Không độc quyền nữa hoặc cho các thương hiệu khác sản xuất vàng miếng phải đánh giá rất kỹ

Thống đốc cũng cho rằng, "chúng ta đã mất rất nhiều công để có được sự ổn định, bây giờ có thể không độc quyền nữa hoặc cho các thương hiệu khác sản xuất vàng miếng thì cần phải đánh giá rất kỹ lưỡng.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn. Ảnh: Hồ Long

"Chúng ta đã mất rất nhiều công để có được sự ổn định"

Trước đó, các ĐBQH Nguyễn Phương Thủy (Hà Nội), Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đã chất vấn, tranh luận với Thống đốc Nguyễn Thị Hồng về độc quyền kinh doanh vàng.

ĐBQH Nguyễn Phương Thủy (Hà Nội) chất vấn. Ảnh: Hồ Long

Tiếp tục giải trình, làm rõ nội dung này, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ, SJC là một thương hiệu vàng mà người dân rất ưa chuộng từ trước khi có Nghị định 24 của Chính phủ. Trước đây, thị trường vàng gây rất nhiều hệ lụy, bất ổn kinh tế vĩ mô của nền kinh tế, cho nên Chính phủ đã ban hành Nghị định 24 với chủ trương chống vàng hóa, trong đó có rất nhiều các giải pháp, chính sách. Việc thực hiện Nghị định 24 cho đến nay đã rất rõ hiệu quả. Nhiều năm nay, thị trường tiền tệ, ngoại hối ổn định. Đây cũng là một điểm sáng để Việt Nam được nâng hạng trên thị trường quốc tế.

Tại Nghị định 24 có một chính sách rất quan trọng, đó là Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng. Khi đánh giá tình hình để quyết định xem sản xuất vàng miếng như thế nào, Ngân hàng Nhà nước đánh giá tại thời điểm đó có một số thương hiệu vàng ngoài thương hiệu SJC nhưng thương hiệu vàng SJC chiếm khoảng trên 90% trên thị trường.

"Lúc đó Ngân hàng Nhà nước cân nhắc lựa chọn thương hiệu nào để sản xuất, thương hiệu riêng của Ngân hàng Nhà nước hay lựa chọn một thương hiệu khác. Sau khi phân tích, đánh giá những chi phí và lợi ích, chúng tôi thấy rằng, nếu lựa chọn đưa ra một thương hiệu vàng của Ngân hàng Nhà nước riêng, hoặc lựa chọn một trong số các thương hiệu không phải SJC thì có thể trên thị trường người dân sẽ chuyển đổi từ thương hiệu vàng SJC đang chiếm 90% sang một thương hiệu mà Ngân hàng Nhà nước lựa chọn. Như vậy, vô hình chung chúng ta sẽ tự mất rất nhiều chi phí của xã hội vào một việc không cần thiết. Chính vì vậy, sau khi có Nghị định 24, Ngân hàng Nhà nước quyết định sản xuất vàng miếng nhưng thuê SJC gia công và đặt dưới sự quản lý rất chặt chẽ của Ngân hàng nhà nước", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ.

Cũng theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, từ năm 2014 đến nay, nguồn cung vàng SJC trên thị trường là Ngân hàng Nhà nước không cung ra theo chủ trương chống vàng hóa, các doanh nghiệp cũng lo ngại rủi ro, biến động của giá vàng rất khó lường. SJC giá cao nhưng mua cao lại bán cao, còn những thương hiệu ngoài SJC thì mua thấp lại bán thấp. Cho nên, nếu như người dân lựa chọn vàng SJC mua cao thì lúc bán cũng được giá cao và nếu lựa chọn các thương hiệu khác thì mua thấp và bán thấp".

Thống đốc cho biết sẽ ghi nhận ý kiến của các đại biểu Quốc hội, trong quá trình tổng kết Nghị định 24 cũng sẽ phân tích, đánh giá. Chúng ta đã mất rất nhiều công để có được sự ổn định, bây giờ chúng ta có thể không độc quyền nữa hoặc cho các thương hiệu khác sản xuất vàng miếng thì cần phải đánh giá rất kỹ lưỡng và lúc đó thì chắc chắn là sẽ xin ý kiến của đông đảo các bên liên quan.

Rà soát, hoàn thiện hành lang pháp lý về tiền tệ, quản lý ngoại hối, vàng

Liên quan đến quản lý thị trường vàng, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, Nghị định 24 của Chính phủ ban hành cách đây 10 năm, lúc đó vàng thế giới chỉ có trên dưới 1.600 ounce, hiện nay hơn 1.800 ounce. Thị trường vàng trong nước lúc đó khoảng 30 tới 35 triệu đồng, tới nay đã hơn 70 triệu đồng. "Vậy Nghị định 24 của Chính phủ thời điểm đó và thời điểm hiện nay có bất cập hay không. Tại sao chúng ta không sửa Nghị định?".

ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) chất vấn. Ảnh: Hồ Long

Đại biểu Phạm Văn Hòa cũng cho biết, sau chất vấn của ĐBQH Nguyễn Phương Thủy chiều 8.6 thì dư luận ở ngoài xôn xao về chuyện độc quyền của SJC. "Có nên để cho SJC độc quyền không hay Ngân hàng nhà nước có thể giao một cơ quan, đơn vị hay một tổ chức nào đó sản xuất thêm một lượng vàng nào khác nữa để có thể cạnh tranh với SJC để thị trường vàng hạ xuống? Tôi nghĩ nếu vàng trong nước tăng kiểu này thì tình hình lạm phát có khả năng tăng theo, đồng tiền Việt Nam sẽ mất giá. Chúng ta nên chấn chỉnh thị trường vàng trong nước để đảm bảo làm sao cho phù hợp với thị trường thế giới", đại biểu Phạm Văn Hòa nói.

Trả lời chất vấn của đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định lại, Nghị định 24 xác định là Ngân hàng nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng và ở đây Ngân hàng Nhà nước lựa chọn thuê SJC sản xuất. "Trong quá trình tổng kết, đánh giá Nghị định 24 trong thời gian tới, chúng tôi cũng sẽ nghiên cứu, lắng nghe ý kiến của đại biểu và cũng sẽ xin ý kiến rộng rãi để xem chúng ta lựa chọn như thế nào, nhiều thương hiệu khác để cùng sản xuất vàng miếng hay là một thương hiệu của Ngân hàng Nhà nước. Lúc đó chúng tôi cũng sẽ đánh giá, phân tích tác động và xin ý kiến, chắc chắn sẽ xin ý kiến của các đại biểu Quốc hội", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định.

Kết luận Phiên chất vấn về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực ngân hàng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về tiền tệ, quản lý ngoại hối, vàng và hoạt động ngân hàng để bảo đảm an toàn hoạt động hệ thống các tổ chức tín dụng như Luật Tổ chức tín dụng, Luật Bảo hiểm tiền gửi, Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật Phòng, chống rửa tiền, Nghị định 24...

Quỳnh Chi