Kiểm soát ô nhiễm khí thải đô thị: Chưa hiệu quả

Kiểm soát khí thải đối với ôtô, xe máy mặc dù đã có lộ trình thực hiện, song thực tế vẫn chưa kiểm soát triệt để được do thiếu giải pháp thực hiện phù hợp.

Chỉ tính riêng Hà Nội, theo thống kê của cơ quan chức năng hiện mô tô, xe gắn máy vẫn là phương tiện giao thông chủ yếu với trên 5,25 triệu xe máy, 10.686 xe máy điện và 4.367 xe mô tô 3, 4 bánh tự chế (không được cấp đăng ký), đáp ứng gần 90% nhu cầu đi lại của người dân. Đáng chú ý, chiếm tỷ lệ không nhỏ trong số này là xe được sản xuất, sử dụng từ những năm 90 của thế kỷ trước, có tuổi thọ quá lâu (từ 20 - 30 năm).

Bên cạnh đó, báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia cũng đã chỉ ra, ô nhiễm không khí tại đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM chiếm đến 70 - 90% do các hoạt động GTVT. Trong đó, xe máy chỉ tiêu thụ 56% xăng nhưng lại thải ra 94% hyđrô cácbon (HC), 87% cácbon ôxít (CO), 57% ôxít nitơ (NOx).

Trước tình hình trên, Chính phủ và các cấp ngành đã đưa ra một số giải pháp để thực hiện giảm thiểu ô nhiễm khí thải như: Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 900/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông tại các tỉnh thành với mục tiêu tổng quát là kiểm soát được tình trạng ô nhiễm không khí do khí thải mô tô, xe gắn máy tại các TP loại đặc biệt, loại I và loại II vào năm 2010. Hay mới đây, ngày 28/3/2019 Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết định số 16/QĐ-TTg về việc quy định lộ tŕnh áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ôtô tham gia giao thông và xe ôtô đã qua sử dụng nhập khẩu; Bộ GTVT cũng đã ban hành nhiều văn bản, đưa ra các giải pháp nhằm hạn chế phát thải từ ôtô, xe máy.

Trong giai đoạn từ năm 2010 - 2013, 2013 - 2015, Hà Nội và TP.HCM cũng đề xuất và triển khai Đề án phấn đấu đạt được 20% số người sử dụng mô tô, xe gắn máy thực hiện kiểm định và bảo dưỡng, sửa chữa mô tô, xe gắn máy đạt tiêu chuẩn khí thải; thực hiện kiểm định đạt tiêu chuẩn khí thải từ 80 - 90% số lượng xe mô tô, xe gắn máy…

Trong đó, riêng Hà Nội đã có nhiều giải pháp để đảm bảo môi trường, cải thiện chất lượng không khí như: Đầu tư nhiều phương tiện, công nghệ, thiết bị quan trắc môi trường hiện đại; số liệu quan trắc môi trường không khí được cập nhật liên tục 24/24 giờ; hoàn thành Chương trình trồng 1 triệu cây xanh và lại đang tiếp tục trồng hơn 600 nghìn cây xanh; hỗ trợ người dân giảm sử dụng than tổ ong, tiến tới chấm dứt hoàn toàn việc dùng than tổ ong để hạn chế nguồn gây ô nhiễm; thay thế xăng khoáng RON92 bằng xăng sinh học E5...

Tuy nhiên, các quy định về kiểm soát khí thải đối với ôtô, xe máy mặc dù đã có lộ trình thực hiện, song thực tế vẫn chưa kiểm soát triệt để được do thiếu giải pháp thực hiện phù hợp. Ông Lê Văn Hợp - Phó viên trưởng Viện Nghiên cứu Pháp luật & Kinh tế ASEAN cho rằng, các đô thị lớn, trong đó có Hà Nội cần có các giải pháp mạnh mẽ và thực hiện quyết liệt hơn nữa. Về hạn chế và giảm nguồn phát thải từ các phương tiện giao thông, Hà Nội cần áp dụng biện pháp hạn chế phương tiện giao thông cá nhân vào nội đô, nhất là giờ cao điểm. Vấn đề kiểm soát khí thải từ các phương tiện cơ giới nhằm cải thiện chất lượng không khí, bảo vệ môi trường TP vẫn là bài toán nan giải.

Được biết, Hà Nội hiện đang xây dựng, hoàn thiện Đề án "Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc và ô nhiễm môi trường giai đoạn 2017 - 2020, tầm nhìn 2030", trong đó có nội dung thu phí vào nội đô. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp trước mắt. Còn về lâu dài, các chuyên gia cho rằng cần tập trung đầu tư xây dựng hệ thống giao thông công cộng. Nếu hệ thống giao thông công cộng thuận lợi, văn minh, hiện đại, chạy đúng giờ, xe đến được các khu dân cư, người dân sẽ tham gia và lúc đó phương tiện cá nhân chắc chắn sẽ giảm. Bên cạnh đó, cần phải huy động sự vào cuộc của người dân ngay từ khâu đầu cho đến khâu cuối cùng trong các chương trình, kế hoạch bảo vệ môi trường để đạt hiệu quả mục tiêu đề ra…

Linh Đan

Theo

Link gốc: