Đó là quan điểm chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương đối với hoạt động khai thác khoáng sản (KTKS) đá làm vật liệu xây dựng (VLXD) thông thường trên địa bàn tỉnh nhằm chấn chỉnh các sai phạm, không để hoạt động KTKS ảnh hưởng đến môi trường và cuộc sống người dân.
Hoạt động khai thác của Công ty TNHH dầu nhớt công nghiệp Valine, địa chỉ tại xã Cao Dương (Lương Sơn) có nhiều sai phạm nên đã bị UBND tỉnh đình hoạt động. Không để hoạt động khai thác ảnh hưởng đến cuộc sống người dân Theo đó, tại hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh lần thứ 11, khóa XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 vừa qua, đồng chí Nguyễn Phi Long, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đã nhấn mạnh và chỉ đạo: Tình trạng ô nhiễm môi trường tại các mỏ khai thác đá trên địa bàn tỉnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, đời sống của Nhân dân trong nhiều năm qua. Đề nghị UBND tỉnh thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra, khảo sát đánh giá lại trữ lượng khai thác, ranh giới khai thác của tất cả các mỏ một cách chặt chẽ nhằm xác định, kịp thời phát hiện các vi phạm về môi trường, sử dụng vật liệu nổ... Qua đó yêu cầu cơ quan chức năng của tỉnh có biện pháp xử lý nghiêm theo quy định, hoặc báo cáo cơ quan có thẩm quyền thu hồi giấy phép khai thác đã cấp. Theo thống kê, tổng trữ lượng khoáng sản đá làm VLXD trên địa bàn tỉnh đã được các cơ quan chức năng cấp phép khai thác 327.828.976 m3. Tập trung nhiều nhất tại địa bàn huyện Lương Sơn với 248.766.833 m3 tại 44 mỏ khai thác thuộc 7 xã, chiếm trên 60% tổng số mỏ đá toàn tỉnh. Trong đó, xã Liên Sơn 16 mỏ, Cư Yên 2 mỏ, Hòa Sơn 2 mỏ, Tân Vinh 4 mỏ, Thanh Cao 2 mỏ, Cao Dương 17 mỏ, Cao Sơn 1 mỏ. Thời gian qua, tình trạng vi phạm các quy định trong lĩnh vực KTKS trên địa bàn tỉnh diễn ra ngày càng nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn lao động, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống của người dân. Quyết liệt xử lý sai phạm Để chấn chỉnh những sai phạm trong hoạt động KTKS đá làm VLXD, Chủ tịch UBND tỉnh đã ra Quyết định số 223/QĐ-UBND thành lập các tổ công tác liên ngành nhằm kiểm tra việc tuân thủ quy định pháp luật của các công ty, đơn vị; kịp thời phát hiện sai phạm, kiến nghị cấp có thẩm quyền chấn chỉnh, khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến cảnh quan thiên nhiên và cuộc sống của Nhân dân. Qua các đợt thanh tra, kiểm tra, tổ công tác liên ngành đã chỉ ra nhiều sai phạm nghiêm trọng như: không đặt trạm cân tại kho chứa, nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin liên quan; không lắp đặt hệ thống camera giám sát tại khu vực vận chuyển đá nguyên khai theo quy định; khai thác vượt 10% một trong các thông số của hệ thống khai thác; thông tin, số liệu trên bản đồ hiện trạng mỏ, mặt cắt hiện trạng khu vực được phép khai thác không thể hiện đầy đủ và sai so với thực tế hiện trạng KTKS; không nộp báo cáo định kỳ hoạt động KTKS cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định; không thực hiện công tác thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản còn lại trong khu vực được phép khai thác... Trước những sai phạm đó, ngày 20/4/2023, UBND tỉnh đã ra các quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản đối với một số tổ chức, doanh nghiệp. Theo đó, tại Quyết định số 800/QĐ-XPHC xử phạt Công ty TNHH dầu nhớt công nghiệp Valine, thôn Ngái Om, xã Cao Dương (Lương Sơn) 300 triệu đồng; tại Quyết định số 801/QĐ-XPHC xử phạt Công ty CP xây dựng Đà Bắc, tiểu khu Hương Lý, thị trấn Đà Bắc (Đà Bắc) 300 triệu đồng; tại Quyết định số 789/QĐ-XPHC xử phạt Công ty CP Hoàng Đạt, thôn Đồng Om, xã Cao Dương (Lương Sơn) 220 triệu đồng; tại Quyết định số 813/QĐ-XPHC xử phạt Công ty CP xây dựng thương mại Mạnh Cường, xóm Lở, xã Định Cư (Lạc Sơn) 375 triệu đồng. Trước đó, theo báo cáo và đề xuất của tổ công tác liên ngành 223, ngày 7/4/2023, UBND tỉnh có Công văn số 481/UBND-KTN yêu cầu tạm dừng hoạt động KTKS đá làm VLXD thông thường đối với 16 đơn vị đã được cấp giấy phép KTKS mà trong quá trình hoạt động khai thác chưa có thiết kế mỏ điều chỉnh (thiết kế bản vẽ thi công điều chỉnh) được thẩm định, phê duyệt theo quy định như: Tổng Công ty 789, Tổng Công ty 36, Công ty CP 19-8, Công ty TNHH 68 HB, Công ty TNHH dầu nhớt công nghiệp Valine, Công ty CP Hoàng Đạt... Các đơn vị chỉ được hoạt động khai thác trở lại sau khi hoàn thành lập thiết kế mỏ điều chỉnh, được cơ quan có thẩm quyền thẩm định và nộp cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về khoáng sản theo quy định. Cùng với đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra, kịp thời chấn chỉnh việc thực hiện các quy định của pháp luật về hoạt động khai thác và bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp. Không cấp phép mới, rà soát thu hồi giấy phép KTKS đá làm VLXD thông thường đã được cấp phép nhưng không triển khai, không thực hiện nghĩa vụ về đất đai, môi trường, tài chính... Mạnh Hùng