Không nương tay với tội phạm liên quan đến động vật hoang dã tại Việt Nam

Đây là báo cáo được ENV thực hiện hàng năm, tổng hợp từ các vụ án hình sự về ĐVHD xảy ra hoặc được đưa ra xét xử trong năm 2024 mà ENV ghi nhận trên hệ thống dữ liệu vi phạm về ĐVHD.

Ảnh trong bài: ENV

Báo cáo cho thấy công tác xử lý tội phạm liên quan đến ĐVHD tại Việt Nam trong năm 2024 tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực như: 242 vụ án hình sự về ĐVHD được ghi nhận trong năm 2024, trong đó 239 vụ có đối tượng vi phạm bị bắt giữ thành công (chiếm tỉ lệ 98,8% - tăng so với các năm trước, tính từ năm 2018 sau khi Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2017); 288 vụ án hình sự được đưa ra xét xử (bao gồm cả các vụ án của thời điểm trước được xét xử vào năm 2024); 156 bị cáo bị tuyên án phạt tù không được hưởng án treo (tăng gấp 4 lần so với năm 2018 và cao hơn các năm trước); mức án tù trung bình: 3,27 năm.

Trong năm 2024, cũng ghi nhận ít nhất 13 vụ án hình sự liên quan đến ĐVHD được TAND các địa phương đưa ra xét xử và áp dụng các hình phạt tù nghiêm khắc lên đến 12 năm tù với đối tượng phạm tội.

Đơn cử, ngày 5/12/2024, TAND Thành phố Hồ Chí Minh tuyên phạt đối tượng Lê Phùng Biển 24 năm tù (12 năm tù về các tội phạm liên quan đến ĐVHD và 12 năm tù về tội buôn lậu) cho hành vi vận chuyển trái phép gỗ, 505 kg cá ngựa khô, 56,3 kg xương và nhiều sản phẩm ĐVHD nguy cấp, quý, hiếm khác qua cảng biển Cát Lái.

Tháng 7/2024, Cao Xuân Mạnh, đối tượng cầm đầu một đường dây buôn bán ĐVHD xuyên quốc gia, đã bị bắt giữ tại Hà Nội. Mạnh cũng là một trong số 11 đối tượng cầm đầu của các đường dây buôn bán ĐVHD lớn đã bị phát hiện và truy cứu trách nhiệm hình sự kể từ năm 2017 đến nay…

Tuy nhiên, vẫn còn không ít đối tượng chủ chốt khác của các đường dây buôn bán ĐVHD hiện đang đứng ngoài vòng pháp luật. Đây là những đối tượng chịu trách nhiệm chính cho hoạt động vận chuyển số lượng lớn hổ, ngà voi, vảy tê tê và sừng tê giác vào hoặc qua lãnh thổ Việt Nam.

“Năm 2024 đã là năm thứ 7 kể từ khi Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực. Kết quả công tác xử lý tội phạm về ĐVHD trong năm 2024 tiếp tục khẳng định vai trò của Bộ luật Hình sự cũng như cho thấy quyết tâm và nỗ lực đấu tranh với tội phạm về ĐVHD của các cơ quan chức năng, cơ quan tiến hành tố tụng trên cả nước.

Nhưng những thách thức vẫn còn đó. Việc triệt phá các đường dây buôn bán trái phép xuyên quốc gia và bắt giữ được đối tượng cầm đầu đóng vai trò then chốt trong nỗ lực đấu tranh, phòng ngừa tội phạm về ĐVHD. Chỉ khi những kẻ cầm đầu các đường dây quy mô lớn bị điều tra, truy tố và xử lý nghiêm minh, thì các tổ chức tội phạm mới thực sự bị xóa bỏ, từ đó tạo ra chuyển biến rõ rệt trong công tác đấu tranh với loại tội phạm rất nghiêm trọng này", bà Bùi Thị Hà - Phó Giám đốc ENV nhấn mạnh.

Hồng Minh