Kinh nghiệm quốc tế và bài học phát triển kinh tế tuần hoàn cho Việt Nam

Hợp tác vì một Việt Nam xanh hơn

Tại Diễn Đàn Kinh tế tuần hoàn Việt Nam 2024 tổ chức ngày 10/12/224 tại Hà Nội, SCG - Tập đoàn bền vững hàng đầu khu vực với cam kết tăng trưởng xanh toàn diện, đã chia sẻ những hoạt động tiên phong trong kinh tế tuần hoàn cũng như tác động kinh tế của những sáng kiến này từ góc nhìn doanh nghiệp. Những đóng góp này đã mở đường cho việc triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về Kinh tế tuần hoàn (NAPCE) tại Việt Nam, dự kiến sẽ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt sau ba năm ra mắt tại Diễn đàn Kinh tế Tuần hoàn Việt Nam.

Với chủ đề “Từ Kế hoạch đến hành động”, Diễn đàn Kinh tế Tuần hoàn Việt Nam đánh dấu cột mốc quan trọng trong hợp tác đa phương để đưa NAPCE vào thực tiễn và SCG tự hào là đơn vị đóng góp tích cực cho hành trình này ngay từ giai đoạn ban đầu.

Diễn đàn Kinh tế tuần hoàn Việt Nam 2024 quy tụ các bên liên quan trong nhiều lĩnh vực để cùng đánh giá những tiến bộ đã đạt được trong kinh tế tuần hoàn và thúc đẩy Kế hoạch hành động trong thời gian tới. Đáng chú ý, Diễn đàn năm nay tập trung xây dựng nền tảng cho việc triển khai NAPCE sắp tới, mở đường cho Việt Nam tiến tới mục tiêu xây dựng nền kinh tế tuần hoàn vào năm 2030.

Tiến sĩ Chana Poomee, Giám đốc Phát triển Bền vững của SCG phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Việt Dũng

Là một phần trong chiến lược lớn hơn của Chính phủ nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên, NAPCE có mục tiêu hình thành hệ thống cơ cấu sản xuất và tiêu dùng bền vững, sử dụng tài nguyên, nguồn nguyên liệu, vật liệu đã qua sử dụng một cách hiệu quả, và hạn chế tối đa chất thải ra môi trường. Bằng việc cung cấp một khuôn khổ nền tảng cho các ngành nghề áp dụng mô hình kinh doanh tuần hoàn, NAPCE sẽ khai thác hiệu quả tiềm năng về đổi mới và sáng tạo của cộng đồng doanh nghiệp.

SCG tự hào được đóng góp tích cực trong quá trình hình thành khung NAPCE trong suốt 3 năm qua, không chỉ tăng cường hợp tác nhằm thúc đẩy tầm nhìn chung của các bên liên quan, mà tập đoàn còn chia sẻ chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn về kinh tế tuần hoàn để hiện thực hóa kế hoạch hành động này.

Trong phiên trình bày với chủ đề “Chuyển đổi sang Kinh tế tuần hoàn trong thực tiễn: Làm thế nào để kinh tế tuần hoàn trở thành động lực tăng trưởng kinh tế” tại Diễn đàn Kinh tế Tuần hoàn Việt Nam 2024, Tiến sĩ Chana Poomee, Giám đốc Phát triển Bền vững của SCG, chia sẻ, việc triển khai nền kinh tế tuần hoàn đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng bền vững và gia tăng khả năng phục hồi của môi trường. Những thách thức toàn cầu, bao gồm các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão Yagi, nhấn mạnh sự cần thiết của việc chuyển đổi từ mô hình tuyến tính sang hệ thống tuần hoàn nhằm tối ưu hóa tài nguyên và giảm chất thải.

Với niềm tin này, SCG đã chung tay cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức Diễn đàn Kinh tế Tuần hoàn Việt Nam trong 3 năm qua nhằm nâng cao sự hiểu biết và thực hành về kinh tế tuần hoàn; đồng thời kêu gọi sự hợp tác giữa các ban ngành toàn thể về vấn đề này trên tinh thần “Tăng trưởng xanh toàn diện, phù hợp với cam kết của tập đoàn nhằm thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế, xã hội và môi trường mà không một ai bị bỏ lại phía sau”.

Chia sẻ về những sáng kiến kinh tế tuần hoàn của SCG, ông Kulachet Dharachandra, Giám đốc Quốc gia của SCG tại Việt Nam, cho biết, lần đầu tiên, Việt Nam xây dựng và cho ra mắt kế hoạch hành động quốc gia về kinh tế tuần hoàn (NAPCE), vạch ra lộ trình hướng tới phát triển bền vững trong dài hạn. “Điều quan trọng là chúng ta cần tiếp tục hợp tác chặt chẽ để đưa NAPCE vào thực tiễn, hướng đến các mục tiêu chung. Tại SCG, chúng tôi tiếp tục củng cố vai trò dẫn đầu trong phát triển bền vững bằng cách thúc đẩy các sáng kiến ESG và kinh tế tuần hoàn phù hợp với NAPCE. Thông qua các sáng kiến đổi mới và các quan hệ đối tác hướng đến tăng trưởng xanh toàn diện, SCG cam kết xây dựng một tương lai xanh hơn và bền vững hơn cho Việt Nam” - ông Kulachet Dharachandra cho hay.

Kinh nghiệm từ quốc tế

Chia sẻ tại diễn đàn, các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần xác định và ưu tiên các lĩnh vực trọng điểm trong phát triển kinh tế tuần hoàn để có thể được mục tiêu phát triển bền vững và xây dựng các chiến lược kinh tế tuần hoàn hiệu quả nhất.

Bà Fleur Gribnau - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Hà Lan tại Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm về phát triển kinh tế tuần hoàn tại Hà Lan. Ảnh: Việt Dũng

Chia sẻ kinh nghiệm từ Hà Lan, bà Fleur Gribnau - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Hà Lan tại Việt Nam - cho biết, tại Hà Lan, phát triển kinh tế tuần hoàn là một trong những ưu tiên hàng đầu, với mục tiêu xây dựng một nền kinh tế tuần hoàn hoàn chỉnh vào năm 2050. Quốc gia này cũng là một trong những quốc gia tiên phong trong Liên minh Châu Âu trong lĩnh vực này. Chẳng hạn, Hà Lan tái chế tới 80% lượng rác thải và mức tiêu thụ nguyên liệu thô của quốc gia này thấp hơn 20% so với mức trung bình của EU.

Về các biện pháp định hướng các nỗ lực kinh tế tuần hoàn, bà Fleur Gribnau cho hay quốc gia này đã triển khai một kế hoạch hành động toàn diện nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Kế hoạch này bao gồm nhiều biện pháp quan trọng như xây dựng các khung pháp lý khuyến khích doanh nghiệp áp dụng mô hình kinh doanh tuần hoàn, đưa ra các ưu đãi thị trường, tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo và chia sẻ tri thức; đồng thời ưu tiên hợp tác quốc tế về kinh tế tuần hoàn.

Trong khi đó, Việt Nam hiện cũng đang đẩy mạnh các mục tiêu về phát triển kinh tế tuần hoàn, và đã nhận được sự quan tâm sâu sắc, định hướng rõ ràng và chỉ đạo thống nhất từ Đảng và Nhà nước thông qua Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Đồng thời, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định xây dựng kinh tế tuần hoàn là một trong những định hướng phát triển quan trọng của đất nước trong giai đoạn 2021- 2030, với tầm nhìn đến năm 2045. Đây là những bước đi chiến lược nhằm hướng Việt Nam đến mục tiêu phát triển bền vững, không chỉ cải thiện chất lượng môi trường mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Thông qua những mục tiêu chung về phát triển kinh tế tuần hoàn giữa hai quốc gia, bà Fleur Gribnau cho rằng, Việt Nam và Hà Lan có thể đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực hợp tác trong việc xây dựng một nền kinh tế bền vững và tuần hoàn. Với những lợi thế trong việc ứng dụng công nghệ xanh và phát triển các giải pháp tuần hoàn, Hà Lan mong muốn chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ Việt Nam trong việc triển khai các sáng kiến này.

“Hà Lan là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong EU và là nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Vì vậy, Hà Lan coi việc hợp tác với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam là một phần không thể thiếu trong chiến lược thúc đẩy kinh tế tuần hoàn toàn cầu” - bà Fleur Gribnau nhấn mạnh.

Ông Michael Siegner, Trưởng Đại diện, Tổ chức Hanns Seidel (HSF) tại Việt Nam chia sẻ tại diễn đàn. Ảnh: Việt Dũng

Ngoài ra, các tổ chức quốc tế không chỉ thúc đẩy các hoạt động về kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam mà còn tham gia tích cực vào quá trình xây dựng chính sách.

Theo ông Michael Siegner, Trưởng Đại diện, Tổ chức Hanns Seidel (HSF) tại Việt Nam, tổ chức này đã và đang nỗ lực thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam trong một thời gian dài như hỗ trợ Việt Nam xây dựng Luật Bảo vệ môi trường và Kế hoạch hành động quốc gia về kinh tế tuần hoàn để có thể hình thành nền tảng pháp lý vững chắc cho sự phát triển bền vững của quốc gia.

“Hiện nay, khi Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế tuần hoàn của Việt Nam đang bước vào giai đoạn cuối. Chúng tôi nhận thấy tiềm năng rất lớn để làm sâu sắc và mở rộng quan hệ hợp tác với Việt Nam sau khi kế hoạch được phê duyệt” - ông Michael Siegner khẳng định.

Ngân Thương