Kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam

Chiều 6-4, tại Hà Nội, Bộ TT-TT tổ chức họp báo cung cấp thông tin về hoạt động của bộ, của ngành TT-TT trong 3 tháng đầu năm 2023 và kế hoạch triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của bộ trong thời gian tới.

Quang cảnh họp báo chiều 6-4, tại trụ sở Bộ TT-TT. Ảnh: TRẦN BÌNH

Tại đây, trình bày về một số hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam của các mạng xã hội (MXH) xuyên biên giới hiện nay, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử (ABEI, Bộ TT-TT) nhấn mạnh đến những vi phạm của TikTok.

Theo đó, TikTok không có biện pháp kiểm soát hiệu quả những nội dung vi phạm liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước; tin giả; nội dung nhảm nhí, độc hại, thậm chí là gây nguy hiểm với trẻ em; sử dụng thuật toán phân phối nội dung tự động để tạo xu hướng (trend) nhằm phát tán những nội dung giật tít, câu view, bất chấp đó là nội dung độc hại, phản cảm, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng và giới trẻ; không có biện pháp kiểm soát hiệu quả để ngăn chặn hoạt động kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái, các loại thuốc kích dục, các thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc….

Nội dung nhảm nhí trên TikTok ở Việt Nam. Nguồn: ABEI

MXH này cũng không quản lý hoạt động của các idol TikTok nên để nhiều idol TikTok có xu hướng sản xuất những nội dung nhảm nhí, thiếu văn hóa để nhắm vào sự hiếu kỳ của người xem, thậm chí còn tạo trend để thu lời từ những nội dung này. Cụ thể là việc cho phép thách đấu trực tuyến, idol TikTok có thể được người xem tặng quà, càng sốc, hở, phản cảm càng được tặng nhiều quà và có khả năng quy đổi ra tiền. Điều đáng nói là TikTok sẽ nhận được 70% từ số tiền thu được. TikTok cũng không có biện pháp kiểm soát hiệu quả các nội dung vi phạm bản quyền.

Thông tin xuyên tạc về chính trị trên TikTok ở Việt Nam. Nguồn: ABEI

Theo ông Lê Quang Tự Do, TikTok không có biện pháp quản lý để người dùng tự ý sử dụng hình ảnh riêng tư, cá nhân của người khác để tung tin giả, hoặc bôi nhọ, xúc phạm người khác. Việc tự ý quay phim, sử dụng hình ảnh người khác khi chưa được sự đồng ý đã vi phạm Điều 32 Bộ luật Dân sự quy định về quyền của cá nhân đối với hình ảnh; Điều 38 Bộ luật Dân sự quy định về quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình.

Hành vi xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác sẽ phải bồi thường theo Điều 592 Bộ luật Dân sự. Nếu gây thiệt hại nghiêm trọng có thể bị xử lý theo Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi điểm e khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017).

Ông Lê Quang Tự Do trao đổi báo chí tại họp báo. Ảnh: T.B

Ông Lê Quang Tự Do cho biết, những vi phạm của TikTok dẫn đến các hệ lụy như: tạo môi trường thuận lợi cho tin giả phát tán, gây thiệt hại về kinh tế và bất ổn cho xã hội; khuyến khích giới trẻ bắt chước, học theo những trào lưu xấu, phản cảm, làm lệch lạc nhận thức, lối sống của giới trẻ, làm băng hoại giá trị văn hóa của dân tộc; khuyến khích, tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh bất hợp pháp; nội dung vi phạm bản quyền tràn lan.

Nội dung độc hại, nguy hiểm với trẻ em trên TikTok ở Việt Nam. Nguồn ABEI

Cũng theo ông Lê Quang Tự Do, những vi phạm tương tự TikTok đã xuất trên hiện trên Facebook Reels và Youtube Shorts. Đặc biệt là các nội dung phản cảm, quảng cáo game cờ bạc, bán thuốc và thực phẩm không rõ nguồn gốc…

Theo ông Lê Quang Tự Do, thời gian qua, Bộ TT-TT đã phối hợp với các bộ, ngành có liên quan nhiều lần tổ chức làm việc, có văn bản kiên quyết yêu cầu TikTok và các nền tảng xuyên biên giới khác như Facebook, Youtube thực hiện việc chủ động ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin vi phạm, đồng thời phát triển công cụ, kỹ thuật để rà quét, phát hiện và xử lý thông tin vi phạm.

“Tuy nhiên với các nền tảng MXH sử dụng thuật toán như TikTok đang “lách” để bộ công cụ không thể tự động rà quét, phát hiện vi phạm khiến công tác xử lý vi phạm trên TikTok gặp khó khăn. Với lượng thông tin khổng lồ sản sinh mỗi ngày trên các nền tảng MXH như TikTok hiện nay, nếu các MXH đối phó, không hợp tác chủ động chặn lọc triệt để bằng các thuật toán thì những việc chặn gỡ nội dung vi phạm sẽ kém hiệu quả”, ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh.

Các nội dung tạo trend (xu hướng) độc hại trên TikTok ở Việt Nam. Nguồn: ABEI

Thời gian tới, Bộ TT-TT sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp về pháp lý, kinh tế, kỹ thuật, ngoại giao, truyền thông..., để yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới phải tuân thủ pháp luật Việt Nam.

Bộ sẽ tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành với sự tham gia của các bộ, ngành có liên quan như: Bộ Công thương, Bộ VH-TT-DL, Bộ Công an, Tổng cục Thuế… kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam; phối hợp với các bộ, ngành có liên quan để đánh giá toàn diện về tác động, ảnh hưởng của TikTok đối với cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.

Bộ TT-TT và ABEI sẽ nâng cao hiệu quả của công cụ rà quét bao gồm cả hình ảnh, video; tổ chức hội nghị với các mạng lưới đa kênh của Youtube, TikTok, Facebook để tăng cường hiệu quả quản lý về việc tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam giữa các mạng xã hội xuyên biên giới với các MCN/KOLs.

Bộ TT-TT cũng sẽ chú trọng xây dựng kế hoạch truyền thông để thúc đẩy, hình thành các xu hướng ứng xử văn hóa mạng lành mạnh; phối hợp với Bộ Công thương quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ thương mại điện tử của TikTok Shop tại Việt Nam.

TRẦN BÌNH