Kinh nghiệm nuôi thủy sản an toàn trong mùa mưa bão
Bà Rịa - Vũng Tàu hiện đang bước vào mùa mưa bão, thời tiết diễn biến thất thường, ảnh hưởng không nhỏ đến người nuôi trồng thủy sản. Vào mùa mưa, các yếu tố môi trường ao nuôi có thể bị thay đổi đột ngột làm thủy sản nuôi bị sốc, dễ phát sinh dịch bệnh. Vì vậy, người nuôi cần chú ý chế độ chăm sóc, quản lý môi trường nước trong ao nuôi để giảm nguy cơ rủi ro và tăng hiệu quả nuôi trồng.
Bà Rịa - Vũng Tàu hiện có gần 5.915ha diện tích nuôi trồng thủy sản; trong đó, chủ yếu là nuôi quảng canh, quảng canh cải tiến, nuôi thâm canh, bán thâm canh và nuôi thủy sản lồng bè, tập trung ở các địa phương như: thành phố Vũng Tàu, thành phố Bà Rịa, thị xã Phú Mỹ, huyện Xuyên Mộc, huyện Đất Đỏ, Long Điền…Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh không có dịch lớn xảy ra đối với vật nuôi thủy sản, nhờ các hộ nuôi thủy sản đã biết cách phòng, tránh cho vật nuôi trong quá trình nuôi, đặc biệt là thời điểm nhạy cảm trong mùa mưa.
Theo các hộ nuôi tôm bán thâm canh, tôm là loại thủy sản rất nhạy cảm với thời tiết xấu. Vào mùa mưa, độ pH và độ mặn trong nước giảm khiến các loại vi khuẩn, nhất là các loại gây bệnh đốm trắng, chân đỏ phát triển mạnh, làm tăng nguy cơ tôm chết hàng loạt. Biên độ nhiệt trong ngày cũng thay đổi khá lớn cũng khiến sức ăn của tôm giảm. Lượng oxy trong nước giảm sau cơn mưa cũng khiến tôm dễ mắc bệnh.
Do đó, thời điểm mùa mưa người nuôi đã phải chú ý theo dõi và bổ sung oxy hợp lý bằng quạt nước hoặc máy bơm, điều này cũng giúp tránh phân tầng nước trong ao nuôi. Sau những lần xuất hiện mưa, cần tiến hành kiểm tra môi trường nước và tình trạng của tôm để có biện pháp xử lý kịp thời.
Ông Phạm Văn Bạch, ngụ khu phố 4, phường 12, thành phố Vũng Tàu có 3ha diện tích nuôi tôm trên ruộng muối. Do nuôi theo phương thức truyền thống nên vào mùa mưa, thời tiết ảnh hưởng rất lớn đến việc nuôi tôm, vì vậy theo ông Bạch, để đạt hiệu quả, khâu quan trọng nhất là phải biết cách điều chỉnh môi trường nước cho ao nuôi. Trước khi nuôi ông cũng đặc biệt vệ sinh, khử khuẩn đáy ao thật kỹ, sau mỗi trận mưa thì phải rải vôi để khử trùng bờ, chống phèn trôi xuống ao.
Ngoài những biện pháp xử lý ao nuôi thủ công để bảo vệ thủy sản nuôi trong mùa mưa, nhằm giảm thiệt hại cho người nuôi, nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh đã biết áp dụng khoa học, công nghệ vào nuôi trồng để giảm nguy cơ dịch bệnh, tăng hiệu quả sản xuất.
Thống kê từ Chi cục Thủy sản, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu hiện có khoảng 18 cơ sở nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao với diện tích khoảng 352 ha, tăng gần 100 ha so với cùng kỳ năm 2019. Hình thức nuôi chủ yếu là nuôi trong ao đất lót bạt hoặc các hồ tròn có lót bạt trong nhà màng; công nghệ nuôi tôm siêu thâm canh với mật độ nuôi 250 - 500con/m2.
Với phương pháp nuôi theo công nghệ cao, môi trường nước được kiểm soát chặt chẽ, nguồn nước tuần hoàn và khép kín, quá trình nuôi ít chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết, nên có thể thả giống quanh năm và không bị lệ thuộc khung lịch mùa vụ. Do không bị ảnh hưởng khi thời tiết chuyển mùa, thay đổi nên lợi nhuận thu được từ cách nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao cũng cao hơn từ 2-3 lần so với nuôi tôm thông thường, có thể lên từ 150-200 triệu đồng/1.000m2/vụ.
Ông Bùi Thế Vương, chủ trang trại nuôi tôm công nghệ cao tại xã An Ngãi, huyện Long Điền chia sẻ, nếu nuôi tôm theo kiểu truyền thống người nuôi gặp rủi ro rất lớn từ dịch bệnh và nguồn nước đầu vào, nhất là trong mùa mưa. Khi triển khai áp dụng mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong nuôi tôm đã giúp người nuôi cải tiến giúp an toàn khi nuôi và giảm rủi ro, vì thế lợi nhuận chắc chắn tăng lên và năng suất cao hơn bà con nuôi truyền thống.
Còn với người nuôi lồng bè trên khu vực sông Chà Và, xã Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, hiện đang là thời điểm mùa mưa, mưa nắng thất thường, nhiệt độ, độ pH trong nước thay đổi đột ngột, khiến thủy sản không kịp thích nghi và dễ mắc bệnh.
Chính vì vậy, theo anh Nguyễn Công Biên, tiểu khu 3, xã Long Sơn, thành phố Vũng Tàu, để hạn chế nguy cơ gây bệnh cho cá, người nuôi cần thường xuyên vệ sinh lồng sạch sẽ, thông thoáng đồng thời giảm mật độ nuôi còn từ 70-80% so với mùa khô; thường xuyên thăm lồng và đo chỉ số độ pH, oxy, độ mặn của nước để xử lý kịp thời khi có bất thường.
Anh Biên chia sẻ thêm, những cơn mưa đầu mùa thường thì tất cả những chất bẩn, cặn trên bờ sẽ được trôi thẳng xuống sông, vì vậy sẽ làm cho cá nuôi lồng bè bỏ ăn, giảm ăn, cá ốm, trong khi trời mưa nước sẽ đứng không trôi nên lượng ô xy trong nước nuôi rất thấp, bà con nên lưu ý lượng ô xy trong nước, phải theo dõi cá thường xuyên.
Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mùa mưa năm nay diễn biến phức tạp. Do đó, để chủ động bảo vệ thủy sản nuôi, giảm thiệt hại xuống mức thấp nhất do mưa bão gây ra, bên cạnh việc thường xuyên khuyến cáo các biện pháp bảo vệ thủy sản mùa mưa, ngành nông nghiệp tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu còn phối hợp thực hiện quan trắc và nhắn tin định kỳ 2 lần/tháng về các thông số trong nguồn nước của một số vùng nuôi trọng điểm của tỉnh cho các hộ nuôi để xử lý kịp thời khi có bất thường xảy ra.
Ngoài ra, ngành nông nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng khuyến cáo, người nuôi thủy sản trong thời điểm mùa mưa cần theo dõi thường xuyên thời tiết và các thông tin dự báo hàng ngày để chủ động trong công tác sản xuất nuôi trồng thủy sản. Trong thời điểm chuyển mùa có thể xảy ra mưa bão và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm giông tố, lốc xoáy và gió giật mạnh. Do đó, đối với các cơ sở cần tu sửa lồng bè, chằng chống dây cho chắc chắn, đảm bảo cho người làm việc trên bè và động vật thủy sản nuôi.
Các cơ sở thường xuyên theo dõi môi trường nước, kiểm tra hoạt động của động vật nuôi, quan sát để điều chỉnh lượng thức ăn vừa đủ, bổ sung các vitamin, khoáng chất nhằm tăng cường sức đề kháng cho động vật nuôi thủy sản.
Bên cạnh đó, thực hiện các biện pháp cải thiện điều kiện môi trường tốt nhất cho động vật nuôi như: san thưa cá nuôi trong các lồng, tăng cường sục khí để nâng hàm lượng oxy hòa tan, thường xuyên vệ sinh, thay lưới lồng nuôi để bảo đảm lưu thông dòng chảy trong và ngoài lồng nuôi.
Trong quá trình nuôi, khi môi trường và động vật thủy sản nuôi có dấu hiệu bất thường, cơ sở nuôi cần báo ngay cho các cơ quan chuyên môn và chính quyền địa phương để có các biện pháp và phương án xử lý kịp thời, tránh để xảy ra các thiệt hại không đáng có.
Đối với số cá yếu bị sốc do môi trường thay đổi đôt ngột và bị chết (không tận dụng được), đề nghị các cơ sở cần thu gom, đưa vào bờ chôn lấp và xử lý theo qui định, không vứt cá chết trên sông, gây ảnh hưởng đến các hộ nuôi thủy sản trên sông làm ô nhiễm môi trường các vùng lân cận…