Kính viễn vọng James Webb phát hiện hành tinh giống Trái Đất

Ảnh: CNBC

Các nhà khoa học đã công bố hôm thứ Tư rằng Kính viễn vọng Không gian James Webb của NASA — đài quan sát thế hệ tiếp theo đã chiếu lại một số hình ảnh rõ ràng và ấn tượng nhất về vũ trụ — lần đầu tiên được sử dụng để xác nhận sự tồn tại của một ngoại hành tinh.

Theo nhóm nghiên cứu do các nhà thiên văn học tại Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng Đại học Johns Hopkins ở Laurel, Maryland, hành tinh này có tên LHS 475 b, là hành tinh nhỏ có kích thước gần bằng Trái đất. Nghiên cứu được trình bày hôm thứ Tư tại cuộc họp lần thứ 241 của Hiệp hội Thiên văn Hoa Kỳ ở Seattle.

Việc xác nhận ngoại hành tinh đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với kính viễn vọng Webb trị giá 10 tỉ USD, được phóng lên vũ trụ vào tháng 12 năm 2021 và bắt đầu phục vụ cho công tác khoa học cách đây chưa đầy một năm. Phát hiện này cho thấy đài quan sát có thể được sử dụng như thế nào để tìm kiếm các hành tinh có khả năng sinh sống trong vũ trụ và kiểm tra thành phần hóa học từ bầu khí quyển của chúng.

Mark Clampin, giám đốc bộ phận vật lý thiên văn tại trụ sở của NASA ở Washington, D.C., cho biết: “Những kết quả quan sát đầu tiên này từ một hành tinh có kích thước bằng Trái đất mở ra cơ hội cho nhiều khả năng trong tương lai để nghiên cứu bầu khí quyển của hành tinh này với Webb. Webb đang đưa chúng ta ngày càng đến gần hơn với sự hiểu biết mới về các thế giới giống như Trái đất bên ngoài hệ mặt trời của chúng ta và sứ mệnh chỉ mới bắt đầu”.

Kính viễn vọng Webb đã có thể xác nhận rằng LHS 475 b là một hành tinh có kích thước bằng Trái Đất, nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết liệu ngoại hành tinh này có bầu khí quyển hay không.

Các nhà thiên văn học đã sử dụng Máy quang phổ cận hồng ngoại của đài quan sát để kiểm tra kỹ lưỡng ánh sáng từ ngôi sao mẹ của ngoại hành tinh. Khi hành tinh nằm phía trước ngôi sao, thiết bị có thể so sánh ánh sáng của ngôi sao được lọc qua khí quyển của hành tinh (nếu có) với ánh sáng khi không bị cản.

Điều này cho phép các nhà nghiên cứu xem liệu một số nguyên tố hoặc phân tử có tồn tại trong bầu khí quyển của ngoại hành tinh hay không. Những manh mối này có thể chỉ ra rằng một hành tinh có khả năng có bầu khí quyển giàu hydro, khí quyển chứa carbon dioxide hoặc bầu khí quyển chủ yếu là khí mê-tan...

Tuy nhiên, đợt quan sát hồi tháng 8/2022 chưa tiết lộ đặc điểm khí quyển đặc trưng của LHS 475 b. Các nhà khoa học đặt mục tiêu thu thập nhiều dữ liệu hơn trong mùa hè, giúp xác định sự tồn tại và thành phần bầu khí quyển của hành tinh.

Các nhà nghiên cứu cho biết có thể LHS 475 b có bầu khí quyển từ carbon dioxide tinh khiết nhưng họ nói thêm rằng điều này sẽ khó xác nhận ngay cả với các thiết bị tinh vi của kính viễn vọng Webb.

Lustig-Yaeger cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi yêu cầu dữ liệu rất, rất chính xác để có thể phân biệt bầu khí quyển chứa carbon dioxide. Bầu khí quyển carbon dioxide thuần túy có thể mỏng như trên sao Hỏa, khiến nó rất khó bị phát hiện.”

Ngoại hành tinh này chỉ cách Trái đất 41 năm ánh sáng, trong chòm sao Octans. Theo các nhà khoa học, hành tinh này quay quanh một ngôi sao lùn đỏ có nhiệt độ thấp hơn một nửa so với mặt trời. LHS 475 b cũng gần ngôi sao mẹ của nó hơn bất kỳ hành tinh nào trong hệ mặt trời. Các nhà khoa học nhận thấy LHS 475 b chỉ mất hai ngày để hoàn thành một vòng quỹ đạo hoàn chỉnh.

Các quan sát của kính viễn vọng Webb cũng chỉ ra rằng ngoại hành tinh ấm hơn Trái đất vài trăm độ. Hiểu rõ hơn về bầu khí quyển của nó có thể giúp các nhà thiên văn học mô tả đặc điểm của hành tinh này và những hành tinh khác tương tự.

Theo NBC News

Tiến Dũng