Không thể dùng lòng tốt để khắc phục hậu quả bão lụt

Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường và một số đại biểu về vấn đề rừng tự nhiên bị xâm hại, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) nhấn mạnh: “Chúng ta hô hào trồng rừng nhưng vẫn cho phép các đại dự án khởi công ngay trong những lõi rừng, hay những thủy điện cóc vẫn được duy trì hoạt động, thậm chí cấp giấy phép mới”.

Theo đại biểu, phải thay đổi cách làm, phải nhận thấy những sai lầm trong quá khứ, điều này thật khó vì thay đổi trong văn bản, nghị quyết thì đã làm nhưng thay đổi trong tư duy thì không dễ. Đơn cử trong đầu mỗi người vẫn nghĩ gỗ tự nhiên tốt hơn gỗ công nghiệp, vẫn khoe với khách đến nhà cái cầu thang, cái tủ, cái bàn làm từ giáng hương, lim, sến… rồi huyễn hoặc rằng gỗ này được nhập từ Lào, từ Miến, không phải phá rừng đặc dụng Việt Nam.

Đại biểu cho rằng, thay đổi phải bắt đầu từ tư duy, mà tư duy phải từ giáo dục. Với cách giáo dục hiện nay, việc hình thành tư duy mạch lạc, năng động, hướng thiện vô cùng khó khăn. Chúng ta hình dung một cháu bé bước vào lớp 1 với quyển sách giáo khoa chưa qua thử nghiệm rõ ràng đã đột ngột thay đổi, bổ sung, sửa chữa hay đính chính. Một nền giáo dục không hay triết lý sẽ không tạo ra sản phẩm định hướng rõ ràng, chỉ biết cóp nhặt, a dua và không nói thật.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu phát biểu tại phiên thảo luận

“Tôi tin Việt Nam sẽ có rất nhiều người trẻ tuổi thông minh, tài giỏi, đầy khát vọng, nhưng cũng ngập tràn lòng trắc ẩn như Công Vinh, Thủy Tiên. Đây là hình ảnh tôi gặp thường xuyên ở những nơi khó khăn, gian khổ trên khắp đất nước. Tinh thần tương thân, tương ái là truyền thống của dân tộc chúng ta. Việc chúng ta cần suy nghĩ là tổ chức tốt hơn để lòng tốt không bị lãng phí, người thực sự khó khăn sẽ nhận được giúp đỡ, và lòng yêu thương của con người sẽ ngày càng được lan rộng”, đại biểu nói.

Theo đại biểu, Philipin là quốc gia chịu nhiều bão nhất Đông Nam Á, họ giữ rừng già, giữ những ngọn núi cao còn hơn cả con ngươi của mắt mình, vì họ biết đây chính là thành trì quan trọng nhất để bảo vệ đất nước, con người trước sự giận dữ của thiên nhiên. Cơn bão số 10 đập vào dãy núi và rừng già của Philipin đã được giảm cấp là một ví dụ rất rõ ràng.

“Bão lụt chắc chắn sẽ còn xảy ra hàng năm như một quy luật của thiên nhiên, như vậy không thể dùng lòng tốt để khắc phục được hậu quả bão lụt từ năm này sang năm khác”, đại biểu nhấn mạnh.

Vì vậy, chúng ta cần có chiến lược lâu dài để giảm hậu quả nặng nề của bão lụt, chiến lược đó cần phải được bài bạc cẩn thận cấp quốc gia, với sự đóng góp của nhiều chuyên gia trên nhiều lĩnh vực, từ vấn đề vĩ mô như thảo luận với các nước nước ở thượng nguồn của nhiều dòng sông đổ vào Việt Nam, đến việc cấp thiết hiện nay như cập nhật bản đồ sạt lở ở các tỉnh, thành; xây nhà chống lũ, trang thiết bị cứu hộ, hệ thống cảnh báo lũ sớm hiệu quả hơn, hay có sẵn những khu tập trung người dân bị nạn khi lũ lụt…

Còn theo đại biểu Phan Thái Bình (Quảng Nam) cần tổng rà soát lại toàn bộ các cơ sở giáo dục trên cả nước, nhất là các vùng bị bão lũ, xây dựng các điểm trường kiên cố bởi không chỉ đảm bảo an toàn cho học sinh mà đây còn là nơi hữu hiệu trong phòng tránh, trú bão cho nhân dân. Đồng thời, quan tâm, khuyến khích người dân vùng sạt lở nhà sàn ở vùng núi, nhà chống lũ ở vùng thấp, giảm thiểu thiệt hại khi bão, lũ xảy ra.

Đại biểu cũng đề nghị rà soát lại toàn bộ hệ thống hồ đập, hồ thủy điện xem tác động thế nào đến môi trường, thông tin cho nhân dân biết. Với các dự án hồ thủy lợi, thủy điện sử dụng diện tích sử dụng đất rừng thay thế thì phải đảm bảo diện tích rừng phòng hộ, chứ không phải thu hồi diện tích rừng phòng hộ này và trồng lại rừng khác, nhưng không còn chức năng phòng hộ nữa…

Phương Thảo