'Không tự cải tạo mình, không tự nâng cao mình thì không thể được'
66 năm trước, vào tháng 9 năm 1957, trong 'Diễn văn khai mạc lớp học lý luận khóa I Trường Nguyễn Ái Quốc', Bác Hồ nhắn nhủ: 'Muốn cải tạo xã hội mà đảng viên không tự cải tạo mình, không tự nâng cao mình thì không thể được'. Lời Người, thêm một lần nhắc nhở và yêu cầu mỗi đảng viên phải không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao đạo đức, phẩm chất, năng lực công tác, cho đến nay vẫn vẹn nguyên tính thời sự.
“Tự cải tạo mình”, trước hết là bản thân mỗi đảng viên cần không ngừng tu dưỡng đạo đức - cái gốc của con người và nền tảng của người đảng viên, như lời Người nhấn mạnh: “Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp rất vẻ vang, nhưng nó cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh rất phức tạp, lâu dài, gian khổ. Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”.
“Tự nâng cao mình” đó là ý thức không ngừng học tập, rèn luyện, phấn đấu để nâng cao trình độ về mọi mặt của mỗi cán bộ, đảng viên. Bác từng căn dặn, phải “ra sức học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, khoa học, kỹ thuật và quân sự để cống hiến ngày càng nhiều cho Tổ quốc, cho Nhân dân”.
Lịch sử cách mạng Việt Nam đã ghi tạc biết bao tấm gương cán bộ, đảng viên đã tắm mình trong thực tiễn đấu tranh đầy gian lao, thử thách để tự trau dồi trí tuệ, củng cố lập trường, nâng cao đạo đức cách mạng, trở thành những ngọn lửa dẫn dắt phong trào cách mạng.
Chẳng phải ngay trong các “địa ngục trần gian” nhà tù Sơn La, Phú Quốc,... những chiến sĩ cộng sản đã “khiến cái chết cũng phải gục đầu để mầm sống vươn xanh”, “biến nhà tù thành trường học cách mạng”, biến “những con người bình thường trở nên phi thường”.
Lại nhớ tới câu nói của cố Anh hùng phi công Nguyễn Văn Bảy: “Ở đất nước chúng tôi, ra ngõ gặp anh hùng”. Cũng như người phi công “bất khả chiến bại” khi nhập ngũ chỉ mới có trình độ văn hóa lớp 3 - đã tham gia 13 trận đánh, tiêu diệt 7 máy bay Mỹ , có biết bao Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân, Anh hùng Lao động, Nhà giáo Nhân dân, Nghệ sĩ Nhân dân,... đã cùng xuất phát điểm với quần chúng cần lao, để rồi không ngừng “cải tạo mình”, “nâng cao mình” để trở thành những hạt nhân dẫn dắt phong trào, cải tạo xã hội, góp phần làm nên những thành tựu to lớn cho đất nước trên tất cả các lĩnh vực, mang lại hòa bình, hạnh phúc cho Nhân dân.
Với Thanh Hóa, trong những lần về thăm, nói chuyện cùng cán bộ, đồng bào, chiến sĩ, Bác luôn căn dặn phải nêu cao ý thức thi đua học tập, tự học, tự rèn luyện “Phải tìm học hỏi, cầu tiến bộ... học lấy cái hay của người ta” và phải “học sáng kiến của nhân dân” (*). Theo lời Người, toàn Đảng bộ, toàn quân và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã không ngừng học tập, rèn luyện để “sống đẹp, sống hết mình, sống cống hiến” trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước cũng như trong thời kỳ CNH, HĐH, đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước hiện nay. Trên mặt trận nào, lĩnh vực nào cũng xuất hiện những cái tên hiển hách, sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng và bản lĩnh xứ Thanh. 217 tập thể được tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”, 16 tập thể và cá nhân là “Anh hùng Lao động”, 96 cá nhân là “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”, 4.630 bà mẹ được phong tặng, truy tặng danh hiệu cao quý “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng”, là những con số minh chứng cho điều đó.
Hay mới đây, gương 58 tập thể, 75 cá nhân điển hình được tôn vinh tại Lễ kỷ niệm 75 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi thi đua ái quốc” (11-6-1948 - 11-6-2023); sơ kết 3 năm thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị (khóa XIII) và biểu dương các điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh (tháng 6-2023); hay 247 tập thể, cá nhân điển hình có sáng kiến tiêu biểu và có thành tích xuất sắc trong công tác triển khai, thực hiện Chương trình “1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch COVID-19” vừa được biểu dương... đã và đang là những hạt nhân làm lan tỏa việc học và làm theo Bác bằng những việc làm thiết thực nhất, góp phần xây dựng quê hương, đất nước.
Nhưng vẫn còn đó một bộ phận cán bộ, đảng viên học không nhằm để “cải tạo mình”, góp sức “cải tạo xã hội" mà vì học cho đủ tiêu chí, vì mưu lợi cá nhân, vì hư vinh... làm ảnh hưởng đến tổ chức, đoàn thể, cộng đồng, xã hội.
Vì thế, cùng với sự tự giác, chủ động “Nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng suốt đời, thường xuyên “tự soi”, “tự sửa” và nêu cao danh dự, lòng tự trọng của người đảng viên” như Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII đã chỉ rõ, các cấp ủy, tổ chức đảng, đoàn thể, các cơ quan, đơn vị phải phải “tiến hành công phu, tỉ mỉ, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục, rèn luyện; kết hợp chặt chẽ hoạt động giáo dục, rèn luyện của các cơ quan, đơn vị với của gia đình, địa phương và xã hội tạo ra môi trường đạo đức lành mạnh” (**), để mỗi cán bộ, đảng viên được học tập, rèn luyện, cống hiến và trưởng thành.
Nguyên Phong
(*) Sách “Bác Hồ với Thanh Hóa - Thanh Hóa làm theo lời Bác" - trang 88, NXB Thanh Hóa - 2017).
(**) “Xây dựng môi trường đạo đức trong giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên” - TS. Lê Thị Hạnh Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Tạp chí Tuyên giáo tháng 8-2023.