Không phải cái gì to và lớn cũng nên mang đi xin kỷ lục

Thông tin từ trước đó, Lễ hội văn hóa, du lịch Mường Lò và khám phá danh thắng Quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải 2019 sẽ diễn ra trong 6 ngày với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn. Điểm nhấn của Lễ hội là chương trình khai mạc với tên gọi “Tinh hoa từ huyền thoại”, được dàn dựng công phu, mang đậm màu sắc văn hóa dân tộc các tỉnh Tây Bắc. Ngoài ra, trong khuôn khổ diễn ra Lễ hội còn có chương trình biểu diễn đường phố; Hội chợ Du lịch và Ấm thực Tây Bắc; Triển lãm ảnh nghệ thuật “Đất và Người Yên Bái”; Lễ hội Cốm Tú Lệ; Lễ tôn vinh cây chè tổ và không gian tiệm trà Suối Giàng; Festival dù lượn “Bay trên mùa vàng”; Chợ phiên Mù Cang Chải; Du lịch mạo hiểm Chinh phục đỉnh Tà Xùa, Tà Chì Nhù và thác Háng Tề Chơ; Du lịch trải nghiệm, du lịch sinh thái nước nóng và du lịch cộng đồng...

Đặc biệt, trong chương trình du khách sẽ được thưởng thức màn biểu diễn múa xòe có quy mô lớn nhất từ trước đến nay. Tiết mục với sự tham gia của 5000 nghệ nhân dân gian và bà con dân tộc đến từ thị xã Nghĩa Lộ và huyện Văn Chấn trình diễn 6 điệu xòe cổ, tạo hình thành bông hoa ban và ruộng bậc thang - đặc sản của vùng đất Yên Bái. Cùng với đó, UBND tỉnh Yên Bái cũng gửi văn bản xin ý kiến Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc xác lập kỷ lục Guinness “Màn đại xòe Việt Nam lớn nhất thế giới”.

Tuy nhiên, trước vấn đề này, Bộ đã có trả lời, khuyên Yên Bái không nên làm hồ sơ xin xác lập kỷ lục Guinness về “Màn đại xòe Việt Nam lớn nhất thế giới”. Theo phân tích của Bộ VH,TT&DL, khuyến nghị của tổ chức UNESCO đối với hồ sơ đề nghị ghi danh vào danh sách của UNESCO, các quốc gia cần lưu ý các khuyến cáo. Cụ thể, thận trọng trong các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị di sản bởi có thể vô tình gây nên sự ganh đua giữa các cộng đồng hoặc giữa các quốc gia, cũng như cần thiết phải lường trước sự nhạy cảm của cộng đồng khác trên khắp thế giới. Bên cạnh đó, sự tôn trọng lẫn nhau giữa các cộng đồng, nhóm người và cá nhân là một nguyên tắc cơ bản của Công ước 2003... ghi danh di sản vào Danh sách của UNESCO không hàm ý độc quyền hay tạo thành dấu ấn về quyền sở hữu trí tuệ.

Vòng xòe 2013 lập kỷ lục lớn nhất Việt Nam.

Cộng đồng phải đảm bảo vai trò trung tâm trong việc lập kế hoạch và thực hiện các biện pháp bảo vệ được đề xuất với sự đồng thuận trước và tự nguyện trên cơ sở đầy đủ thông tin. Lưu ý giới thiệu di sản trong bối cảnh của chúng và chú trọng vào giá trị và ý nghĩa của chúng đối với cộng đồng có liên quan hơn là chỉ tập trung vào sức hấp dẫn về thẩm mỹ hoặc giá trị giải trí của di sản. Ngoài ra, sự tác động của hoạt động du lịch đến việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản phi vật thể phải đảm bảo cộng đồng, nhóm người và cá nhân có liên quan là những người hưởng lợi, đồng thời phát huy vai trò dẫn dắt của họ trong quản lý hoạt động du lịch đó; sức sống các chức năng xã hội và ý nghĩa văn hóa của di sản không bị giảm bớt hoặc đe dọa bằng bất kỳ hình thức nào từ hoạt động di sản.

Với những ý nghĩa trên, Bộ cho rằng, việc tổ chức để xác lập kỷ lục với các thành tố di sản nói riêng và di sản nói chung cần hết sức thận trọng vì có thể vi phạm các khuyến cáo của UNESCO. Vì vậy, Bộ VH,TT&DL đề nghị tỉnh Yên Bái cân nhắc việc tổ chức “Màn đại xòe Việt Nam lớn nhất thế giới” để đăng ký xác lập kỷ lục Guinness và các hoạt động liên quan.

Trước đó vào năm 2013 thị xã Nghĩa Lộ cũng đã tổ chức vòng đại xòe, màn đại xòe này đã được Tổ chức Guinness Việt Nam công nhận là “Màn xòe cổ lớn nhất Việt Nam” với sự tham gia của 2.013 nghệ nhân và diễn viên quần chúng.

Được biết, vào tháng 3-2019, Bộ VH,TT&DL đã đệ trình Hồ sơ di sản phi vật thể Nghệ thuật Xòe Thái đề nghị UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Hồ sơ đã được cộng đồng chủ thể của di sản, chính quyền địa phương các cấp có di sản ở các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Sơn La và Yên Bái đồng thuận trình và cam kết bảo vệ. Theo Hồ sơ, Nghệ thuật Xòe Thái có 3 loại chính là Xòe nghi lễ, Xòe vòng, Xòe biểu diễn. Trong đó, Xòe vòng là múa tập thể, mở rộng dần vòng xòe, cuốn hút mọi người hòa cùng niềm vui trong mỗi dịp Tết đến, xuân về hay trong mỗi dịp lễ hội, cuộc vui, liên hoan...

Thái Phương