Kinh nghiệm phát triển chuỗi tiêu thụ nông sản ở Hợp tác xã Chăn nuôi Hiền Thục
Tham gia thị trường chưa đầy 5 năm, từng gặp
Tham gia thị trường chưa đầy 5 năm, từng gặp “bài toán” khó trong cả sản xuất và tiêu thụ nhưng với nỗ lực cho ra đời những sản phẩm chất lượng cao, tạo lập kênh phân phối và hệ thống khách hàng, HTX Chăn nuôi Hiền Thục, xã Trực Thái (Trực Ninh) đã sớm tạo dựng thương hiệu, từng bước hình thành chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm và mở rộng thị trường.
HTX Chăn nuôi Hiền Thục được thành lập năm 2017 với 13 thành viên, chuyên nuôi lợn. Khi thành lập, các hộ thành viên chủ yếu chăn nuôi theo phương pháp truyền thống. Gặp đúng thời điểm dịch bệnh tả lợn châu Phi, giá lợn giảm sâu, các thành viên HTX gần như trắng tay. Sau “cú sốc”, các thành viên của HTX điều chỉnh lại quy trình chăn nuôi, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Được sự động viên của chính quyền địa phương, các ngành chức năng, HTX đã quyết định chọn hướng tổ chức chăn nuôi hữu cơ khép kín từ việc sản xuất con giống, tự chế biến thức ăn theo công thức riêng và giết mổ, chế biến thực phẩm. Trong đó, thức ăn sử dụng nguyên liệu tự nhiên là cá khô, đậu tương rang, cám gạo, ngô sấy, tấm gạo, bỗng rượu; chế phẩm sinh học EM và các loại thảo dược từ thiên nhiên như: Thảo quả, hoàng đẳng sâm, kim ngân, quế chi… Đồng thời xây dựng quy trình giết mổ, chế biến các sản phẩm từ thịt lợn như: thịt tươi, thịt mát, ruốc, xúc xích, giò lụa, giò xào, chả, mọc… Tất cả quy trình từ sản xuất đến chế biến đều đảm bảo theo quy trình VietGAP. Do đó chất lượng thịt lợn thơm ngon, mềm, màu sắc đỏ đậm, khác hẳn với những sản phẩm cùng loại trên thị trường. HTX mở một cửa hàng kinh doanh, giới thiệu sản phẩm ngay tại địa phương và ký hợp đồng liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm với các cửa hàng cung ứng thực phẩm sạch, bếp ăn tập thể trong và ngoài tỉnh. Ngay khi tiếp cận sản phẩm, tham quan mô hình chăn nuôi, chế biến thịt lợn của HTX, nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh đã ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm lâu dài. Hiện tại sản phẩm thịt lợn tươi và qua chế biến của HTX đã cung ứng ổn định cho hàng chục chuỗi cửa hàng kinh doanh thực phẩm sạch trong tỉnh và ở các tỉnh, thành phố như: Hà Nam, Ninh Bình, Hà Nội. Anh Nguyễn Văn Thục, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX cho biết: Thời gian đầu sản phẩm thịt lợn của HTX chủ yếu tiêu thụ ở chợ truyền thống hoặc bán cho thương lái chứ chưa có hợp đồng tiêu thụ. Chăn nuôi vất vả lại gặp nhiều nguy cơ dịch bệnh, giá cả bấp bênh nên nhiều thành viên trong HTX cũng nản lòng. Tuy nhiên, khi tìm hiểu và nhận thấy hiệu quả khi tham gia vào quy trình sản xuất an toàn và liên kết tiêu thụ sản phẩm nên HTX đã tập trung tổ chức lại sản xuất, tập huấn, đào tạo cho các hội viên cùng thuần thục quy trình sản xuất. Đến nay, tất cả các sản phẩm của HTX đều được sản xuất theo đúng quy trình VietGAP, đảm bảo các khâu từ sơ chế đến đóng gói bao bì, có tem truy xuất nguồn gốc. Năm 2020, sản phẩm thịt lợn chế biến của HTX vinh dự được chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh, càng khẳng định thêm chất lượng sản phẩm. Nhờ có “nền tảng” sản phẩm đạt chất lượng, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, HTX đã chủ động xúc tiến, ký kết hợp đồng cung ứng thịt lợn tươi và qua chế biến với nhiều chuỗi cung ứng thực phẩm sạch trong và ngoài tỉnh. Trung bình mỗi tháng, HTX cung ứng ra thị trường từ 15-20 tấn thịt lợn hơi và các sản phẩm chế biến từ thịt lợn; giá trị sản phẩm cao hơn 1,3-1,5 lần so với thời gian đầu, chủ động được đầu ra, không bị tư thương ép giá. Ngoài sản phẩm chính là thịt lợn, HTX còn tận dụng diện tích đất để đào ao nuôi cá, trồng các loại cây ăn quả, cây dược liệu, hoa hồng cổ và phong lan… vừa đảm bảo môi trường sinh thái cho đàn vật nuôi, vừa cung ứng ra thị trường cả sản phẩm thô và tinh chế. Trong đó nước hoa hồng, nụ hồng sấy khô của HTX đang được khách hàng tin dùng. Trung bình mỗi năm, HTX có thêm 2-3 tấn cá/năm và rất nhiều rau củ, cây trái theo mùa vụ cung ứng ra thị trường. Anh Nguyễn Văn Thủy, Giám đốc Công ty TNHH Minh Dương và chuỗi cửa hàng tiện ích Minmart tham gia kết nối tiêu thụ sản phẩm thịt lợn thảo dược và các sản phẩm chế biến từ thịt của HTX Chăn nuôi Hiền Thục cho biết: chúng tôi thấy chất lượng thịt lợn và các sản phẩm chế biến từ thịt lợn của HTX Chăn nuôi Hiền Thục đảm bảo an toàn, có chứng nhận chất lượng, ổn định về số lượng nên Công ty đã ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm lâu dài với HTX. Hiện tại thịt lợn thảo dược của HTX chăn nuôi Hiền Thục đã trở thành thực đơn chính trong giỏ hàng của đa phần người tiêu dùng khu vực thành phố Nam Định khi mua sắm tại chuỗi cửa hàng tiện ích Minmart.
Sản xuất khép kín từ con giống đến chăn nuôi và chế biến đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm theo quy trình VietGAP; làm tốt công tác xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm, kết nối với các chuỗi tiêu thụ nông sản sạch của HTX Chăn nuôi Hiền Thục đã chứng minh hiệu quả. Hiện tại, HTX đang tiếp tục mở rộng sản xuất, nâng cao chất lượng những sản phẩm thế mạnh. Đồng thời chế biến chuyên sâu thêm một số món ăn đặc sản truyền thống từ thịt lợn của địa phương như chả vừng, giò thúc, giò nây, sườn rim… để giới thiệu với người tiêu dùng trong khu vực. Tuy nhiên để thực hiện được những mục tiêu này, bên cạnh những nỗ lực tự thân, HTX mong muốn nhận được nhiều hơn nữa sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng trong việc chuyển giao các dự án ứng dụng khoa học công nghệ để phát triển chăn nuôi an toàn, hiệu quả hơn./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương