Kiểm tra, xử lý doanh nghiệp khai thác khoáng sản không phép

Vừa qua, UBND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành văn bản về việc kiểm tra, xử lý việc khai thác khoáng sản không có giấy phép của Công ty TNHH Nhà máy gạch ngói Lâm Viên (Công ty Lâm Viên) tại xã Ninh Gia (huyện Đức Trọng, Lâm Đồng).

Giao Sở Tài nguyên - Môi trường chủ trì, phối hợp các Sở: Tài chính, Kế hoạch - Đầu tư, Cục Thuế tỉnh, các đơn vị có liên quan xem xét đề nghị của UBND huyện Đức Trọng để xử lý theo quy định. Báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 20/4/2023.

Trước đó, ngày 23/8/2021 tại Thông báo số 213/TB-KTNN của Kiểm toán Nhà nước về việc kết luận, kiến nghị kiểm toán ngân sách địa phương năm 2020 của tỉnh Lâm Đồng, đã đề nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo UBND huyện Đức Trọng và các cơ quan liên quan kiểm tra, xử lý những vi phạm nghiêm trọng liên quan tới hoạt động khai thác khoáng sản đối với Công ty Lâm Viên.

Hàng nghìn m3 đất sét, cát được Công ty Lâm Viên khai thác mỗi năm, nhưng hơn 10 năm qua công ty này vẫn không bị kiểm tra, xử lý.

Sau khi có kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, UBND huyện Đức Trọng đã vào cuộc xác minh và có các Báo cáo số 152/BC-UBND ngày 27/12/2021 và 153/BC-UBND ngày 29/3/2023.

UBND huyện Đức Trọng xác định, ngày 5/4/2004, Công ty Lâm Viên được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy phép tạm thời, khai thác tận thu đất sét để làm gạch ngói với diện tích 2ha tại xã Ninh Gia, công suất khai thác 5.000m3/năm, thời hạn 12 tháng.

Hết hạn, ngày 21/10/2009 doanh nghiệp này được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, khai thác đất sét làm gạch ngói với diện tích 4ha, công suất khai thác 20.000m3/năm, thời hạn khai thác 3 năm.

Đầu năm 2011, UBND tỉnh Lâm Đồng điều chỉnh bổ sung giấy phép khai thác, cho phép công ty được khai thác đất sét gạch ngói và cát xây dựng (đi kèm), bổ sung thêm công suất khai thác cát xây dựng là 7.000m3/năm, thời gian giấy phép đến ngày 21/10/2012.

Tuy nhiên, sau khi được điều chỉnh giấy phép bổ sung thêm công suất khai thác cát xây dựng 7.000 m3/năm, Công ty Lâm Viên không thực hiện lập lại hồ sơ cam kết bảo vệ môi trường và dự án cải tạo, phục hồi môi trường trình UBND huyện Đức Trọng phê duyệt.

Sau khi kiểm tra, UBND huyện Đức Trọng đã chỉ ra những vi phạm của doanh nghiệp này.

Theo đó, từ cuối năm 2012 tới thời điểm kiểm tra (cuối năm 2021), doanh nghiệp này khai thác đất sét, gạch ngói và cát xây dựng ở 8 vị trí, trên tổng diện tích 16,4ha, nhưng không được cấp có thẩm quyền cấp phép.

Các vị trí khai thác khoáng sản này nằm trong khu vực đất kinh tế quốc phòng 78 của Học viện Lục quân tại xã Ninh Gia và nằm ngoài vị trí 4ha mà trước đây đã được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy phép khai thác (đã hết hạn năm 2012).

Cơ quan chức năng xác định, công suất khai thác đất sét, gạch ngói không phép trung bình hàng năm của Công ty Lâm Viên là 67.898m3/năm và cát xây dựng đi kèm khoảng 3.278m3/năm và khoảng 25 triệu viên gạch thành phẩm/năm.

Từ tháng 11/2012 đến hết tháng 9/2021, Công ty này đã khai thác lậu tổng cộng 611.082m3 đất sét và 29.501m3 cát xây dựng.

Thế nhưng Công ty không có báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh để trường trình UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt và cũng không có phương án cải tạo, phục hồi môi trường, không lập đề án đóng cửa mỏ theo quy định.

Như vậy, từ năm 2012 tới nay (hơn 10 năm), mặc dù không được cấp có thẩm quyền cho phép khai thác khoáng sản là đất sét và cát để sản xuất gạch ngói, làm vật liệu xây dựng nhưng Công ty Lâm Viên ngang nhiên khai thác. Điều này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường, làm thất thoát tài nguyên khoáng sản và nguồn thu của Nhà nước.

Lê Hiếu