Kinh tế TRUYỀN HÌNH INTERNET Lai Châu qua ảnh
Sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, phía nước bạn Trung Quốc ban hành chiến lược 'Zêrô Covid-19' nên nhiều hàng hóa trên địa bàn tỉnh không xuất khẩu được. Đặc biệt, sản phẩm chuối tiêu hồng của Hợp tác xã (HTX) Việt Hoàng (xã Pắc Ta, huyện Tân Uyên) cũng bị ứng đọng. Để giải quyết số lượng chuối tồn kho, HTX đã chuyển đổi từ hình thức xuất khẩu sang hình thức nấu rượu chuối, vừa để đáp ứng nhu cầu thị trường, vừa nâng cao thu nhập cho người lao động.
Anh Đặng Văn Hồng - Giám đốc HTX Việt Hoàng cho biết: HTX thành lập từ năm 2009, với 9 thành viên, vốn đều lệ là 2 tỷ đồng. Mới đầu HTX chỉ kinh doanh phân bón và vật tư nông nghiệp. Nhận thấy nhu cầu mua vật liệu xây dựng của người dân ngày càng nhiều, cuối năm 2011, HTX mở thêm cửa hàng kinh doanh vật liệu xây dựng, phục vụ nhu cầu bà con trong vùng. Song, trong một lần đi tham qua mô hình trồng chuối tiêu hồng của người bạn ở Lào Cai thấy rất hiệu quả. Trong khi đất đai ở khu vực sinh sống lại rộng, anh nảy ra ý tưởng thuê đất để trồng chuối tiêu hồng xuất khẩu sang Trung Quốc.
Nghĩ là làm, đến năm 2019, HTX Việt Hoàng phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các phòng, ban chuyên môn của huyện Tân Uyên vận động bà con cho thuê 20ha đất ruộng, đất vườn trồng cây kém hiệu quả ở bản Tân Bắc (xã Pắc Ta) để chuyển đổi sang trồng chuối tiêu hồng. Đồng thời, liên hệ với Học viện Nông nghiệp Việt Nam mua gần 3 vạn giống cây chuối, với giá 7 nghìn đồng/cây.
Đầu năm 2020, HTX Việt Hoàng triển khai trồng chuối, để chuối sinh trưởng, phát triển tốt, HTX nhờ cán bộ nông nghiệp hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc. Đến cuối năm 2020, cây chuối bắt đầu cho thu hoạch quả được khoảng 300 tấn và bán sang thị trường Trung Quốc, với giá 6 nghìn đồng/kg. Riêng năm 2021, xuất sang thị trường Trung Quốc khoảng 200 tấn, số chuối còn lại do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần phía nước bạn đóng biên cửa khẩu, nên số chuối của HTX không bán được.
Thấy chuối chín và rụng ở gốc cây nhiều, với vai trò là người đứng đầu HTX, anh Hồng trăn trở tìm đầu ra cho sản phẩm chuối. Sau một thời gian tìm hiểu thị trường, quy trình nấu rượu, anh Hồng quyết định đầu tư 400 triệu đồng mua dây chuyền nấu rượu từ quả chuối.
Để nấu được rượu chuối thơm ngon, HTX Việt Hoàng hợp đồng mua men lá truyền thống của bà con dân tộc Dao mang về nghiền nhỏ. Đồng thời, ủ men theo tỷ lệ 1:1, cứ một lớp chuối trải một lớp men vào thùng ủ rượu, ủ trong khoảng 30 ngày. Đến khi chuối đã lên men hoàn toàn thì đổ hỗn hợp rượu chuối vào nồi nấu rượu, thêm nước sấp xỉ miệng nồi, đậy nắp, khóa van và cài đặt thời gian, nhiệt độ nấu rượu, sau khoảng 2 - 3 tiếng sẽ được mẻ rượu chuối thơm ngon.
Theo anh Hồng tâm sự: Rượu chuối có công dụng bồi bổ sức khỏe, làm đẹp da và giúp cải thiện vấn đề tiêu hóa. Rượu chuối dễ uống nên phù hợp với mọi đối tượng thưởng thức. Để rượu đảm bảo an toàn sức khỏe, nên khi nấu xong được lọc qua máy lọc khử độc tố rượu vì trong rượu luôn có một lượng hoạt chất gây đau đầu cho người sử dụng. Ngoài ra, HTX cũng đang đặt mua thùng gỗ sồi về ủ rượu. Đây cũng là phương pháp loại bỏ các độc tố, đồng thời giúp rượu có mùi thơm đặc trưng và màu cũng đẹp hơn.
Tính đến thời điểm này, HTX Việt Hoàng đã bán thử ra thị trường 100 lít rượu, với giá 40 nghìn đồng/lít và được người tiêu dùng ghi nhận, đánh giá cao. Hiện có một số nhà hàng trong và ngoài tỉnh đặt mua rượu chuối của HTX. Tuy nhiên, để sản phẩm rượu có chỗ đứng và khả năng cạnh tranh trên thị trường, HTX đã nhờ các phòng, ban chuyên môn của huyện hướng dẫn làm quy trình để được UBND tỉnh chứng nhận sản phẩm đạt OCOP.
Anh Hồng chia sẻ: Thực tế cho thấy, nhiều sản phẩm đặc trưng của huyện Tân Uyên trước đây sản xuất theo phương thức truyền thống khi được công nhận sản phẩm đạt OCOP đã được sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng. Ngoài ra, sử dụng nhãn hiệu OCOP và in hạng sao dán trên bao bì đã nâng tầm sản phẩm và tạo niềm tin đối với người tiêu dùng. Đồng thời, đủ điều kiện vào các siêu thị, hệ thống phân phối trong nước. Do đó, khi sản phẩm rượu chuối của HTX được chứng nhận OCOP sẽ mở ra hướng phát triển kinh tế mới và không còn phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc như trước đây. Thời gian tới, HTX tiếp tục phát triển thêm rượu vang từ quả chuối tiêu hồng.
Dám nghĩ, dám làm và khả năng nhạy bén trong chuyển đổi phương thức kinh doanh của HTX Việt Hoàng đã từng bước tránh lệ thuộc vào thị trường xuất khẩu nước ngoài. Tuy nhiên, HTX cũng mong muốn thời gian tới được các cấp, các ngành quan tâm mở các lớp tập huấn về nâng cao chất lượng quản lý, chất lượng sản phẩm. Đồng thời, hỗ trợ về vốn, khoa học kỹ thuật để mở rộng hoạt động kinh doanh; tạo điều kiện cho HTX tham gia xúc tiến thương mại, hội thảo, hội chợ giới thiệu sản phẩm nhằm tìm kiếm thị trường tiêu thụ lớn.