Khủng hoảng ngày càng sâu sắc, Bhutan nói 'Chúng tôi đã thất bại về kinh tế'

Nhưng các cuộc thảo luận gần đây về “Tổng hạnh phúc quốc gia 2.0” của Thủ tướng mới đắc cử Tshering Tobgay cho thấy rằng sự thay đổi ở một mức độ nào đó đang diễn ra khi đất nước phải vật lộn với một cuộc khủng hoảng kinh tế khiến nó “bấp bênh trên bờ vực sụp đổ” như ông Tobgay đã nói.

Cụm từ GNH (Gross National Happiness) - như đã biết, là nguyên tắc chỉ đạo của Bhutan kể từ khi nó được cựu vương Jigme Singye Wangchuck giới thiệu vào đầu những năm 1970.

Nhưng với tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên lên tới gần 30% và khoảng 1/8 người dân sống trong cảnh nghèo đói, phải chăng đã đến lúc Bhutan phải thay đổi mục tiêu tìm kiếm hạnh phúc quốc gia?

“Có và không. Có, bởi vì chúng ta phải phát triển nền kinh tế của mình”, ông Tobgay trả lời CNBC trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 10/5 vừa qua.

Tuy nhiên, ông nói thêm rằng các nguyên lý của GNH sẽ không bị bỏ rơi.

“Không bởi vì chúng tôi có thể phát triển và phát triển một cách cân bằng”, ông Tobgay nói thêm.

Bhutan chuyển hướng phát triển "Tổng hạnh phúc quốc gia 2.0" khi khủng hoảng kinh tế ngày càng sâu sắc. (Nguồn: CBNC)

Tìm sự cân bằng mới

Thủ tướng Bhutan cho biết đất nước này sẽ tiếp tục củng cố nền kinh tế của mình theo những cách bền vững, công bằng và “cân bằng với tiến bộ xã hội, bảo vệ môi trường, bảo vệ văn hóa và quản trị tốt”.

Ông nói: “Trong những lĩnh vực này, chúng tôi đã thành công, điều mà không ai có thể tưởng tượng được”. Nhưng ông cũng báo hiệu rằng nguyên tắc được áp dụng trong quá khứ có thể đã quá phiến diện.

Ông Tobgay nói: “Chúng tôi đã cực kỳ thận trọng, rất bảo thủ nên đã bị tụt lại phía sau. Chúng tôi đã thất bại về mặt kinh tế”.

Ông cũng nói rằng Bhutan đã được bảo vệ tương tự trong cách tiếp cận du lịch.

Ông Tobgay nói với CNBC: “Chúng tôi cực kỳ thận trọng trong cách mở cửa với phần còn lại của thế giới liên quan đến du lịch. Chúng tôi đã rất bảo thủ, rất thận trọng. Chúng tôi đang phải trả giá cho sự thận trọng ngay bây giờ”.

Tăng gấp đôi du lịch bền vững

Ngành du lịch của Bhutan đang phục hồi chậm hơn so với các nước ở châu Á. Năm 2023, lượng khách quốc tế đến nước này bằng 1/3 mức của năm 2019.

Quốc gia này đã ba lần thay đổi “Phí phát triển bền vững” gây tranh cãi kể từ khi mở cửa trở lại vào tháng 9/2022. Trong đó, ần đầu tiên tăng lên 200 USD mỗi người lớn mỗi ngày, sau đó giảm hai lần.

Tobgay cho biết những thay đổi đó đã tạo ra “rất nhiều sự nhầm lẫn”. “Ngay cả khi chúng ta đang nói chuyện, du lịch hiện đang bắt đầu phát triển, nhưng chưa thể quay trở lại mức trước đại dịch”.

Tuy nhiên, bất chấp vận may kinh tế mà du lịch đại chúng có thể mang lại, Bhutan vẫn không từ bỏ cách tiếp cận “giá trị cao, khối lượng thấp” đối với du lịch, Tobgay nói với CNBC.

Ngày nay, phí phát triển bền vững ở đây là 100 USD/người lớn/ngày, nhưng Tobgay nói: “Thành thật mà nói, tôi nghĩ 200 USD/ngày là phí phát triển bền vững mà nhiều khách du lịch sẵn sàng trả”.

Ông cho biết Bhutan vẫn đang tập trung vào việc tăng cường du lịch “đồng thời kiểm soát số lượng”.

Ông nói, ngành du lịch đang phát triển của đất nước là một con đường để “tạo ra loại công việc mà những người trẻ có năng lực và rất có năng lực của chúng tôi mong muốn”.

Theo Reuters, hàng nghìn lao động trẻ người Bhutan đã rời bỏ đất nước để tìm kiếm cơ hội việc làm ở nước ngoài. Bài báo cho biết, trong 11 tháng trước tháng 5/2023, khoảng 1,5% dân số Bhutan đã chủ động một mình đến nước Úc để tìm việc làm và đào tạo kỹ năng.

Tobgay cho biết: “Chúng tôi hy vọng rằng đây chỉ là sự phát triển tạm thời và sẽ cho chúng tôi thời gian để củng cố nền kinh tế của mình, thông qua du lịch cũng như thông qua các biện pháp can thiệp khác. Sau đó, con cái chúng tôi sẽ ở lại đây, những người đang làm việc ở nước ngoài, những người đã có được kinh nghiệm quý báu ở nước ngoài, sẽ trở về nhà”.

Hồng Vân (Theo CNBC)