Kinh tế Canada tăng trưởng vượt dự kiến trong quý I/2023

Trụ sở Ngân hàng trung ương Canada tại Ottawa. Ảnh: AFP/TTXVN

Nền kinh tế Canada được ghi nhận tăng trưởng 3,1% trong quý I/2023, vượt dự báo của các chuyên gia phân tích và đang gây thêm áp lực khiến ngân hàng trung ương nước này có thể phải tăng lãi suất.

Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, ngày 31/5, Cơ quan thống kê Canada cho biết tốc độ tăng trưởng nói trên cao hơn ước tính ban đầu ở mức 2,5% nhờ xuất khẩu mạnh và chi tiêu cho tiêu dùng tăng trong những tháng đầu năm.

Trước đó, các nhà phân tích tại Bay Street (trung tâm của khu tài chính Toronto) từng dự báo mức tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hằng năm của Canad trong quý I/2023 là 2,5%, trong khi Ngân hàng trung ương Canada (BoC) dự kiến mức tăng trưởng 2,3%.

Mặc dù ngân hàng trung ương Canada đã tăng lãi suất nhiều lần liên tiếp trong năm 2022 và đầu năm 2023, nhưng người tiêu dùng vẫn tiếp tục chi tiêu và các doanh nghiệp vẫn tiếp tục thuê nhân công, khiến tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức thấp kỷ lục.

Chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Ottawa, Giáo sư Luis Silva của Trường đại học Toronto, nhận định: "Khi đại dịch COVID-19 lan rộng trên toàn thế giới, hàng loạt lệnh phong tỏa và hạn chế đã được đưa ra. Về cơ bản, những gì chính phủ các nước đã làm, bao gồm cả Canada, là cứu trợ tài chính cho các cá nhân và doanh nghiệp, hỗ trợ họ ứng phó với đại dịch. Hiện đại dịch đã đi qua, các biện pháp hạn chế được dỡ bỏ và nhiều người đã có nhiều tiền hơn, song nguồn cung hàng hóa dịch vụ vẫn chưa có sẵn. Khi cầu tăng và cung giảm sẽ tạo ra tình huống dẫn tới lạm phát. Khi đó, ngân hàng trung ương buộc phải tăng lãi suất để giảm thiểu việc vay mượn và chi tiêu, làm giảm nhu cầu để cân đối với nguồn cung và sự ổn định có thể xuất hiện.

Tuy nhiên, khả năng ổn định và phục hồi kinh tế vẫn đang là một vấn đề đối với ngân hàng trung ương vốn đang cố tình làm chậm lại tốc độ tăng trưởng kinh tế để đưa lạm phát trở lại trong tầm kiểm soát. Họ đã tạm dừng chiến dịch tăng lãi suất từ tháng 1/2023, nhưng vẫn không loại trừ khả năng tăng trở lại nếu tăng trưởng kinh tế của Canada không chậm lại và lạm phát không giảm nhanh như dự kiến. Số liệu tăng trưởng mới nhất cộng thêm việc lạm phát đã tăng nhẹ trong tháng trước (4,4%) có thể khiến ngân hàng trung ương phải xem lại quyết định của mình".

Trong khi đó, theo chuyên gia kinh tế Douglas Porter của Ngân hàng Montreal, dữ liệu mạnh mẽ nói trên chắc chắn làm tăng khả năng ngân hàng trung ương Canada quay trở lại đà tăng lãi suất, song có thể tùy bối cảnh mà họ sẽ chọn thời điểm tăng.

Còn chuyên gia kinh tế Derek Holt của Ngân hàng Scotia cũng kêu gọi ngân hàng trung ương hành động kiềm chế lạm phát bằng một đợt tăng lãi suất sớm hơn, mặc dù Thống đốc ngân hàng trung ương Tiff Macklem đã thận trọng nói rằng cần phải có sự đánh giá cẩn thận.

Theo Cơ quan thống kê Canada, người tiêu dùng là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong quý đầu tiên của năm nay. Chi tiêu hộ gia đình tăng 1,5% đối với hàng hóa và 1,3% đối với dịch vụ, trong đó đáng kể là chi tiêu cho phương tiện đi lại, thực phẩm và du lịch tăng vọt. Xuất khẩu cũng tăng 2,4% trong quý I/2023 nhờ doanh số bán ô tô, kim loại và hàng nông sản xuyên biên giới. Tuy nhiên, các bộ phận khác của nền kinh tế lại có dấu hiệu suy yếu. Đầu tư nhà ở, bao gồm chi phí chuyển nhượng sở hữu, cải tạo và xây dựng mới giảm 3,9% do lãi suất cao hơn tiếp tục tác động đến hoạt động bất động sản. Tương tự, đầu tư kinh doanh vào máy móc và thiết bị cũng giảm 2,5%.

Các chuyên gia kinh tế lâu nay dự báo nền kinh tế Canada sẽ tăng trưởng chậm lại trong suốt thời gian còn lại của năm 2023, thậm chí sẽ suy thoái nhẹ trong 6 tháng cuối năm do người dân gia hạn các khoản vay thế chấp bị tăng lãi suất cao hơn, khiến họ có ít tiền hơn để chi tiêu. Theo dự báo của ngân hàng trung ương, kinh tế sẽ nước này sẽ "hạ cánh mềm", theo đó lạm phát trở lại mục tiêu 2% trong khi kinh tế không suy giảm nghiêm trọng và tỷ lệ thất nghiệp không tăng mạnh./.

Hà Linh/TTXVN