Kiểm kê đất đai toàn quốc 2019: Đâu là nguyên nhân 'lỗi hẹn'?
Theo Tổng cục Quản lý đấy đai (QLĐĐ), Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đến thời điểm hiện tại có 50/63 tỉnh, thành phố chưa hoàn thành việc kiểm kê đất đai năm 2019. Câu hỏi đặt ra là vì sao lại có sự chậm trễ này?
Lúng túng vì thiếu kinh phí
Báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Nghệ An cho biết, đến ngày 15/7/2020 mới có 17/21 huyện, thành phố, thị xã bố trí được nguồn kinh phí và tổ chức lựa chọn được đơn vị tư vấn thực hiện kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất (SDĐ) năm 2019. Còn 4 đơn vị cấp huyện chưa bố trí được kinh phí, đấu thầu lựa chọn tư vấn theo quy định (Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong và Hưng Nguyên).
Đến nay có 18 đơn vị đã hoàn thành công tác kiểm kê đất đai cấp xã gồm TP Vinh, 3 thị xã Hoàng Mai, Cửa Lò, Thái Hòa và 14 huyện. Trong đó, TP Vinh và huyện Quỳ Châu đã hoàn thiện hồ sơ cấp huyện đề nghị nghiệm thu sản phẩm.
Tuy nhiên, hiện còn có 3 huyện chưa hoàn thành công tác kiểm kê đất đai ở cấp xã và chưa thực hiện ở cấp huyện là các huyện Yên Thành, Tân Kỳ và Anh Sơn.
Trong đó, Yên Thành mới kiểm tra, nghiệm thu được 23/39 xã; Tân Kỳ mới xây dựng báo cáo kết quả kiểm kê đất đai 11/22 xã, chưa kiểm tra nghiệm thu; Anh Sơn mới xây dựng báo cáo kết quả kiểm kê đất đai của 5/21 xã, chưa kiểm tra nghiệm thu.
Ông Nguyễn Mạnh Toàn, Trưởng phòng QLĐĐ, Sở TN&MT tỉnh Nghệ An cho biết, nguyên nhân địa phương chưa hoàn thành công tác kiểm kê đất đai chủ yếu là do khách quan như tình hình dịch dịch bệnh Covid-19. Mặt khác, nguồn kinh phí phục vụ cho công tác này đến nay cũng chưa được trung ương cấp về nên các địa phương phải tự bố trí nguồn kinh phí để triển khai trước, một số còn không thể tự xoay sở nguồn kinh phí để triển khai.
Nằm trong số các địa phương chậm tiến độ nộp báo cáo đến ngày 19/8/2020, Hưng Yên vẫn chưa hoàn thành kế hoạch kiểm kê, lập bản đồ hiện trạng SDĐ năm 2019 tại cấp huyện.
Ông Phạm Văn Phương, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLĐĐ (Sở TN&MT Hưng Yên) cho biết, toàn tỉnh Hưng Yên có 161 xã, phường, thị trấn; 8 huyện, 1 thị xã, 1 thành phố. Đến nay, công tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng tại cấp xã trên địa bàn tỉnh Hưng Yên đã hoàn thành. Cấp huyện đã hoàn tất điều tra, khoanh đất, nhập mã quản lý đối tượng sử dụng và xử lý nhập dữ liệu lần thứ nhất. Tuy nhiên, nhiều loại đất bị nhập nhầm giữa đối tượng quản lý và đối tượng sử dụng.
Ngoài ra, nhiều loại mã, ký hiệu, dữ liệu kiểm kê bị nhập nhầm nên chậm tiến độ so với kế hoạch đề ra. Địa phương này dự kiến trước ngày 15/9 sẽ hoàn tất toàn bộ số liệu, dữ liệu kiểm kê, lập bản đồ hiện trạng SDĐ năm 2019.
Với Quảng Ngãi, mặc dù toàn bộ 14/14 huyện, thành phố của địa phương này đã cơ bản hoàn thành công tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng SDĐ năm 2019 cấp huyện, nhưng qua kiểm tra sản phẩm giao nộp của các đơn vị vẫn còn nhiều sai sót, chưa đúng và đầy đủ theo quy định.
Tại Hà Nội, UBND thành phố đã có công văn đôn đốc, yêu cầu UBND các quận, huyện, thị xã nộp báo cáo kết quả kiểm kê đất đai cấp huyện trước ngày 30/7/2020. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có một số quận, huyện nộp hồ sơ về Sở TN&MT.
Các địa phương chưa quyết liệt
Ông Đào Trung Chính, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục QLĐĐ thừa nhận việc nhiều địa phương khó khăn về kinh phí và có ý chờ kinh phí hỗ trợ từ Trung ương nên chậm phê duyệt Dự toán dẫn đến việc đấu thầu lựa chọn đơn vị thực hiện chậm....
Cùng với đó, một số địa phương thay đổi địa giới hành chính cấp xã, huyện do thực hiện Nghị quyết 32/NQ-CP của Chính phủ về thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2019-2021 nên ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện kiểm kê đất đai năm 2019. Hơn nữa, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên việc thực hiện ở các địa phương cũng bị chậm. Đặc biệt là sự vào cuộc chỉ đạo thực hiện của lãnh đạo ở các địa phương còn chưa quyết liệt.
Đại diện Tổng cục QLĐĐ đặc biệt nhấn mạnh nguyên nhân chủ yếu vẫn là do chủ quan của lãnh đạo UBND các cấp chưa coi việc kiểm kê đất đai là nhiệm vụ trọng tâm phải thực hiện và hoàn thành trong năm 2019 - 2020, thiếu quan tâm, không quyết liệt trong chỉ đạo thực hiện, chậm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, dẫn đến việc triển khai thực hiện chậm so với kế hoạch. Minh chứng cho điều này là có 10 tỉnh rất khó khăn về ngân sách nhưng đã hoàn thành kiểm kê đất đai năm 2019 như: Thái Bình, Hà Nam, Bắc Giang, Hậu Giang, Ninh Thuận, Trà Vinh…
Qua kiểm tra, vận hành phần mềm TKDesktop 2019 có một số vướng mắc về lỗi phần mềm, lỗi chuyển đổi mã đất lâm nghiệp... Phần mềm TKDesktop 2019 hiện chỉ sử dụng được đối với cấp xã, đối với đơn vị hành chính cấp huyện, cấp tỉnh chưa có các tiện ích để nhập dữ liệu từ đơn vị hành chính cấp xã.
(còn tiếp)