Kiến nghị bỏ hoãn xuất cảnh với chủ sở hữu hưởng lợi khi doanh nghiệp nợ thuế

Sau khi nhận được các ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội về dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tập hợp một số góp ý gửi Bộ Tài chính.

Đáng chú ý, dự thảo bổ sung quy định hoãn xuất cảnh với cá nhân là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp khi doanh nghiệp chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, VCCI đã đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này.

Theo Luật Doanh nghiệp, cá nhân chỉ cần sở hữu từ 25% vốn đã là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, không phân biệt có quyền điều hành hay không. Chủ sở hữu hưởng lợi chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi phần vốn góp hoặc cổ phần nắm giữ, không chịu trách nhiệm vô hạn với nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Trong nhiều trường hợp, chủ sở hữu hưởng lợi không trực tiếp điều hành, ra quyết định về hoạt động của doanh nghiệp.

Theo VCCI, biện pháp tạm hoãn xuất cảnh chỉ nên áp dụng đặc thù và đúng đối tượng. Ảnh: Anh Nguyễn

Mục đích của quy định tạm hoãn xuất cảnh là nhằm gây áp lực với người trực tiếp sở hữu, điều hành doanh nghiệp để truy thu thuế.

Trong khi đó, việc tạm hoãn xuất cảnh với chủ sở hữu hưởng lợi là quá rộng, ảnh hưởng đến quyền tự do đi lại của các chủ thể này, đặc biệt với các chủ thể không trực tiếp điều hành doanh nghiệp.

Quy định này cũng tiềm ẩn nguy cơ làm giảm sức hấp dẫn của môi trường đầu tư, nhất là với nhà đầu tư nước ngoài, khi họ có thể bị hạn chế xuất cảnh chỉ vì doanh nghiệp góp vốn chưa nộp thuế.

Theo VCCI, hiện nay, ngành thuế có rất nhiều biện pháp cưỡng chế thuế như trích tiền từ tài khoản ngân hàng, không cho phép sử dụng hóa đơn, kê biên và đấu giá tài sản... Biện pháp tạm hoãn xuất cảnh chỉ nên áp dụng đặc thù và đúng đối tượng.

Bên cạnh đó, liên quan đến trách nhiệm khấu trừ thuế thu nhập cá nhân của tổ chức chi trả thu nhập đang được quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Tuy nhiên, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân đang sửa đổi dường như không có quy định này. Dự thảo Luật Quản lý thuế cũng không có. Điều này dẫn đến nguy cơ tạo ra khoảng trống pháp luật.

Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, làm việc với Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí để thống nhất sắp xếp nội dung phù hợp vào các dự thảo, đảm bảo không có khoảng trống pháp lý.

Ngoài ra, về vấn đề thực hiện nghĩa vụ thuế sau khi giải thể, dự thảo quy định thời hạn nộp hồ sơ khai thuế với các trường hợp giải thể, phá sản là sau 45 ngày kể từ ngày xảy ra sự kiện.

Thực tế, các doanh nghiệp sẽ nộp các báo cáo quyết toán thuế trong thời gian trên. Tuy nhiên, sau ngày xảy ra sự kiện giải thể, phá sản, doanh nghiệp vẫn phải duy trì tình trạng hoạt động tối thiểu để hoàn thành các nghĩa vụ với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế. Từ đó phát sinh thêm chi phí, kéo theo hóa đơn và thuế đầu vào.

“Pháp luật hiện hành chưa có cơ chế pháp lý để xử lý với tình huống này. Đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định xử lý”, VCCI góp ý.

Nguyễn Lê