Kịch bản nào cho du lịch TP.HCM và các tỉnh sau khi 'vẽ lại bản đồ'?
Các chuyên gia, địa phương và doanh nghiệp đã đưa ra nhiều hiến kế nhằm nâng cao hiệu quả liên kết du lịch vùng sau sáp nhập, từ xây dựng sản phẩm đặc thù, xúc tiến thị trường trọng điểm đến phát triển hạ tầng và chuyển đổi số.
Sáng 5-9, Sở Du lịch TP.HCM tổ chức hội nghị góp ý dự thảo báo cáo tổng kết thỏa thuận liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa TP.HCM và các vùng liên kết hợp tác giai đoạn 2021-2025.
Chưa tạo tính liên kết vùng rõ nét
Giai đoạn 2021-2025, TP.HCM đã ký kết hợp tác phát triển du lịch với 6 vùng trọng điểm: Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc Trung Bộ, Kinh tế trọng điểm miền Trung, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thảo, Trưởng phòng Quy hoạch phát triển Tài nguyên Du lịch (Sở Du lịch TP.HCM), các chương trình liên kết được triển khai thường xuyên, nhất là với ĐBSCL, góp phần hình thành nhiều tour tuyến mới, gia tăng lượng khách và doanh thu cho các địa phương. Hoạt động xúc tiến quảng bá cũng diễn ra sôi nổi qua các sự kiện lớn, famtrip và ứng dụng công nghệ số.
Tuy vậy, việc triển khai vẫn thiếu đồng đều, một số hoạt động dừng ở quy mô địa phương, chưa tạo hiệu ứng liên kết vùng rõ nét. Công tác đào tạo nhân lực còn hạn chế, thu hút đầu tư hạ tầng và sản phẩm thiếu trọng điểm, chưa có dự án đột phá. Đặc biệt, liên kết vùng vẫn chưa xây dựng được thương hiệu du lịch đủ mạnh để tạo dấu ấn cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.

Hội nghị góp ý dự thảo báo cáo tổng kết thỏa thuận liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa TP.HCM và các vùng liên kết hợp tác giai đoạn 2021-2025. Ảnh: TT.
Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Lạng Sơn, cho biết các địa phương đã bắt đầu trao đổi sản phẩm để hình thành tour tuyến liên vùng, tạo trải nghiệm dài ngày cho du khách, đồng thời phối hợp tổ chức hội chợ, diễn đàn quảng bá điểm đến. Liên kết giữa TP.HCM và các tỉnh Đông Bắc đã góp phần tăng lượng khách, nâng cao chất lượng dịch vụ và thắt chặt gắn kết giữa các địa phương.
Tuy nhiên, liên kết vùng vẫn hạn chế khi cơ chế ràng buộc trách nhiệm và vai trò điều phối chưa rõ ràng, nhiều hoạt động còn dừng ở hình thức ký kết, chính sách phát triển rời rạc, thiếu sản phẩm đặc trưng chung cho vùng.
Ông Mạc đề xuất cần tổ chức sự kiện chung, đẩy mạnh chuyển đổi số, xúc tiến tại thị trường trọng điểm, tăng cường chia sẻ thông tin về quy hoạch sản phẩm và thị trường, đồng thời cùng kiến nghị cơ chế đặc thù để nâng cao hiệu quả liên kết.
Xây dựng bộ tiêu chí du lịch xanh thống nhất
Bước sang giai đoạn 2026-2030, TP.HCM đặt mục tiêu đẩy mạnh liên kết hợp tác phát triển du lịch lên tầm cao mới. Định hướng lớn là tận dụng lợi thế từ các trung tâm du lịch và cơ hội tái cấu trúc lãnh thổ để tối ưu kết nối nguồn lực, xây dựng “trải nghiệm đáng nhớ” tại từng địa phương, đồng thời hình thành “hệ sinh thái du lịch quốc gia” với “trải nghiệm liền mạch đa vùng”.
Các giải pháp trọng tâm gồm: xây dựng bản đồ số hóa mạng lưới liên kết du lịch ứng dụng big data và AI; hình thành cụm hành lang du lịch dựa trên hạ tầng giao thông trọng yếu tạo “dòng chảy không gián đoạn” từ Hà Nội, TP.HCM đến các vùng theo mô hình “hành lang trải nghiệm - vòng cung giá trị”.
Các địa phương sẽ phát huy thế mạnh đặc thù, phối hợp xây dựng bộ tiêu chí du lịch xanh thống nhất, hướng tới phát triển bền vững. Song song đó, TP.HCM cùng các địa phương nghiên cứu cơ chế chung để hình thành liên minh doanh nghiệp và chuỗi cung ứng trong ngành du lịch.

Doanh nghiệp lữ hành khảo sát các điểm đến Vườn Quốc gia Tràm Chim (tỉnh Đồng Tháp) trong chương trình liên kết du lịch. Ảnh: TT.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Dung, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Vĩnh Long, cho rằng cần có cơ chế phối hợp liên kết du lịch vùng rõ ràng, định vị sản phẩm đặc trưng, tránh trùng lặp, trong đó doanh nghiệp là lực lượng nòng cốt.
Theo bà Dung, phát triển du lịch sinh thái – nông nghiệp giai đoạn 2026 - 2030 phải gắn với chiến lược xây dựng ĐBSCL xanh, bản sắc, bền vững và thích ứng biến đổi khí hậu, với sự phối hợp chặt chẽ giữa TP.HCM, các địa phương, cộng đồng và doanh nghiệp để trở thành động lực kinh tế xanh của vùng.
Đại diện một địa phương liên kết, bà Nguyễn Thị Kim Chung, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Gia Lai, đề xuất xây dựng thương hiệu du lịch mới cho Gia Lai, đồng thời khai thác không gian phát triển chung sau sáp nhập để tạo sự giao thoa, bổ trợ lẫn nhau, hình thành động lực mới cho du lịch vùng. TP.HCM, với vai trò trung tâm kinh tế – du lịch lớn của cả nước, được kỳ vọng là cầu nối quan trọng, đưa các địa phương vươn ra thị trường quốc tế thông qua các sự kiện tầm cỡ như Hội chợ Du lịch Quốc tế TP.HCM (ITE HCMC).
Theo bà Chung, để tăng sức cạnh tranh, các địa phương cần đẩy mạnh xúc tiến tại thị trường trọng điểm như Đông Nam Á, Đông Bắc Á, Ấn Độ. Ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số và truyền thông hiện đại, đồng thời phát triển sản phẩm liên kết đặc thù như du lịch golf, MICE, du lịch cộng đồng… gắn với tiêu chuẩn du lịch ASEAN nhằm tạo sự đồng bộ và khẳng định thương hiệu chung của vùng.

TP.HCM đặt mục tiêu đẩy mạnh liên kết du lịch với các tỉnh, thành. Ảnh: TT.
Liên kết vùng cần đi đôi với chính sách ưu đãi đầu tư dành cho các dự án, sản phẩm đặc thù. Nhà nước nên hỗ trợ về thuế, tín dụng và đất đai cho doanh nghiệp phát triển sản phẩm gắn với văn hóa - di sản, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Đồng thời thiết kế chính sách tín dụng ưu đãi, dễ tiếp cận để khuyến khích đổi mới công nghệ, phát triển sản phẩm mới và nâng cấp hạ tầng.
Doanh nghiệp rất cần sự đồng hành trong xúc tiến, quảng bá chung, đặc biệt tại thị trường quốc tế. Cơ chế hỗ trợ kinh phí sẽ giúp doanh nghiệp, nhất là khối nhỏ và vừa.
Ngoài ra, phát triển hạ tầng kết nối liên vùng (cao tốc, sân bay, cảng biển, cảng tàu khách), khuyến khích mô hình hợp tác công - tư (PPP) minh bạch, đào tạo nhân lực và đẩy mạnh chuyển đổi số cũng là những yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng sức cạnh tranh và đáp ứng yêu cầu hội nhập.
Bà Tạ Thị Tú Uyên, Phó Giám đốc Ban Phát triển kinh doanh, Công ty CP Du lịch Vietravel
.