Kiến nghị nhiều giải pháp gỡ khó trong sản xuất nông nghiệp ở các tỉnh phía Nam

Theo báo cáo, tổng kim ngạch xuất khẩu (XK) thủy sản 6 tháng đầu năm đạt 4,1 tỷ USD (tăng 14,6% so với cùng kỳ năm trước). Theo kế hoạch, ngành thủy sản đặt mục tiêu XK cả năm là 8,7-9 tỷ USD. Tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến rất phức tạp, các công ty thủy sản, đặc biệt là khu vực Nam Bộ (chiếm khoảng 65% lượng thủy sản XK) đang rơi vào tình cảnh hết sức khó khăn.

Sản xuất và XK thủy sản sụt giảm đáng kể, nhất là từ nửa cuối tháng 7, khiến kim ngạch XK thủy sản tháng 7 giảm 4% so với cùng kỳ năm trước. Dự tính công suất các nhà máy chế biến thủy sản của cả vùng giảm chỉ còn 30-40%.

Các công ty thủy sản đang rơi vào tình cảnh hết sức khó khăn. Ảnh: Giang Lam

Bên cạnh đó, dự báo lượng gia cầm vào đàn thấp, có thể có một đợt khủng hoảng thiếu gia cầm vào dịp Tết. Cần có biện pháp cải thiện chuỗi cung ứng cho sản phẩm chăn nuôi, đặc biệt là tăng lưu thông và chế biến, cấp đông khi giá gia cầm hạ quá thấp.

Qua kiểm tra thực tế tại một số doanh nghiệp (DN), cơ sở sản xuất, chế biến nông sản, thủy sản XK, Tổ công tác Bộ NN&PTNT nhận thấy, các DN rất cố gắng trong duy trì sản xuất, tổ chức tốt “3 tại chỗ”. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều cơ sở giết mổ, nhà máy chế biến nông sản và thủy sản không đáp ứng được các điều kiện vì chi phí quá lớn trong việc đảm bảo an toàn dịch bệnh dẫn đến phải dừng hoạt động. Phần lớn cơ sở giết mổ và nhà máy chế biến, công nhân lao động chưa được tiêm vaccine Covid-19, khi có ca nhiễm nhà máy phải đóng cửa, tổn thất rất lớn.

Sản xuất nông nghiệp ở các tỉnh Nam Bộ đang gặp rất nhiều khó khăn bởi dịch Covid-19, dự kiến 6 tháng cuối năm 2021 nguồn cung nông sản thực phẩm phục vụ XK sẽ giảm mạnh. Nhu cầu thị trường vẫn rất lớn nhưng tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp dẫn đến nhiều vùng nguyên liệu bị phong tỏa do giãn cách, việc thu hoạch và sản xuất bị ảnh hưởng, công suất các nhà máy chế biến thủy sản giảm còn 50%. Cây trồng không được chăm sóc, thiết vật tư nông nghiệp, tâm lý người trồng không tốt dẫn đến việc thiếu sản phẩm có chất lượng cao để XK. Dự kiến XK rau củ quả 6 tháng cuối năm sẽ giảm khoảng 30%.

Nông dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang gặp khó trong tiêu thụ nông sản. Ảnh: Giang Lam

Để kích cầu sản xuất trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản đảm bảo chuỗi giá trị không bị đứt gãy, cần thiết có một chương trình hỗ trợ tổng thể từ giống cây trồng, vật nuôi và giống thủy sản cho đến sản xuất cung ứng nông sản thời gian tới.

Tổ công tác Bộ NN&PTNT đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương 19 tỉnh thành phía Nam ưu tiên tiêm vaccine phòng Covid-19 cho 100% lực lượng công nhân tại các nhà máy chế biến nông sản, thủy sản, chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm đang thực hiện “3 tại chỗ” và các cơ sở sản xuất liên kết với nhà máy thực hiện theo chuỗi giá trị, trực tiếp sản xuất. Đây là lực lượng lao động trực tiếp đảm bảo nguồn cung lương thực, thực phẩm lâu dài.

Để kích cầu sản xuất, động viên nông dân tiếp tục sản xuất đảm bảo kế hoạch và sản lượng lúa, giữ vững an ninh lương thực và một phần xuất khẩu, đề nghị Chính phủ triển khai thực hiện chương trình thu mua, dự trữ lúa gạo quốc gia để đảm bảo an ninh lương thực.

Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Bộ NN&PTNT có kế hoạch lập danh sách các cơ sở sản xuất, DN chế biến nông sản, thực phẩm đủ năng lực để triển khai chương trình mở rộng hạn ngạch cho vay để thu mua nông sản và vật tư phục vụ nông nghiệp theo những lĩnh vực ưu tiên, nhằm đảm bảo lưu thông hàng hóa nông sản.

Cụ thể, gia hạn các khoản vay ngắn hạn để các DN có đủ thời gian chuẩn bị dòng tiền trả nợ, đáo hạn các khoản vay dài hạn, nới rộng hạn mức cho vay và điều chỉnh lãi suất cho vay tạm trữ.

Hỗ trợ giá điện sản xuất cho các DN sản xuất, chế biến nông, thủy sản để tăng cường mua nông sản bảo quản sản phẩm đông lạnh.

Chính phủ chỉ đạo các địa phương triển khai mở rộng chính sách bán hàng bình ổn giá cho các đối tượng công nhân, người lao động ở các thành phố lớn và các khu công nghiệp trong phạm vi 19 tỉnh thành thực hiện Chỉ thị 16…

Giang Lam