Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phục vụ dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa
Sáng 26/7, đồng chí Mai Xuân Liêm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị nghe báo cáo, giải quyết vướng mắc của các Ban quản lý dự án (BQLDA) Đầu tư xây dựng khu vực và tiến độ thực hiện giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa.

Đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và các đại biểu tham dự hội nghị.
Tham dự hội nghị có đại diện lãnh đạo các Sở, ngành liên quan, Văn phòng UBND tỉnh và 19 xã, phường có dự án đi qua.
Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo Sở Xây dựng đã chỉ ra một số khó khăn của các BQLDA đầu tư xây dựng khu vực, bao gồm: Hình thức quản lý dự án đối với các dự án do Chủ tịch UBND các xã, phường là cấp quyết định đầu tư không có vai trò của các BQLDA; các xã, phường chưa có đủ nhân sự thực hiện và nhân sự chưa đáp ứng yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực, kinh nghiệm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp thì cấp quyết định đầu tư chưa có quyết định giao chủ đầu tư Tiểu dự án GPMB cho UBND cấp xã nên UBND các phường, xã mới chưa có cơ sở tiếp nhận và thực hiện GPMB; các dự án đến nay chưa được điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn và giao vốn bổ sung; Chức năng, nhiệm vụ, vai trò của Ban QLDA khu vực đối với việc tham gia Hội đồng GPMB chưa được quy định rõ.

Các đại biểu tham dự hội nghị.
Bên cạnh đó, đối với các dự án đi qua địa bàn từ 2 xã mới trở lên đã bàn giao về tỉnh quản lý, đã quyết toán chi phí GPMB song phần chi phí thực hiện GPMB, di chuyển đường điện không thể bóc tách cụ thể từng địa phương; Việc bàn giao hồ sơ GPMB cho các địa phương thực hiện quyết toán là rất khó khăn do các hạng mục không thể phân chia...

Lãnh đạo Sở Xây dựng phát biểu tại hội nghị.
Cùng với đó, lãnh đạo sở Xây dựng đã đề nghị UBND tỉnh, các sở, ngành có hướng dẫn cụ thể, giao nhiệm vụ rõ ràng cho các BQLDA khu vực và UBND cấp xã, phường; bố trí nguồn vốn và hỗ trợ đào tạo nhân lực để đáp ứng các yêu cầu thực hiện nhiệm vụ, bảo đảm đúng quy định, tiến độ. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh sớm điều chỉnh bổ sung một số nội dung của Quyết định số 63/2024/QĐ-UBND ngày 3/10/2024 của UBND tỉnh về ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường phát biểu ý kiến.
Về nội dung này, đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đánh giá cao sự sát sao của các Sở, ngành, địa phương trong việc triển khai thực hiện các dự án và công tác tổng hợp số liệu các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh. Trong đó, ghi nhận sự tích cực của Sở Xây dựng trong nắm bắt tình hình, khó khăn vướng mắc của các BQLDA.
Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh giao các Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với Sở Tài chính và Xây dựng phối hợp thống nhất đưa ra mức độ, áp dụng khung giá đất để thực hiện đền bù GPMB dự án, giảm thiểu lãng phí và rút ngắn thời gian thực hiện các dự án trọng điểm của tỉnh, của quốc gia. Trong đó, giao Sở Tài chính sớm thực hiện phê duyệt nguồn kinh phí để các xã làm cơ sở bố trí thực hiện các dự án.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Xuân Liêm yêu cầu các xã, phường cần định vị được vai trò, nhiệm vụ của mình; tích cực, chủ động phối hợp với BQLDA khu vực trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ. UBND các xã, phường cần sớm tổ chức lập quy hoạch chi tiết, quy hoạch tổng thể mặt bằng theo đúng quy định để thuận lợi triển khai thực hiện các dự án. Đối với việc quyết toán dự án, các xã triển khai theo quy định. Trường hợp các dự án liên quan đến 2 xã, phường cần sớm trình hồ sơ quyết toán công trình để tỉnh giao Sở Tài chính thẩm định, phê duyệt.
Giám đốc các BQLDA chấp hành thực hiện đúng nhiệm vụ, bố trí nhân lực phù hợp để thực hiện các nhiệm vụ của địa phương. Quá trình thực hiện các dự án trong bối cảnh cả nước, cả tỉnh mới chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ phát sinh khó khăn nên các đơn vị cần trao đổi, phối hợp, hỗ trợ nhau cùng thực hiện các dự án; nếu phát sinh các khó khăn vượt quyền cần báo cáo để UBND tỉnh xem xét, giải quyết.

Các đại biểu tham dự hội nghị.
Về tình hình thực hiện các khu tái định cư phục vụ GPMB dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam (gọi tắt là dự án Đường sắt tốc độ cao) qua tỉnh Thanh Hóa, Sở Xây dựng cho biết: Dự án Đường sắt tốc độ cao qua tỉnh Thanh Hóa có chiều dài khoảng 95,213km qua địa phận 19 xã, phường. Theo ranh giới dự án do Ban QLDA Đường sắt cung cấp, dự án có tổng diện tích đất bị ảnh hưởng phải thu hồi khoảng 572,99ha. Trong đó, có 88,18ha đất ở và 484,81 ha đất nông nghiệp và đất khác. Dự kiến có 2.363 hộ phải di chuyển chỗ ở, theo đó, tỉnh dự kiến bố trí 39 khu tái định cư, tổng diện tích 199,1ha tại 16 phường, xã trên địa bàn tỉnh.
Sau khi rà soát vị trí, quy mô 35 khu tái định cư do UBND 16 phường, xã đề xuất, thì một số nội dung, như: quy mô, diện tích và số lô đất tái định cư do các địa phương đề xuất không phù hợp với số lượng nhu cầu tái định cư thực tế. Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đã đề xuất một số nội dung để giải quyết các khó khăn vướng mắc của UBND các phường, xã và của các Ban QLDA Đầu tư xây dựng khu vực trong thực hiện các khu tái định cư phục vụ GPMB dự án và một số nội dung trong công tác quản lý dự án và Lập dự án xây dựng hạ tầng các khu tái định cư phục vụ GPMB dự Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Thanh Hóa.

Đại diện các phường phát biểu tham gia ý kiến tại hội nghị.
Các đại biểu đã thảo luận và cơ bản thống nhất với báo cáo và đánh giá của Sở Xây dựng. Đồng thời, lưu ý đối với các khu nghĩa trang cần mở rộng hoặc phải đầu tư xây dựng mới phục vụ di dời mồ mả bị ảnh hưởng; cần sớm hỗ trợ kinh phí đầu tư hạ tầng để UBND các phường, xã triển khai thực hiện đáp ứng tiến độ bàn giao mặt bằng của dự án.
Kết luận nội dung này, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Xuân Liêm, nhấn mạnh, Dự án Đường sắt tốc độ cao là dự án lớn, trọng điểm của Quốc gia nên tỉnh Thanh Hóa sẽ quyết tâm, nỗ lực để thực hiện dự án hiệu quả, bảo đảm tiến độ; việc sớm hoàn thành xây dựng các khu tái định cư là nhiệm vụ rất quan trọng nhằm tạo điều kiện bàn giao mặt bằng dự án đáp ứng yêu cầu tiến độ chung của Chính phủ.

Đồng chí Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kết luận hội nghị.
Để phục vụ công tác GPMB phục vụ thi công tuyến đường sắt tốc độ cao, tổng số hộ dân trên địa bàn tỉnh phải di dời chỗ ở, bố trí tái định cư lớn, tổng kinh phí dự kiến để xây dựng các khu tái định cư là rất lớn nên tỉnh Thanh Hóa đã kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND các tỉnh được ứng vốn xây dựng các khu tái định cư từ nguồn kinh phí giải phóng mặt bằng dự án và sẽ hoàn ứng trước khi bàn giao mặt bằng cho dự án. Do đó, UBND các xã, phường cần đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin về dự án để tạo được sự đồng thuận của người dân các địa phương; các bước thực hiện cần chặt chẽ, bảo đảm đúng quy định của Nhà nước về thực hiện dự án có cơ chế đặc thù. Việc thực hiện quy hoạch các khu tái định cư cần đúng theo luật, bảo đảm hạ tầng hiện đại phù hợp với yêu cầu, nhu cầu sử dụng của người dân.
Đối với mồ mả lẻ phải di dời, chính quyền địa phương cần bố trí diện tích mới sớm, phù hợp tại các khu hiện có. Đối với những địa phương có diện tích, số lượng mồ mả di dời nhiều, cần lập dự án quy hoạch xây dựng khu nghĩa trang mới theo đúng phong tục của địa phương.

Toàn cảnh hội nghị.
Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Xây dựng thường xuyên phối hợp, nhắc việc, hỗ trợ các xã, phường bảo đảm tiến độ dự án. Đồng thời, phối hợp với các Sở: Nông nghiệp và Môi trường, Tài chính và đơn vị liên quan kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các địa phương trong quá trình triển khai quy hoạch, xây dựng khu tái định cư phục vụ dự án Đường sắt tốc độ cao đoạn qua tỉnh Thanh Hóa.
Các đơn vị, địa phương cần phối hợp để quá trình tổ chức thực hiện đúng quy trình, quy định pháp luật, không gây thất thoát, lãng phí bảo đảm dự án được triển khai đúng kế hoạch của Trung ương.