Kinh nghiệm của Australia trong việc cấp và sử dụng giấy đi đường
Trong bối cảnh chưa biết đến khi nào lệnh phong tỏa mới được gỡ bỏ, để giảm thiểu tác động của lệnh phong tỏa đối với nền kinh tế, chính quyền bang New South Wales đã cấp giấy đi đường để hạn chế mọi người ra khỏi nhà với những lý do không được phép.
Bang New South Wales của Australia đang tiến gần đến việc trở thành địa phương áp dụng lệnh phong tỏa lâu nhất tại nước này. Lệnh phong tỏa hiện tại được áp dụng tại thành phố Sydney mở rộng và vùng lân cận từ ngày 26/6/2021 nhưng chưa biết đến khi nào mới được gỡ bỏ. Trong khi đó, New South Wales là bang đầu tàu, đóng góp vào khoảng 1/3 vào GDP của Australia. Chính vì vậy, việc áp dụng lệnh phong tỏa trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động kinh tế. Trong bối cảnh này, chính quyền bang New South Wales đã cấp giấy đi đường cho các đối tượng được đi lại trong lúc đang áp dụng lệnh phong tỏa để hạn chế người dân ra khỏi nhà mà không được phép và giảm thiểu ảnh hưởng của lệnh phong tỏa tới các hoạt động kinh tế.
Những ai được phép ra khỏi nhà?
Theo quy định của bang New South Wales, với những khu vực đang áp dụng lệnh phong tỏa thì người dân được yêu cầu ở trong nhà. Người dân chỉ được ra khỏi nhà với 6 lý do: thứ nhất là mua thực phẩm, hàng hóa và dịch vụ trong bán kính 5km tính từ nơi ở; thứ 2 là đi học nếu không thể học ở nhà; thứ 3 là tham dự cuộc phỏng vấn liên quan đến công việc mà không thể thực hiện tại nhà; thứ 4 là tập thể dục trong bán kính 5km kể từ nhà; thứ 5 là các lý do y tế, chăm sóc sức khỏe cho người khác hoặc đi tiêm vaccine; thứ 6 là đi làm những công việc không thể thực hiện từ nhà.
Đây là những lý do chính đề người dân sống trong các khu vực đang áp dụng lệnh phong tỏa có thể ra khỏi nhà thường xuyên. Ngoài ra, người dân cũng có thể rời nhà với một số lý do đột xuất khác như hiến máu; đến các trung tâm chăm sóc trẻ em; tham dự đám cưới, đám ma hay lễ kỷ niệm được chính quyền cấp phép; chăm sóc người bị ốm hoặc những người cần hỗ trợ khẩn cấp; thực hiện nghĩa vụ pháp lý, tiếp cận các dịch vụ xã hội thiết yếu như việc làm, chăm sóc sức khỏe tâm thần, các dịch vụ phòng chống bạo lực gia đình; trong trường hợp khẩn cấp; đi họp Quốc hội.....
Nếu vi phạm các quy định này, cá nhân có thể bị phạt lên tới 2.000 AUD trong khi các cơ quan, tổ chức có thể bị phạt tới 10.000 AUD.
Việc cấp và sử dụng giấy đi đường
Mặc dù lệnh phong tỏa được áp dụng từ ngày 26/6/2021 nhưng bắt đầu từ ngày 28/8/2021, chính quyền bang New South Wales mới yêu cầu những người đi làm trong các khu vực phong tỏa phải có giấy đi đường.
Lệnh phong tỏa đang được áp dụng tại khu vực rộng lớn thuộc thành phố Sydney mở rộng và vùng lân cận. Tuy vậy bên trong khu vực này có 12 vùng được coi là điểm nóng dịch bệnh. Đối tượng được cấp giấy đi đường là những người muốn rời khỏi hoặc đến các khu vực điểm nóng để làm việc. Và phạm vi đi lại dưới 50km tính từ nơi ở.
Ngoài ra những người đi xem nhà, chuyển nơi ở hay tiến hành các công việc sửa chữa nơi ở một cách cấp bách cũng là những đối tượng được cấp giấy đi đường.
Để có thể áp dụng chính xác quy định này cho từng đối tượng cụ thể thì mọi người có thể truy cập vào trang web của chính quyền bang rồi nhập địa chỉ nơi ở và nơi đến.
Để được cấp giấy đi đường, người dân sẽ phải truy cập vào tài khoản cá nhân trên trang của chính quyền bang New South Wales, rồi khai báo các thông tin về tên tuổi, ngày tháng năm sinh, địa chỉ nơi ở, địa chỉ nơi cần đến, lý do và thời gian đi lại. Sau đó ngay lập tức giấy đi đường sẽ được tạo và người dùng có thể tải xuống điện thoại. Việc giấy đi đường được cấp tự động dựa trên sự trung thực của người dân và các thông tin khai báo và giấy này sẽ được lưu giữ trên tài khoản cá nhân trên trang web của cơ quan quản lý nhà nước.
Trong giấy đi đường này sẽ có 1 mã QR và các thông tin như đã khai báo để người sử dụng có thể tải xuống điện thoại và sử dụng trong quá trình di chuyển. Bang New South Wales, tuy áp đặt lệnh phong tỏa trong thời gian dài song lại không lập các chốt kiểm soát. Thay vào đó cảnh sát chỉ tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên. Và khi được cảnh sát hỏi, người dân chỉ cần trình mã QR ở trên điện thoại để cảnh sát quét mã và kiểm tra những thông tin cần thiết.
Giấy đi đường có thời hạn 2 tuần nhưng từ ngày 3/9/2021 giấy này sẽ được tự động gia hạn đến ngày 30/9. Tuy nhiên, nếu lý do đi lại thay đổi thì người dân sẽ phải xin lại giấy đi đường khác.
Bang New South Wales là địa phương có dịch Covid-19 bùng phát mạnh mẽ nhất tại Australia với sự lây lan rộng và nhanh của biến thể Delta. Hàng ngày chính quyền bang đều ra thông báo cập nhật tình hình dịch bệnh và dựa trên tình hình dịch bệnh tại thời điểm đó, chính quyền bang có thể ban hành các chính sách mới cũng như điều chỉnh các quy định cũ cho phù hợp với tình hình mới. Người dân được khuyến cáo nên theo dõi tin tức, thông tin trên các trang web của cơ quan chức năng để cập nhật các chính sách.
Bang New South Wales là một trong số 8 bang và vùng lãnh thổ của Australia. Do nằm trong một nhà nước liên bang nên mỗi bang tại Australia có quyền tự chủ và tự quyết với nhiều chính sách, trong đó có việc ứng phó với Covid-19. Cũng vì vậy mà chính sách của các bang không hoàn toàn giống nhau vì được các bang đưa ra dựa trên tình hình dịch bệnh và điều kiện thực tế của mỗi bang. Tại Australia chưa có mô hình chính sách ứng phó với Covid-19 được coi là hoàn hảo khi các chính sách này thay đổi liên tục và ngay giữa các bang và vùng lãnh thổ cũng xuất hiện không ít ý kiến trái chiều, phê phán chính sách của nhau./.