Kiểm soát 14 yếu tố nguy cơ để phòng ngừa sa sút trí tuệ
Các nghiên cứu cho thấy có thể phòng ngừa hoặc trì hoãn tới khoảng 45% ca mắc sa sút trí tuệ nếu kiểm soát tốt 14 yếu tố nguy cơ. Vì vậy, phòng ngừa sớm là giải pháp quan trọng và bền vững để giảm thiểu tác động của sa sút trí tuệ đối với mỗi cá nhân và toàn xã hội.

Các đại biểu tham dự chương trình.
Đây là thông tin được Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu trí nhớ và sa sút trí tuệ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương chia sẻ tại Chương trình hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống bệnh Alzheimer và Ngày Bệnh Alzheimer Thế giới (21/9) với chủ đề ‘Phòng ngừa sớm – Lưu giữ ký ức dài lâu’ diễn ra ngày 26/9. Chương trình do Bệnh viện Lão khoa Trung ương phối hợp cùng Hội Lão khoa Việt Nam tổ chức.
Người bệnh Alzheimer và gia đình rất cần sự đồng hành
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hiện có hơn 57 triệu người đang sống chung với sa sút trí tuệ trên toàn cầu (số liệu năm 2021), trong đó bệnh Alzheimer chiếm khoảng 60–70% trường hợp.
WHO dự báo số người mắc sa sút trí tuệ có thể tăng lên khoảng 78 triệu vào năm 2030 và hơn 139 triệu vào năm 2050. Hiệp hội Alzheimer Thế giới (ADI) đồng thời cảnh báo gánh nặng tử vong do Alzheimer đang gia tăng nhanh chóng, dự báo đến năm 2040 sa sút trí tuệ sẽ trở thành nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 3 toàn cầu.
Tại Việt Nam, ước tính khoảng 600.000 người đang sống chung với sa sút trí tuệ và con số này dự kiến tiếp tục tăng theo tốc độ già hóa dân số. Sa sút trí tuệ khiến người bệnh suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tự chủ trong sinh hoạt hằng ngày, đồng thời đặt gánh nặng lớn lên gia đình và xã hội.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Anh, Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương, Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/20225 về Một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Anh, Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương phát biểu tại chương trình.
Trong đó, Nghị quyết đã nhấn mạnh một định hướng quan trọng, đó là: chuyển mạnh từ tư duy tập trung khám bệnh, chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh, chú trọng bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn diện, liên tục theo vòng đời.
Chương trình hưởng ứng Tháng hành động phòng chống bệnh Alzheimer và Ngày bệnh Alzheimer Thế giới năm nay được tổ chức với chủ đề "Phòng ngừa sớm-Lưu giữ ký ức dài lâu" nhằm nhấn mạnh vai trò của phòng ngừa sớm sa sút trí tuệ để bảo vệ trí nhớ, duy trì chất lượng sống và giảm gánh nặng cho gia đình, xã hội.
"Đây cũng là minh chứng cụ thể cho sự chủ động của Bệnh viện Lão khoa Trung ương trong việc thực hiện tinh thần Nghị quyết 72 ngay từ đầu, từ rất sớm với những hoạt động thiết thực", Giám đốc Bệnh viện Lão khoa nói.
Phòng ngừa sa sút trí tuệ cần kiểm soát 14 yếu tố nguy cơ
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu trí nhớ và sa sút trí tuệ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết, hầu hết các trường hợp người cao tuổi đến khám ở giai đoạn tương đối muộn, thường sau 1-2 năm có triệu chứng, cho tới khi có biểu hiện rối loạn nhận thức nặng, ảnh hưởng lớn đến nhận thức bản thân mới đến khám. Số người được khám sớm, phát hiện sớm rất hạn chế.
Do đó, phòng ngừa sớm là giải pháp quan trọng và bền vững để giảm thiểu tác động của sa sút trí tuệ đối với mỗi cá nhân và toàn xã hội.

Chương trình nhận được sự quan tâm của hàng trăm người cao tuổi.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu trí nhớ và sa sút trí tuệ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương chia sẻ, các nghiên cứu cho thấy có thể phòng ngừa hoặc trì hoãn tới khoảng 45% ca mắc sa sút trí tuệ nếu kiểm soát tốt 14 yếu tố nguy cơ gồm: Tuổi tác, tiền sử gia đình, huyết áp cao, mỡ máu cao, tiểu đường, béo phì, chứng trầm cảm, chấn thương đầu, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, đột quỵ, lối sống ít vận động, chế độ dinh dưỡng không hợp lý và hội chứng Down.
Bác sĩ khuyến cáo, muốn chăm sóc tốt và hiệu quả cho người bệnh alzheimer, gia đình cần phải dành tình yêu thương lớn vì quá trình chăm sóc này gian khổ, kéo dài, có thể làm người chăm sóc bị trầm cảm, chịu áp lực lớn. Vì thế, người chăm sóc cũng cần được hỗ trợ.
Với vai trò là bệnh viện chuyên khoa đầu ngành trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, bệnh viện không chỉ chú trọng chuyên môn mà còn tập trung đẩy mạnh các hoạt động cộng đồng như truyền thông nâng cao nhận thức, khuyến khích tầm soát sớm, xây dựng mô hình hỗ trợ người bệnh và gia đình.

Nhiều hoạt động nhận được sự quan tâm của người cao tuổi.
Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương kêu gọi mọi người cùng chung tay lan tỏa thông điệp: Bảo vệ trí nhớ, chăm sóc não bộ, đồng hành cùng người bệnh Alzheimer và gia đình họ. Đây không chỉ là hành động nhân văn, mà còn là trách nhiệm để xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, nhân ái, phát triển bền vững, góp phần vào sự thịnh vượng của đất nước.
Tại chương trình, ông Phan Văn Hùng, Phó Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam cho biết, thời gian qua, các bác sĩ, chuyên gia y tế và các tổ chức liên quan đã phối hợp chặt chẽ để triển khai các chương trình nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, cải thiện môi trường sống và hỗ trợ người cao tuổi.
Các giải pháp được đề xuất bao gồm: Tăng cường sự hợp tác giữa các cơ quan, tổ chức liên quan để triển khai các chương trình hiệu quả; nâng cao nhận thức cộng đồng về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; cải thiện môi trường sống thân thiện, hỗ trợ người cao tuổi; bảo vệ quyền lợi, tôn trọng và quan tâm đến những đóng góp của người cao tuổi.

Khám miễn phí cho người cao tuổi.
Nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của các bác sĩ, chuyên gia y tế trong việc phòng, chống bệnh tật và chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, ông Phan Văn Hùng khẳng định, Hội người Cao tuổi Việt Nam sẽ đồng hành cùng các cơ quan để quan tâm và chăm sóc tốt hơn cho người cao tuổi, mang lại một tương lai tươi sáng hơn cho người cao tuổi.
Bên cạnh lễ mít-tinh, chương trình còn mang đến loạt hoạt động giàu ý nghĩa như: workshop cắm hoa, chụp ảnh lấy ngay, tiệm cà phê ký ức và vòng quay may mắn với nhiều phần quà hấp dẫn. Đặc biệt, Bệnh viện Lão khoa Trung ương triển khai chương trình khám sàng lọc trí nhớ miễn phí cho người từ 50 tuổi trở lên tại Trung tâm Nghiên cứu Trí nhớ và Sa sút trí tuệ trong buổi sáng cùng ngày.