Kỳ 1: Hướng đến nền nông nghiệp công nghệ cao

Đất đai rộng, khí hậu ôn hòa chính là điều kiện thuận lợi để nông-lâm nghiệp phát triển, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh. Trong giai đoạn 2021-2025, ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, hình thành các vùng chuyên canh tập trung, đặc biệt là chú trọng phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao.

Sức bật từ tái cơ cấu

Từ năm 2017 đến nay, ngành nông nghiệp của tỉnh đã đẩy mạnh tái cơ cấu theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững theo Quyết định số 1819/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Nhiều chương trình, kế hoạch giúp người dân từng bước chuyển đổi từ tập quán sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị.

Theo đó, lĩnh vực trồng trọt đã có bước chuyển dịch theo hướng hình thành các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn với nhiều loại cây trồng có giá trị kinh tế cao như: cà phê, cây ăn quả… Đặc biệt, tỉnh đã thu hút nhiều doanh nghiệp đầu tư xây dựng và phát triển vùng nguyên liệu phục vụ chế biến.

Bà Vũ Thị Lan-quyền Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thành Thành Công Gia Lai-cho biết: Trong những năm gần đây, Công ty đã triển khai nhiều giải pháp để tái cơ cấu sản xuất phù hợp, từ công nghệ sản xuất, nhân sự đến vùng nguyên liệu.

“Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến lợi nhuận của người trồng mía bằng các hoạt động cụ thể để đồng hành triển khai nhiều giải pháp kỹ thuật và chính sách hỗ trợ để người trồng mía liên kết hợp thửa, cơ giới hóa, cải tạo đất bằng cày ngầm, bón phân hữu cơ vi sinh, đưa giống mới vào sản xuất, áp dụng tưới nước tiên tiến, tiết kiệm để nâng cao năng suất. Mục tiêu của tái cơ cấu là phát triển vùng nguyên liệu mía bền vững hài hòa lợi ích giữa nông dân và doanh nghiệp”-bà Lan nhấn mạnh.

Còn ông Nguyễn Minh Tứ-Phó Chủ tịch UBND huyện Chư Pưh thì cho hay: “Những năm gần đây, huyện tập trung tái cơ cấu ngành nông nghiệp bằng cách chuyển đổi những diện tích hồ tiêu chết sang trồng cây ăn quả. Song song với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, huyện xây dựng các chuỗi giá trị liên kết cây ăn quả giữa nông dân và doanh nghiệp”.

Cũng theo ông Tứ, huyện tiếp tục nhân rộng các chuỗi liên kết đã phát huy hiệu quả ở các xã, thị trấn; đồng thời mở rộng diện tích đối với cây dược liệu, nấm bào ngư, sầu riêng, bơ VietGAP; hình thành các vùng chuyên canh có chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc và mã vùng để hướng đến mục tiêu xuất khẩu… nhằm nâng cao hiệu quả từ các loại cây trồng và thu nhập của người dân.

Thu hoạch chanh dây. Ảnh: Nguyễn Linh Vinh Quốc

Bên cạnh đó, nhiều hộ nông dân cũng đã chủ động chuyển sang sản xuất cây trồng có chứng nhận VietGAP để nâng cao giá trị kinh tế. Ông Nguyễn Duy Đô (làng Kop, xã Kon Gang, huyện Đak Đoa) cho biết: Nhận thấy vùng đất đai Kon Gang có thể phát triển các loại cây có múi, năm 2014, gia đình đã trồng hơn 1 ha cam Đường Canh và cam Vinh theo hướng VietGAP.

“Nhờ đó, giá bán đạt 30 ngàn đồng/kg, mỗi năm thu nhập khoảng 400 triệu đồng, sau khi trừ chi phí đầu tư còn lãi khoảng 250 triệu đồng. Hiện nay, gia đình tôi cùng 12 hộ khác đã thành lập tổ hợp tác sản xuất cây ăn quả có múi trên diện tích 9 ha”-ông Đô phấn khởi cho biết.

Hướng đến nền nông nghiệp công nghệ cao

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, giai đoạn 2016-2020, ngành nông nghiệp đã thu hút được 122 dự án đầu tư nông-lâm ngư nghiệp và chế biến nông-lâm-thủy sản với tổng vốn đầu tư 11.126 tỷ đồng, đạt 203,33% kế hoạch.

Theo thống kê, đến cuối năm 2019, trên địa bàn tỉnh đã hình thành 16 khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với diện tích khoảng 3.434,4 ha, tập trung chủ yếu vào những cây trồng chủ lực như: bơ, sầu riêng, thanh long, ớt, hồ tiêu, cà phê, rau, hoa… và phần lớn do các doanh nghiệp đầu tư sản xuất.

Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh còn có 21.310 ha cây trồng của nông dân ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm; 6.690,5 ha của doanh nghiệp và 129,9 ha cây trồng cạn được Nhà nước đầu tư ứng dụng tưới tiên tiến, ứng dụng công nghệ cao. Đặc biệt, tổng diện tích cây trồng sản xuất theo các tiêu chuẩn VietGap, GlobalGAP, 4C, Organic và hữu cơ lên đến 42.802 ha, trong đó có 34.077,8 ha cà phê, 586 ha hồ tiêu, 761 ha chè, 7.062 ha cây ăn quả, 315,8 ha rau.

Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có 2 doanh nghiệp được Bộ Nông nghiệp và PTNT và UBND tỉnh công nhận doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đây là tiền đề quan trọng thúc đẩy nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh phát triển trong những năm tới.

Dưa lưới trồng trong nhà kính của Công ty TNHH một thành viên Hương Đất An Phú (TP. Pleiku). Ảnh: Nguyễn Diệp

Ông Nguyễn Văn Hợp-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Sê-cho hay: “Những năm qua, huyện tích cực thu hút các nguồn lực đầu tư phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Bước đầu đã xây dựng một số mô hình sản xuất cây trồng, vật nuôi năng suất cao, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với chế biến và tiêu thụ như cà phê, hồ tiêu, cao su, cây dược liệu, cây ăn quả… Huyện cũng phát triển chăn nuôi theo hướng trang trại công nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với xử lý chất thải, bảo vệ môi trường”.

Tương tự, Phó Chủ tịch UBND huyện Chư Pưh Nguyễn Minh Tứ thông tin: “Chư Pưh có khoảng 30 dự án đăng ký ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất theo hướng gia trại, trang trại, trong đó có 5 dự án đã đi vào hoạt động. Hiện tại có 2 dự án chăn nuôi heo công nghệ cao đang chuẩn bị đi vào hoạt động vào cuối tháng 10 năm nay. Ngoài ra, một số đơn vị cũng đang khảo sát xây dựng 3 mô hình chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao khác trong thời gian tới. Đây là tín hiệu lạc quan góp phần mang lại sự ổn định trong phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện trong những năm tới”.

Trao đổi với P.V, ông Lưu Trung Nghĩa-Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT-cho biết: “Ngành nông nghiệp là một trong những trụ cột của nền kinh tế tỉnh. Thời gian tới, ngành tập trung triển khai phát triển theo hướng sinh thái, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, nhất là các ngành chủ lực có điều kiện cũng như lợi thế về thị trường để phát triển như: cây ăn quả, dược liệu, lúa chất lượng cao, rau an toàn, chăn nuôi heo, bò…; tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết để đáp ứng nhu cầu thực phẩm sạch. Tập trung tăng tỷ trọng ngành chăn nuôi, lâm nghiệp và những sản phẩm ứng dụng công nghệ cao. Đẩy mạnh xây dựng các vùng cây trồng, vật nuôi hàng hóa có lợi thế phát triển gắn với chế biến sâu xuất khẩu, xây dựng thương hiệu sản phẩm trên thị trường quốc tế. Đặc biệt, hình thành và đi vào hoạt động các khu, vùng sản xuất ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, phấn đấu giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chiếm khoảng 20% trong cơ cấu ngành nông nghiệp”.

Cũng theo ông Nghĩa, ngành sẽ tập trung phát triển hệ thống thủy lợi phục vụ nước tưới sản xuất nông nghiệp, hình thành các trung tâm, viện nghiên cứu giống cây trồng vật nuôi sản xuất giống mới, chuyển giao kỹ thuật tiên tiến đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành trong những năm tới.

NHÓM PHÓNG VIÊN