Kỳ 2: Áp dụng các chính sách có lợi nhất cho người dân
Trả lời về những vướng mắc của người dân ở Dự án khu dân cư thôn Phặc Tràng, xã Dương Quang, thành phố Bắc Kạn, lãnh đạo thành phố và các phòng chuyên môn khẳng định đang áp dụng các chính sách hỗ trợ tái định cư có lợi nhất cho người dân và đúng quy định.
Đến nay, Dự án khu dân cư thôn Phặc Tràng, xã Dương Quang, thành phố Bắc Kạn đã có 08 hộ gia đình, cá nhân đã nhất trí dự thảo phương án tái định cư (các hộ nhất trí do số tiền nộp chỉ bằng số tiền bồi thường về đất ở). Có 06 trường hợp thu hồi đất ở được giao đất có thu tiền sử dụng đất theo giá đất tại khu tái định cư, các hộ gia đình, cá nhân không nhất trí với phương án giao đất do đơn giá tại khu tái định cư cao hơn nhiều lần so với đơn giá bồi thường đất ở của gia đình (từ 5,5 lần đến hơn 7 lần đơn giá bồi thường GPMB). Tuy nhiên do 06 trường hợp này thuộc trường hợp không phải di dời nhà ở, nên UBND thành phố không có cơ sở đề xuất hỗ trợ, do vậy thành phố đang tiếp tục vận động tuyên truyền giải thích cho các hộ gia đình.
Có 21 hộ gia đình, cá nhân có diện tích đất ở thu hồi đất bằng hoặc lớn hơn diện tích suất tái định cư tối thiểu 100m2. Trường hợp số tiền bồi thường về đất nhỏ hơn giá trị suất tái định cư tối thiểu, các hộ gia đình, cá nhân phải nộp toàn bộ số tiền bồi thường về đất, mặt khác trường hợp giá trị lô đất được giao lớn hơn giá trị suất tái định cư tối thiểu nên phải nộp bù giá trị chênh lệch giữa suất tái định cư tối thiểu với giá trị lô đất tái định cư. Do vậy các hộ gia đình, cá nhân không nhất trí với phương án.
Như vậy có 21 trường hợp thu hồi đất ở phải di chuyển chỗ ở có diện tích thu hồi đất từ 100m2 trở lên có ý kiến vướng mắc. Do vậy để đảm bảo ổn định đời sống cho các hộ gia đình và tháo gỡ vướng mắc trên, UBND thành phố đề nghị UBND tỉnh xem xét cho chủ trương áp dụng biện pháp hỗ trợ khác để thực hiện việc việc thu tiền sử dụng đất khi giao đất tái định cư tại khu dân cư thôn Phặc Tràng.
Bà Tạ Thị Lan Anh, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Bắc Kạn cho biết: Giá đất ở để tính tiền bồi thường GPMB là 1,3 triệu đồng/m2, căn cứ theo Quyết định số 1104/QĐ-UBND ngày 17/6/2020 của UBND tỉnh về việc phê duyệt giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường GPMB, dự án đầu tư xây dựng khu dân cư Phặc Tràng, xã Dương Quang, thành phố Bắc Kạn. Diện tích đất ở bị thu hồi của 21 hộ gia đình dao động từ 100m2 đến 255m2 với giá trị bồi thường đất ở từ 130 triệu đồng đến 331,5 triệu đồng.
Giá đất cụ thể để thu tiền sử dụng đất tại khu tái định cư dao động từ 7.208.000 đồng/m2 đến 9.195.000 đồng/m2 căn cứ theo Quyết định số 594/QĐ-UBND ngày 06/4/2023 của UBND tỉnh về việc phê duyệt giá đất cụ thể để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất khi giao đất tái định cư Dự án Khu dân cư Phặc Tràng, xã Dương Quang, thành phố Bắc Kạn. Như vậy, giá trị các các lô đất để giao đất tái định cư đã được 21 hộ gia đình, cá nhân bốc thăm có diện tích từ 100m2 đến 188,5m2 giá trị từ 735.600.000 đồng đến 1.733.257.500 đồng. Theo đó, để được giao đất tái định cư các hộ dân phải nộp từ 150.000.000 đồng đến 1.142.457.500 đồng, gây khó khăn trong việc ổn định chỗ ở và đời sống của các hộ gia đình bị thu hồi đất.
Ông Hoàng Hà Bắc, Chủ tịch UBND thành phố Bắc Kạn cho biết: Về những kiến nghị của người dân Dự án khu dân cư thôn Phặc Tràng có diện tích lớn hơn 100m2 không đủ tài chính để chi trả; hiện thành phố Bắc Kạn vẫn còn quỹ đất nên thành phố sẵn sàng giao cho các hộ những lô có diện tích đúng 100m2 để người dân không phải nộp chênh lệch. Việc thực hiện hỗ trợ 100m2/lô được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo tính công bằng giữa các hộ tái định cư.
Bà Tạ Thị Lan Anh, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Bắc Kạn cho biết thêm: Dự án khu dân cư thôn Phặc Tràng sau khi hoàn thiện cơ sở hạ tầng phân lô được 142 lô đất tái định cư, trong đó 107 lô đất được giao cho các hộ gia đình thuộc công trình Đường và đê bao chống lũ thuộc dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực Bắc Sông Cầu, còn 35 lô đất được giao cho các hộ gia đình thu hồi dự án Khu dân cư thôn Phặc Tràng. Như vậy đối với 21 hộ gia đình, cá nhân, UBND thành phố đang xin chủ trương hỗ trợ khác là cho các trường hợp này được bố trí tái định cư tại chỗ. Tuy nhiên đơn giá đất giao tái định cư cao hơn nhiều so với đơn giá bồi thường và còn cao hơn cả suất đầu tư đất ở khu tái định cư là không hợp lý, vì khi giá đất giao tái định cao nên suất tái định cư tối thiểu cao hơn giá trị bồi thường về đất nên các hộ phải nộp lại toàn bộ tiền bồi thường về đất. Không công bằng đối với các hộ có diện tích đất bị thu hồi lớn, các hộ có diện tích đất ở bị thu hồi càng lớn càng thiệt thòi.
- Điều 25 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ, về hỗ trợ khác đối với người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất quy định “Ngoài việc hỗ trợ quy định tại các Điều 19, 20, 21, 22, 23 và 24 của Nghị định này, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định biện pháp hỗ trợ khác để bảo đảm có chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất và công bằng đối với người có đất thu hồi”.
- Theo Điểm a, khoản 3, Điều 23 Quyết định số 22/2014/QĐ-UBND ngày 22/10/2014 của UBND tỉnh Bắc Kạn quy định: “Việc xác định giá đất làm căn cứ thu tiền sử dụng đất khi giao đất tái định cư được xác định cùng thời điểm và thống nhất với nguyên tắc và phương pháp xác định giá đất cụ thể làm căn cứ tính tiền bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất”. Tuy nhiên đối với dự án khu dân cư thôn Phặc Tràng, xã Dương Quang không có khu tái định cư riêng mà bố trí tái định cư tại chỗ nên khi hoàn thành công tác GPMB và xây dựng có cơ sở hạ tầng mới định giá đất để giao tái định cư, do vậy giá đất tái định cư cao hơn nhiều so với giá đất khi bồi thường.
Hiện UBND thành phố đề xuất biện pháp hỗ trợ khác: “Trường hợp hộ gia đình, cá nhân có diện tích đất ở bị thu hồi từ 100m2 trở lên thì nộp tiền sử dụng đất theo đơn giá đất ở bị thu hồi với diện tích 100m2, diện tích đất ở còn lại của lô đất tái định cư nộp theo đơn giá tại khu tái định cư, phần diện tích đất ở bị thu hồi còn lại thì được nhận tiền bồi thường theo quy định”.
Như vậy, nếu được phê duyệt thì chênh lệch số tiền 21 hộ gia đình cá nhân phải nộp trong trường hợp được Chủ tịch UBND tỉnh cho áp dụng biện pháp hỗ trợ khác là 2.636.040.000 đồng. Đối với số tiền này Nhà nước không phải trực tiếp bỏ ra thêm để hỗ trợ mà nằm trong số tiền đã đầu tư dự án.
Theo bà Tạ Thị Lan Anh, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Bắc Kạn: Đối với những hộ gia đình thế hệ 2 (quan hệ bố mẹ - con) thì bố mẹ thuộc diện tái định cư được chính sách hỗ trợ; người con được mua thêm 01 lô nhưng không được hỗ trợ và phải mua theo đơn giá Nhà nước quy định. Chính sách tái định cư chỉ xét đối với đất ở. Về những vướng mắc của người dân xung quanh vấn đề áp giá tái định cư của công trình miền núi phía Bắc chỉ hơn 3,4 triệu đồng/m2 thì dự án đó được triển khai trước, nên thời điểm định giá ở mỗi dự án là khác nhau, việc định giá được thực hiện trình tự theo đúng quy định.../.