'Không được có suy nghĩ dịch chỉ ở trong KCN'
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tất cả các địa phương phải nâng cao cảnh giác ở mức cao nhất, tuyệt đối không được có suy nghĩ 'dịch chỉ có ở các KCN, không ở tỉnh mình' hay 'dịch chỉ ở trong KCN mà không ở những khu vực khác, hoạt động khác'.
Chiều 27/5, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 chủ trì cuộc họp trực tuyến với lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang về công tác phòng, chống dịch tại địa phương.
Bắc Ninh phát hiện ổ dịch trong cụm công nghiệp
Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn cho biết, ngày 26/5, sau khi xét nghiệm sàng lọc cho công nhân Cụm công nghiệp Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh (khoảng 15.000 người) đã phát hiện 19 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 (công nhân Công ty Viettech, Công ty Đại Thủy); đến nay, vừa phát hiện thêm 40 trường hợp. Từ ngày 26-27/5, Bắc Ninh đã lấy mẫu để xét nghiệm PCR (khoảng13.000 mẫu gộp) cho toàn bộ công nhân Cụm công nghiệp Khắc Niệm, Cụm công nghiệp Hạp Lĩnh (do 2 cụm công nghiệp lân cận nhau).
“Tình hình dịch bệnh tại các cụm công nghiệp được xác định phức tạp vì gắn với cụm dân cư công nhân thuê trọ. Dự kiến, đêm nay hoặc sáng sớm 28/5 có kết quả. Đến nay, Bắc Ninh yêu cầu tất cả công nhân ở lại tại các nhà máy; tách đối tượng F1 ra cách ly riêng. Dự kiến, Bắc Ninh cho tạm dừng sản xuất tại 2 cụm công nghiệp này”, ông Vương Quốc Tuấn cho biết.
Bên cạnh đó, triển khai công tác phòng, chống dịch tại các khu công nghiệp, Bắc Ninh tổ chức rà soát, truy vết các trường hợp F1, F2, F3 liên quan; thực hiện khai báo y tế, cách ly, lấy mẫu xét nghiệm và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch theo đúng quy định của Bộ Y tế. Bắc Ninh đã cập nhật danh sách tất cả người lao động trong các khu công nghiệp Bắc Ninh (tên, địa chỉ, hộ khẩu, địa chỉ tạm trú, số điện thoại…) giúp truy xuất số liệu nhanh, kịp thời, phục vụ truy vết, quản lý trong phòng, chống dịch. Các công ty, doanh nghiệp chủ động đánh giá nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh tại nơi làm việc, cập nhật lên Bản đồ chung sống an toàn với COVID-19…
Đồng thời, Bắc Ninh chỉ đạo các doanh nghiệp chủ động triển khai xét nghiệm ngẫu nhiên cho 10% số công nhân có nguy cơ cao tại các nhà trọ, ký túc xá, nhà máy…; rà soát công nhân, người lao động để sàng lọc, phân loại, làm xét nghiệm và áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch phù hợp; thành lập Tổ giám sát công tác phòng, chống dịch tại các công ty, doanh nghiệp thường trực 24/24 giờ…
Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp tại các khu công nghiệp, Giám đốc Sở Y tế Bắc Ninh Tô Thị Mai Hoa đề nghị tăng cường sinh phẩm xét nghiệm; tăng tần suất xét nghiệm bệnh nhân COVID-19, cải tiến phần mềm sử dụng thuận tiện, hiệu quả tờ khai y tế;…
Lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh cũng đã đề xuất phương án cụ thể để duy trì sản xuất của những nhà máy chưa có ca nhiễm COVID-19 trong các khu công nghiệp.
Bắc Giang dồn lực “làm sạch” các điểm nóng
Còn lãnh đạo tỉnh Bắc Giang dự báo tình hình chưa có đột biến, mấy ngày tới sẽ ghi nhận thêm nhiều ca nhiễm ở trong khu cách ly, phong tỏa.
PGS.TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết hiện tâm dịch nóng nhất vẫn là những khu có đông công nhân lưu trú tại huyện Việt Yên, đặc biệt là các thôn Núi Hiểu, Tam Tầng, Trung Đồng của xã Quang Châu. Các lực lượng đang tập trung lấy mẫu xét nghiệm nhanh tại những khu vực nàyvới khoảng 70.000 người, đảm bảo lấy mẫu định kỳ 3 ngày/lần, có kết quả xét nghiệm trong vòng 24 giờ.
Điểm đáng chú ý, khi đánh giá sơ bộ kết quả lấy mẫu lần 2 tại các thôn, xã tập trung đông công nhân nhưng không làm việc ở những nhà máy, DN có ca nhiễm thì tín hiệu đáng mừng ban đầu cho thấy số lượng ca dương tính ghi nhận không cao ở cả công nhân và người dân. Vì vậy, tình hình căng thẳng nhất hiện nay vẫn ở 3 thôn Trung Đồng, Tam Tầng và Núi Hiểu của xã Quang Châu.
Theo PGS.TS Trần Như Dương hiện dịch đã xâm nhiễm rất cao tại những khu có đông công nhân, vì vậy, thời gian tới phải tiếp tục phong tỏa chặt những nơi này như là các khu cách ly tập trung để nguồn lây không phát tán ra những địa phương khác của Bắc Giang cũng như các tỉnh khác trong cả nước.
“Quá trình làm sạch ổ dịch phải tiến hành rất kiên trì, quét đi, quét lại nhiều lần để phát hiện, loại bỏ hoàn toàn các ca nhiễm, nguồn lây. Đồng thời khi có ca nhiễm cộng đồng phải xử lý triệt để, tránh tiếp tục tạo ra những điểm nóng mới, gây thêm áp lực đối với lực lượng chống dịch. Chúng ta phải chắt chiu từ giờ, từng phút ngăn chặn dịch lây lan ra vòng ngoài, ra cộng đồng để tập trung dập dịch tại các điểm nóng”, PGS.TS Trần Như Dương nhấn mạnh.
Ngay trong đêm nay (27/5), sáng sớm ngày mai (28/5), huyện Việt Yên sẽ thực hiện giãn, giảm mật độ công nhân đang ở thôn Núi Hiểu bằng cách đưa hàng nghìn công nhân là F1 nguy cơ thấp đã có 2 lần xét nghiệm âm tính, đưa vào những khu cách ly được thành lập ở 17 xã trên địa bàn toàn huyện, đảm bảo an toàn dịch bệnh; tiếp tục làm tốt công tác hậu cần, đảm bảo đời sống, nhu yếu phẩm của công nhân, không để khó khăn, thiếu thốn.
Khó khăn nhất của Bắc Giang vẫn là phải tiếp tục nâng cao năng lực lấy mẫu, xét nghiệm. Lực lượng lấy mẫu chi viện cho Bắc Giang hiện đáp ứng đủ yêu cầu xét nghiệm sàng lọc, làm sạch 3 ngày/lần ở Việt Yên và một số nơi khác, tuy nhiên, nếu xuất hiện khu vực có dịch mới hoặc tăng tần suất xét nghiệm thì cần tăng cường lực lượng.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam gợi ý để đáp ứng được yêu cầu cao hơn về xét nghiệm, Bộ phận đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang và tỉnh cần có phương án phải kết hợp cả xét nghiệm PCR và xét nghiệm nhanh tại các điểm nóng hiện tại; đẩy nhanh việc công nhân tự lấy mẫu xét nghiệm nhanh.
Đặc biệt, Bắc Giang phải tổ chức lực lượng lấy mẫu xét nghiệm sàng lọc cả những khu vực chưa có dịch, những huyện chưa giãn cách xã hội, đảm bảo không bị “trong đánh ra, ngoài đánh vào”; tăng cường giám sát những người có triệu chứng ho, sốt…
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ Y tế, Quốc phòng, Công an lập các đơn vị trợ giúp lấy mẫu khi Bắc Giang có yêu cầu thì sẵn sàng chi viện.
Chi viện tối đa, khống chế dịch bằng được
Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá Bắc Ninh, Bắc Giang đã triển khai rất nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng, Ban Chỉ đạo. Theo báo cáo của 2 tỉnh, tình hình cơ bản không có gì đột biến, phải tiếp tục triển khai các biện pháp chống dịch, đặc biệt là tối ưu hóa công tác xét nghiệm.
Tuy nhiên, tình hình Bắc Ninh có diễn biến phức tạp hơn khi dịch xâm nhập vào cụm công nghiệp Khắc Niệm, vì vậy, tỉnh phải rất chú trọng, làm nghiêm hơn một mức, không được để dịch lây vào các KCN lớn.
Thay mặt Ban Chỉ đạo, Phó Thủ tướng đồng ý với đề xuất của Bắc Ninh về bố trí lại sản xuất của các DN trong KCN. Tạm thời cho một lượng công nhân ăn ở, sinh hoạt trong khu vực nhà máy; kết hợp bố trí lại chỗ ở bên ngoài để công nhân ở cùng 1 khu vực thì làm cùng 1 ca, kíp, đưa đón đến nhà máy an toàn. Chú ý bảo đảm phòng cháy, chữa cháy nghiêm ngặt, chỗ ở, vệ sinh phải bảo đảm an toàn, không để phát sinh dịch bệnh; chú ý việc cung cấp suất ăn, bếp ăn tập thể không để xảy ra ngộ độc…
Về các đề nghị liên quan đến vật tư, thiết bị, đặc biệt là sinh phẩm xét nghiệm, Phó Thủ tướng chỉ đạo: Nhiệm vụ tập trung cao độ của Bắc Ninh, Bắc Giang là phải giữ được an toàn, không để bùng phát dịch bệnh rộng trong các KCN. Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo Bộ Y tế chi viện tối đa. Bộ phận đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Ninh, Bắc Giang bàn và thống nhất với địa phương các phương án xét nghiệm cụ thể cho từng đối tượng trên tinh thần tiết kiệm nhưng phải khống chế được dịch.
Cả hai tỉnh đều đề nghị, để chuẩn bị tình huống xấu có nhiều ca nhiễm, dù ở trong khu cách ly, Trung ương cần tiếp tục hỗ trợ thiết lập các bệnh viện dã chiến để tiếp nhận những bệnh nhân COVID-19 không có triệu chứng nặng. Các bộ ngành đang chuẩn bị sẵn sàng để hỗ trợ, chi viện cho Bắc Ninh, Bắc Giang với tinh thần “hai tỉnh lúc này đang là pháo đài chống dịch cho cả nước, vì cả nước. Cả nước cũng phải vì Bắc Ninh và Bắc Giang”.
Không được bỏ quên nguy cơ dịch trong cộng đồng
Từ thực tế chống dịch ở Bắc Giang tập trung vào KCN nhưng không được quên ở ngoài cộng đồng, Phó Thủ tướng đề nghị Bắc Ninh, Bắc Giang và các địa phương trên cả nước, cả những nơi chưa thực hiện giãn cách xã hội cũng phải thực hiện xét nghiệm sàng lọc, đánh giá thường xuyên.
Những địa phương có KCN phải rà soát, đánh giá, thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo phòng, chống dịch; kiểm tra đánh giá an toàn từng cơ sở sản xuất, thực hiện khai báo y tế với người lao động.
“Chúng ta không được quên nếu chỉ chú ý, tập trung vào KCN thì sẽ bị sơ hở những chỗ khác. Ví dụ như ở TPHCM, một hoạt động sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng hay hoạt động tập trung đông người nếu sơ hở thì dịch bệnh có thể lây lan ra cộng đồng nếu chúng ta không được kiểm soát ngay”, Phó Thủ tướng nói và đề nghị Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch tất cả các địa phương phải nâng cao cảnh giác ở mức cao nhất, tuyệt đối không được có suy nghĩ “dịch chỉ có ở các KCN, không ở tỉnh mình” hay “dịch chỉ ở trong KCN mà không ở những khu vực khác, hoạt động khác”.