Họp báo Chính phủ tháng 8: Kinh tế khởi sắc, giáo dục bứt phá, văn hóa lan tỏa

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn, Người phát ngôn của Chính phủ chủ trì buổi họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 8 - Ảnh: VGP

Xuất khẩu bứt tốc, hàng loạt ngành vượt mốc tỷ đô

Trả lời câu hỏi về triển vọng xuất khẩu, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 8 tháng đạt 597,93 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ; trong đó xuất khẩu tăng 14,8%, nhập khẩu tăng 17,9%, cán cân thương mại thặng dư gần 12,9 tỷ USD. Riêng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 306 tỷ USD, bình quân 38,2 tỷ USD mỗi tháng; hai tháng gần đây đều vượt 42 tỷ USD, mức cao nhất từ trước đến nay.

Đà tăng trưởng tập trung vào hai trụ cột. Ở khối nông, thủy sản, giá trị tăng rõ rệt: cà phê đạt 1,4 triệu tấn với 6,5 tỷ USD, tăng 7,8% về lượng và 61,1% về giá; hạt tiêu khoảng 166 nghìn tấn đạt 1,1 tỷ USD, dù lượng giảm 9,8% nhưng giá trị tăng 26,9%; thủy sản ước 7,16 tỷ USD, tăng 13,5%. Đặc biệt, ở khối công nghiệp chế biến, nhiều nhóm hàng bứt phá: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện ước 66,9 tỷ USD, tăng 43,1%; đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận khoảng 5,5 tỷ USD, tăng 121,8%; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng 37,4 tỷ USD, tăng 13,8%. Các ngành chủ lực như dệt may ước 26,5 tỷ USD, giày dép 16,1 tỷ USD, phương tiện vận tải và phụ tùng 11,4 tỷ USD, gỗ và sản phẩm gỗ 11,1 tỷ USD đều tiếp tục khởi sắc.

Theo Thứ trưởng, với mức tăng 14,8% hiện tại, mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu bình quân 12% tương ứng 37,9 tỷ USD mỗi tháng hoàn toàn khả thi, nhất là khi cuối năm thường có thêm thuận lợi về sản xuất và lưu thông. Nhiệm vụ tới là duy trì đà tăng bằng cách khai thác thị trường mới nổi, đổi mới xúc tiến thương mại, chủ động cảnh báo rủi ro và đồng hành doanh nghiệp trong phòng vệ thương mại, đồng thời đàm phán gỡ bỏ rào cản phi thuế quan và phát huy vai trò của mạng lưới cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Đầu tư công giải ngân mạnh, nhưng cần gỡ “nút thắt”

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho biết tám tháng đã giải ngân gần 410.000 tỷ đồng. Tính theo kế hoạch Thủ tướng giao (kể cả bổ sung trong năm), tỷ lệ đạt 46,3%; so kế hoạch giao đầu năm đạt 49,5%, cao hơn cùng kỳ 2024 khoảng 135.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, để cán đích 100% kế hoạch, vẫn còn bốn nhóm vướng mắc lớn cần tháo gỡ gồm tác động từ sắp xếp mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến một số khâu nhân sự ở cơ sở bị gián đoạn; yêu cầu rà soát, điều chỉnh dự án theo mô hình mới; tình trạng vốn ngân sách trung ương chưa phân bổ hết với quy mô khoảng 38,5 nghìn tỷ đồng do nhiều dự án chưa được phê duyệt; và những cản trở trong tổ chức thực hiện như giải phóng mặt bằng, biến động giá vật liệu, thủ tục đầu tư, ảnh hưởng thời tiết.

Ông Phương cho biết hệ thống thể chế đang được hoàn thiện nhanh, trong đó Bộ Tài chính đã ở giai đoạn cuối xây dựng hai nghị định hướng dẫn Luật Đầu tư công để trình Chính phủ ban hành, cùng với các giải pháp điều chuyển vốn từ nơi chậm sang nơi có khả năng giải ngân tốt, kiện toàn ban quản lý dự án cấp cơ sở và hướng dẫn thống nhất điều chỉnh dự án, nhằm tạo khối lượng giải ngân lớn vào những tháng cuối năm.

Chính sách tiền tệ linh hoạt, tín dụng tiếp tục tăng trưởng

Về điều hành tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà nhấn mạnh thanh khoản hệ thống tổ chức tín dụng được bảo đảm, thị trường tiền tệ ổn định, tỷ giá diễn biến linh hoạt theo điều kiện thị trường. Mặt bằng lãi suất cho vay bình quân đến cuối tháng 8/2025 giảm khoảng 0,6% so với cuối 2024; thị trường ngoại tệ thông suốt, nhu cầu hợp pháp được đáp ứng; tỷ giá bình quân liên ngân hàng tăng 3,45% so với cuối năm trước; dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 17,46 triệu tỷ đồng, tăng 11,82%.

Thời gian tới, NHNN tiếp tục điều hành đồng bộ công cụ, hài hòa giữa tỷ giá và lãi suất, sẵn sàng can thiệp khi cần để ổn định thị trường ngoại tệ; chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí, đẩy mạnh chuyển đổi số để có dư địa hạ lãi suất; định hướng tín dụng phù hợp sức hấp thụ của nền kinh tế, ưu tiên vốn cho sản xuất kinh doanh; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành tháo gỡ vướng mắc để dòng vốn đến đúng địa chỉ.

Trước băn khoăn của báo chí về quản lý thị trường vàng, Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà cho biết Nghị định 232/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP sẽ có hiệu lực từ ngày 10/10/2025. Ngân hàng Nhà nước tiếp tục là cơ quan cấp phép cho doanh nghiệp và ngân hàng thương mại sản xuất vàng miếng, kinh doanh vàng miếng, sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Các điều kiện cụ thể về cấp phép sản xuất vàng miếng được quy định tại Khoản 7 Điều 1 Nghị định 232, còn hồ sơ, thủ tục do Thống đốc ban hành. Các văn bản hướng dẫn đang được hoàn thiện theo hướng công khai, minh bạch, cắt giảm chi phí, tiết kiệm thời gian cho doanh nghiệp, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ và các cơ quan chức năng để triển khai chỉ đạo của Thủ tướng trong quản lý thị trường vàng, đưa giá trong nước vận động sát diễn biến thế giới.

Giáo dục là quốc sách hàng đầu, Văn hóa xã hội lan tỏa niềm tin, khát vọng phát triển

Không chỉ kinh tế, lĩnh vực giáo dục nhận được sự quan tâm đặc biệt khi Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng thông tin về Nghị quyết 71-NQ/TW do Bộ Chính trị ban hành ngày 22/8/2025, xác định giáo dục, đào tạo là quốc sách hàng đầu với mục tiêu và lộ trình rõ ràng giai đoạn 2025-2030 và 2030-2045.

Trả lời báo chí về triển khai Nghị quyết 71-NQ/TW, Thứ trưởng Thưởng cho biết đây là nghị quyết có tính cách mạng, đặt giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, nhân tố quyết định tương lai dân tộc. Bộ đang khẩn trương sửa đổi Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp để trình Quốc hội tháng 10/2025, đồng thời triển khai nhiệm vụ ngay trong năm học 2025-2026. Nghị quyết cũng phân công rõ trách nhiệm từng cấp, từng ngành, với nguồn lực được bảo đảm từ năm 2025, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước.

Ở phương diện văn hóa xã hội, Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTT&DL Lê Hải Bình nhìn nhận hiệu ứng lan tỏa tích cực từ chuỗi sự kiện kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 thành công rực rỡ, với hình ảnh nhân dân là trung tâm, lan tỏa thông điệp mạnh mẽ ra quốc tế.

Thống kê cho thấy có tới 15.844 tin, bài báo chí, gần 600.000 video ngắn với hơn 1 tỷ lượt xem về sự kiện, góp phần lan tỏa hình ảnh Việt Nam hòa bình, ổn định, thân thiện. Bài diễn văn của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Quảng trường Ba Đình nhấn mạnh “Sức mạnh thuộc về Nhân dân, từ Nhân dân và vì Nhân dân”, khẳng định niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và khát vọng vươn lên của dân tộc.

Những hoạt động này không chỉ khơi dậy niềm tự hào, tinh thần tri ân tiền nhân, mà còn khẳng định con đường độc lập, tự do, thống nhất là đúng đắn; gửi thông điệp ra thế giới về một Việt Nam hòa bình, hữu nghị, sẵn sàng đóng góp cho phát triển khu vực và toàn cầu.

Những con số và thông điệp tại họp báo tháng 8 cho thấy nền kinh tế đang có “nhịp thở” tốt hơn, với chính sách tiền tệ linh hoạt, đầu tư công tăng tốc và xuất khẩu giữ nhịp cao. Từ nền tảng ấy, mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% trong năm 2025 và hướng tới hai con số những năm tiếp theo không chỉ là kỳ vọng mà là đích đến có thể chạm tới nếu toàn hệ thống tiếp tục hành động quyết liệt, đồng bộ và nhất quán.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới:

(1) Tập trung chuẩn bị chu đáo phục vụ Hội nghị Trung ương 13, Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV và Đại hội Đảng bộ Chính phủ lần thứ I.

(2) Tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Trong đó:

- Tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, chặt chẽ, đồng bộ. Trong đó, chính sách tiền tệ phải kiểm soát tỷ giá, lãi suất hợp lý; kiểm soát giá vàng, giá đô-la; có công cụ kiểm soát dòng tiền tín dụng, hướng vào SXKD, cải thiện đời sống nhân dân. Chính sách tài khóa phải tập trung cho đầu tư công. Phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch; thu NSNN năm 2025 tăng 25% so với dự toán.

- Tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới. Đẩy mạnh xuất khẩu; phấn đấu ký kết các FTA mới ngay trong năm 2025, đặc biệt là khối GCC và Mercosur.

(3) Triển khai quyết liệt, kịp thời, hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị, nhất là "bộ tứ trụ cột" và các nghị quyết mới ban hành.

(4) Khẩn trương hoàn thiện Nghị định về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam và xây dựng các khu thương mại tự do.

(5) Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, triển khai hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác rà soát, hoàn thiện thể chế, phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, tài sản, tài chính, đất đai…

(6) Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án tồn đọng kéo dài, nhất là các dự án điện, bất động sản, công nghiệp, thương mại lớn.

(7) Chú trọng thực hiện kịp thời, hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ, giải pháp về: (i) phát triển văn hóa, xã hội; (ii) bảo vệ môi trường; chủ động phòng, chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu; (iii) phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, nhất là thuốc chữa bệnh, thực phẩm; (iv) phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; (v) củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế;

(8) Phê duyệt sớm Dự án điện hạt nhân.

(9) Đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm hoàn thành trên 3.000 km đường bộ cao tốc và trên 1.700 km đường bộ ven biển trong năm 2025. Khẩn trương chuẩn bị triển khai Dự án đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và các dự án trọng điểm quốc gia khác; cơ bản hoàn thành Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.

(10) Khởi công xây dựng đồng loạt 100 trường học bán trú, nội trú tại các xã biên giới trong tháng 10/2025.

(11) Đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông, nhất là truyền thông chính sách, để định hướng dư luận; nhân rộng các mô hình tốt, cách làm hay, hiệu quả, tạo sức lan tỏa, đồng thuận xã hội.

Trung Việt