Không để thị trường vàng bị thao túng, găm hàng, đội giá

Bình quân 8 tháng năm 2025, giá vàng trong nước tăng 40,25% so với cùng kỳ năm trước.

Theo Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 8 và 8 tháng năm 2025 của Cục Thống kê (Bộ Tài chính), thời gian qua, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Tính đến ngày 30/8/2025, bình quân giá vàng thế giới ở mức 3.418,45 USD/ounce, tăng 1,47% so với tháng trước.

Lý giải về nguyên nhân, Cục Thống kê cho rằng, chủ yếu do kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất, đồng USD suy yếu. Bên cạnh đó, bất ổn địa chính trị, hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương và nhu cầu vàng tăng mạnh tại các thị trường châu Á cũng đã tác động vào giá vàng thế giới.

Theo ông John Weyer - Giám đốc bộ phận phòng ngừa rủi ro thương mại tại Walsh Trading, đà tăng của vàng có thể là sự đi trước các dữ liệu kinh tế sắp tới. Vàng dường như có một "cảm nhận" về việc các báo cáo việc làm có thể không khả quan.

Ngoài ra, theo các nhà phân tích, tình hình địa chính trị cũng có thể góp phần vào đà tăng của vàng. Những hy vọng về một thỏa thuận chấm dứt xung đột Nga-Ukraine đã phai nhạt, làm tăng thêm sự bất ổn trên toàn cầu và thúc đẩy nhu cầu trú ẩn vào vàng, trong đó động thái tăng dự trữ vàng của các ngân hàng trung ương trên thế giới đã minh chứng cho điều này.

Không nằm ngoài xu hướng tăng giá của thị trường vàng thế giới, trong thời gian qua, giá vàng trong nước cũng liên tục lập đỉnh và khoảng cách giữa giá vàng trong nước và quốc tế ngày càng nới rộng.

Theo Báo cáo của Cục Thống kê, trong nước, chỉ số giá vàng tháng 8 tăng 1,2% so với tháng trước; tăng 48,62% so với cùng kỳ năm 2024; tăng 36,51% so với tháng 12/2024; bình quân 8 tháng năm 2025 tăng 40,25% so với cùng kỳ năm trước.

Theo phân tích của một số chuyên gia, từ năm 2024 đến nay, giá vàng trong nước đã tăng mạnh theo xu hướng toàn cầu, mức chênh lệch so với giá quốc tế tiếp tục nới rộng do nguồn cung hạn chế. Điều này càng củng cố tâm lý nắm giữ vàng của nhà đầu tư, khiến thị trường khó hạ nhiệt ngay cả khi có thêm các thương hiệu mới. Trước mắt, giá vàng trong nước vẫn đang chịu nhiều ảnh hưởng từ giá vàng thế giới, bởi theo Ngân hàng Nhà nước, Việt Nam không phải là nước khai thác vàng nên vàng tiêu thụ trong nước chủ yếu từ nguồn nhập khẩu.

Trong một động thái mới đây nhằm tăng cường quản lý, ổn định thị trường vàng, ngày 26/8/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, mở ra kỳ vọng tăng tính minh bạch, đảm bảo thị trường vàng vận hành ổn định trong trung và dài hạn.

Trong đó, điểm thay đổi quan trọng nhất là việc bãi bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, vốn được duy trì từ năm 2012 khi thương hiệu vàng miếng SJC trở thành duy nhất trên thị trường. Theo đó, các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại có thể tham gia vàng hoạt động sản xuất vàng miếng thương hiệu theo quy định trong Nghị định, dưới sự giám sát và cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.

Theo đánh giá của Công ty chứng khoán Guotai Junan Việt Nam, quy định mới này sẽ mang đến tác động tích cực trong trung và dài hạn khi có thêm nguồn cung vàng miếng thương hiệu ngoài SJC, tâm lý đầu cơ có thể giảm bớt, thị trường vận hành minh bạch hơn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, khó có thể kỳ vọng biến động lớn về giá, bởi nguồn cung vàng vẫn phụ thuộc chặt chẽ vào xuất nhập khẩu và tỷ giá.

Đánh giá cao quy định mới về xóa bỏ độc quyền vàng miếng, bà Phạm Thúy Dung - Giám đốc PNJ chi nhánh Hà Nội cho rằng, thị trường vàng sẽ vận hành theo đúng cơ chế thị trường, từ đó nhu cầu được bình ổn, cân bằng và phát triển lành mạnh.

Đồng thời, mới đây, Bộ Tài chính đã đề xuất điều chỉnh giảm mức thuế suất thuế xuất khẩu của mặt hàng vàng trang sức, mỹ nghệ thuộc 4 mã 7113.19.10, 7113.19.90, 7114.19.00, 7115.90.10 từ mức 1% hiện hành xuống 0%. Theo Bộ Tài chính, việc nghiên cứu giảm thuế suất thuế xuất khẩu đối với mặt hàng vàng trang sức, mỹ nghệ là cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh của mặt hàng vàng trang sức, mỹ nghệ của Việt Nam trên thị trường quốc tế trong bối cảnh khó khăn do nguồn vàng nguyên liệu đầu vào hạn chế và giá cả tăng cao, qua đó góp phần thúc đẩy chuyển hóa vàng tích trữ thành sản phẩm có giá trị gia tăng.

Phát biểu tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8/2025 (sáng 6/9/2025), cho rằng việc giá vàng biến động là rất đáng chú ý, Thủ tướng Chính phủ cho biết đã chỉ đạo các cơ quan chức năng phải vào cuộc, sử dụng hiệu quả các công cụ quản lý nhà nước, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc kinh doanh mặt hàng này, không để thao túng thị trường, găm hàng, đội giá và phải xử lý nghiêm vi phạm.

Hoa Sơn