Khủng hoảng năng lượng cảnh báo châu Âu từ bỏ nhiên liệu hóa thạch

"Kinh nghiệm ngày nay về giá năng lượng tăng cao là một lời cảnh tỉnh rõ ràng ... rằng chúng ta nên đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch, loại bỏ sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch”, một quan chức cấp cao của EU nói với các phóng viên khi Ủy ban châu Âu công bố một loạt biện pháp nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng.

Cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại cho thấy châu Âu phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch - Ảnh: Getty

Liên minh châu Âu đang đối mặt với giá năng lượng tăng đột biến, do nhu cầu toàn cầu tăng lên khi thế giới phục hồi sau đại dịch và việc cung cấp khí đốt tự nhiên từ Nga thấp hơn dự kiến. Theo Ủy ban Châu Âu, giá bán buôn điện đã tăng 200% so với mức trung bình năm 2019.

"Mùa đông đang đến và đối với nhiều chi phí điện còn lớn hơn cả thập kỷ", Ủy viên Năng lượng Kadri Simson nói với các phóng viên hôm thứ Tư (13/10).

Giá khí đốt bán buôn - đã tăng lên mức cao kỷ lục ở Pháp, Tây Ban Nha, Đức và Ý - dự kiến sẽ vẫn ở mức cao trong suốt mùa đông. Giá dự kiến sẽ giảm vào mùa xuân, nhưng vẫn cao hơn mức trung bình của những năm qua, theo Ủy ban châu Âu. Hầu hết các nước EU dựa vào các nhà máy điện chạy bằng khí đốt để đáp ứng nhu cầu điện, và khoảng 40% lượng khí đốt đó đến từ Nga, theo Eurostat.

Bà Simson nói rằng đánh giá ban đầu của Ủy ban chỉ ra rằng Gazprom của Nga đã và đang thực hiện các hợp đồng dài hạn "trong khi cung cấp ít hoặc không cung cấp thêm".

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các nhà báo hôm thứ Tư (13/10) rằng Nga đã tăng cường cung cấp khí đốt cho châu Âu ở mức tối đa có thể theo các hợp đồng hiện có, nhưng không thể vượt quá ngưỡng đó. Ông nói: “Chúng tôi có thể nói rằng Nga đang hoàn thành một cách hoàn hảo tất cả các nghĩa vụ theo hợp đồng”.

Các biện pháp mà các quốc gia EU có thể thực hiện để giúp người tiêu dùng và doanh nghiệp đối phó với chi phí điện tăng cao bao gồm hỗ trợ thu nhập khẩn cấp cho các hộ gia đình để giúp họ thanh toán hóa đơn năng lượng, viện trợ nhà nước cho các công ty và giảm thuế có mục tiêu. Các quốc gia thành viên cũng có thể tạm thời trì hoãn việc thanh toán hóa đơn và thực hiện các quy trình để đảm bảo rằng không có ai bị ngắt kết nối với lưới điện.

Năng lượng xanh là giải pháp

Ủy ban châu Âu cũng công bố một loạt các biện pháp dài hạn mà khối nên xem xét để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và giải quyết sự biến động giá năng lượng.

"Ưu tiên trước mắt của chúng tôi là bảo vệ người tiêu dùng châu Âu, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất", bà Simson nói. "Thứ hai, chúng tôi muốn làm cho hệ thống năng lượng của chúng tôi được chuẩn bị tốt hơn và có khả năng phục hồi tốt hơn, để chúng tôi không phải đối mặt với tình huống tương tự trong tương lai", cô nói thêm.

Bà Simson cho biết, điều này đòi hỏi phải đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng xanh hơn là làm chậm lại.

"Chúng tôi không phải đối mặt với sự gia tăng giá năng lượng vì chính sách khí hậu của chúng tôi hoặc vì năng lượng tái tạo là đắt đỏ. Chúng tôi đang đối mặt với điều đó vì giá nhiên liệu hóa thạch đang tăng vọt", bà nói tiếp. "Biện pháp dài hạn duy nhất chống lại cú sốc nhu cầu và biến động giá cả là chuyển đổi sang hệ thống năng lượng xanh".

Simson cho biết bà sẽ đề xuất với các nhà lãnh đạo EU một gói các biện pháp nhằm khử cacbon trên thị trường khí đốt và hydro của châu Âu vào năm 2050. Các biện pháp khác để cải thiện sự ổn định của thị trường năng lượng có thể bao gồm tăng khả năng lưu trữ khí đốt và mua khí đốt chung ở cấp độ EU.

Nguyễn Hoàng (Theo CNN)