”, phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025” (phát động từ ngày 13-4-2025) đã được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tích cực tham gia và đạt kết quả ngoài mong đợi. Cả nước đã xây mới, sửa chữa 334.234 căn nhà (xây mới 255.310 căn, sửa chữa 78.924 căn). Điều có ý nghĩa là cùng với ngân sách nhà nước, cả nước đã huy động được hơn 24.761 tỷ đồng để thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát; huy động hỗ trợ hơn 2,7 triệu ngày công lao động với hơn 454.000 lượt người tham gia xây dựng, sửa chữa nhà ở. Trước đó, đến ngày 24-7-2025, chúng ta cũng hoàn thành hỗ trợ nhà ở cho người có công, thân nhân liệt sĩ.

Hà Nội là một trong những địa phương đầu tiên trong cả nước hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát vào tháng 9-2024. Đặc biệt, với tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”, thành phố đã chung tay hỗ trợ nhiều tỉnh, thành phố hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Kết quả trên là kỳ tích của Việt Nam. Chúng ta đã hoàn thành sớm hơn 5 năm 4 tháng so với mục tiêu tại Nghị quyết số 42-NQ/TƯ (ngày 24-11-2023) của Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đề ra là đến năm 2030 xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu, nhất là người có công với cách mạng. Bên cạnh đó, việc giúp người nghèo, người khó khăn “an cư, lạc nghiệp” cũng hoàn thành trước 4 tháng so với mục tiêu khi phát động phong trào thi đua vào tháng 4-2025.

Với ý nghĩa chính trị, xã hội nhân văn sâu sắc, việc hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát được ví như “công trình quốc gia đặc biệt” của “ý Đảng, lòng dân” và tình dân tộc, nghĩa đồng bào - một truyền thống tốt đẹp ngàn đời của dân tộc được phát huy lên tầm cao mới.

Cột mốc ý nghĩa này đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam không còn người dân phải ở trong nhà tạm, nhà dột nát. Ý nghĩa hơn, người nghèo, người khó khăn có được mái ấm kiên cố, yên tâm sinh sống, làm việc để phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Đây chính là ý nghĩa nhân văn cao cả, là mục tiêu cao nhất của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta trong việc bảo đảm đời sống tốt nhất cho mọi người dân.

2. Xác định bảo đảm an sinh và nâng cao phúc lợi xã hội là mục tiêu xuyên suốt, trong đó trọng tâm ưu tiên là quan tâm đến người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn. Vì vậy, song song với bảo đảm “an cư”, được coi là nền tảng bước đầu, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục có chính sách hỗ trợ đột phá để người nghèo yên tâm “lạc nghiệp”. Theo đó, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tạo việc làm, sinh kế, hỗ trợ sản xuất, đào tạo nghề, cung cấp tín dụng ưu đãi để người dân vươn lên, thoát nghèo bền vững. Chỉ khi đó, những căn nhà kiên cố mới thật sự trở thành nền tảng cho một tương lai tươi sáng.

Nhìn rộng ra, việc “an cư, lạc nghiệp” cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn là bước đi quan trọng, đặt nền móng hiện thực mục tiêu lớn hơn là đến năm 2030, Việt Nam cơ bản không còn hộ nghèo theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TƯ ngày 23-6-2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030.

Thực tế, trong mọi quyết sách phát triển đất nước, Đảng, Nhà nước ta luôn kiên định mục tiêu, trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng không để ai bị bỏ lại phía sau. Vì vậy, trong những năm qua, nước ta đã đạt nhiều thành tựu về bảo đảm an sinh và nâng cao phúc lợi xã hội cho người dân. Nổi bật là Việt Nam đã về đích sớm 10 năm trong thực hiện các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc. Trong đó, Việt Nam là hình mẫu thành công trong hàn gắn, khôi phục lại vết thương chiến tranh và xóa đói, giảm nghèo, với tỷ lệ hộ nghèo giảm từ trên 58% vào đầu những năm 1990 xuống khoảng 1,9% năm 2024.

Việc giảm nghèo của Việt Nam được thực hiện đa chiều, bao trùm và song song với việc nâng cao chất lượng về y tế, giáo dục, xây dựng nhà ở, bảo đảm nước sạch, môi trường sống...

Được coi là quốc sách hàng đầu, những việc làm đầy tính nhân văn đang được triển khai trong lĩnh vực giáo dục là một điển hình. Đó là miễn học phí đối với bậc học mầm non và phổ thông từ năm học 2025-2026; xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền; tổ chức bữa ăn bán trú cho học sinh... Những quyết sách lịch sử này không chỉ bảo đảm sự bình đẳng và mở rộng cơ hội học tập cho tất cả người dân, mà còn thể hiện trách nhiệm chính trị của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo thế hệ tương lai. Bởi lẽ, đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư phát triển bền vững đất nước, củng cố sức mạnh quốc gia trong thời đại mới.

Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe nhân dân, Đảng, Nhà nước ta kiên định chủ trương “lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe nhân dân làm mục tiêu hàng đầu”. Song song với triển khai bảo hiểm y tế toàn dân, nước ta đang phấn đấu để mỗi người dân được khám sức khỏe ít nhất một lần mỗi năm và tiến tới miễn viện phí cho toàn dân, bảo đảm mọi người được tiếp cận dịch vụ y tế an toàn, chất lượng.

Suy cho cùng, từ chỗ lo nhà ở cho người khó khăn, người nghèo, đến miễn học phí và rồi đây là miễn viện phí và người dân được khám sức khỏe định kỳ, chính là một trong những chiến lược phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, lấy con người làm trung tâm, thể hiện tính nhân văn sâu sắc của chế độ ta.

3. Một trong những định hướng then chốt phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 được Đảng ta xác định rõ trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII là: “Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; xây dựng môi trường văn hóa, đạo đức xã hội lành mạnh, văn minh; chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, chất lượng dân số, gắn dân số với phát triển; quan tâm đến mọi người dân, bảo đảm chính sách lao động, việc làm, thu nhập, thực hiện tốt phúc lợi xã hội, an sinh xã hội. Không ngừng cải thiện toàn diện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân”.

Kiên định mục tiêu bảo đảm an sinh và nâng cao phúc lợi xã hội, chúng ta tiếp tục nhất quán quan điểm không hy sinh an sinh, tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Cùng với phát triển toàn diện các lĩnh vực kinh tế theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững để nâng cao thu nhập cho người dân, nước ta chú trọng bảo đảm an ninh lương thực và xác định nông nghiệp luôn là trụ đỡ của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, nước ta tiếp tục bảo đảm đầu tư thỏa đáng cho con người, lấy giáo dục và đào tạo, an sinh xã hội là nhiệm vụ then chốt cho xây dựng xã hội hài hòa bao trùm, bền vững. Nói cách khác là lấy người dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và là nguồn lực cho phát triển bền vững; ưu tiên nguồn lực, xây dựng các chính sách thiết thực, khả thi, hiệu quả cho công tác xóa hộ nghèo theo hướng bền vững. Các biện pháp thực thi đa dạng, không chỉ giúp hộ nghèo có cơm ăn, áo mặc mà còn bảo đảm tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin... Đặc biệt, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát, hoàn thiện chính sách trợ cấp xã hội cho hộ nghèo không có khả năng thoát nghèo; nâng cao các điều kiện bảo đảm an toàn về chỗ ở cho người dân sinh sống ở khu vực thường xuyên bị thiên tai, ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu...

Tựu trung, mọi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đều là vì dân và chăm lo tốt nhất cho nhân dân. Đúng như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Mục tiêu lớn nhất, trọng tâm nhất, cấp thiết nhất lúc này là phát triển kinh tế - xã hội để nâng cao đời sống của nhân dân, để cho mọi người dân từ nông thôn tới thành thị, từ nông dân tới công nhân, từ cụ già tới các cháu bé phải có cơm ăn áo mặc, có cuộc sống an toàn, hạnh phúc; không chỉ ăn no, mặc ấm mà còn phải tiến tới ăn ngon, ăn sạch, mặc đẹp, sống vui, sống khỏe. Đảng có trách nhiệm thỏa mãn nhu cầu ngày một cao hơn về đời sống tinh thần và vật chất cho mọi người dân. Đó là ước nguyện của Bác Hồ, đó là mục tiêu đi tới của xã hội xã hội chủ nghĩa”.

“Không để ai bị bỏ lại phía sau” không chỉ là một tuyên ngôn chính trị mạnh mẽ, mà còn có ý nghĩa lan tỏa tinh thần nhân văn, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Do vậy, toàn bộ hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân cần chung sức, đồng lòng thực hiện cho được các mục tiêu phát triển, quyết tâm không để ai bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên hùng cường, thịnh vượng của đất nước.

Chí Kiên