Kỳ cuối: Sa lưới

Những ngày cuối ở Kharkov

Thấy ồn ào, một nữ bảo vệ đến gần và phát hiện đối tượng đang rao bán chiếc áo khoác nhập từ Ba Lan, món hàng ngoại mà vào thời đó thường chỉ có từ nguồn mua bán chợ đen xách tay hoặc đồ ăn cắp.

Được mời vào phòng làm việc, người thanh niên khai tên Yuri Raievski, không có hộ chiếu hay giấy tờ tùy thân nào khác, từ TP.Mineralnye Vody (cách Kharkov khoảng 1.000km về phía Đông Nam) tới và sẽ rời Kharkov trong vòng 1 tiếng nữa. Yuri đưa vé tàu cho bảo vệ xem và giải thích chiếc áo khoác này do anh ta mua từ lâu ở chợ đen, nay bán lại để lấy tiền trang trải cho những chặng đường tiếp theo.

Ban đầu, cơ quan điều tra định để Yuri Raievski đi, nhưng vì cẩn trọng, họ đã gọi điện tới cảnh sát ở Mineralnye Vody kiểm tra nhân thân. Từ đầu dây bên kia câu trả lời đã gây sốc: "Yuri Raievski? Chúng tôi đang truy tìm hắn".

Rất nhanh chóng, đối tượng này bị tống giam, một nhóm điều tra viên tức tốc bay tới Kharkov. Chiếc áo khoác do Ba Lan sản xuất mà Yuri chào bán trên sân ga chính là "chiến lợi phẩm" của 1 vụ giết người hắn mới gây ra tại Mineralnye Vody, nạn nhân là 1 nữ bác sĩ đang trên đường tới nhà bệnh nhân và được Yuri xung phong hộ tống. Sau đó, hắn đã tận dụng hết khả năng của mình để thực hiện kịch bản quen thuộc với người phụ nữ cả tin. Ra tay xong, Yuri gỡ toàn bộ nữ trang và cả chiếc áo khoác của nạn nhân. Chồng của nữ bác sĩ được mời từ Mineralnye Vody tới đã xác nhận tất cả vật dụng này đúng là của vợ ông.

Yuri còn thú nhận thêm rằng, trước khi rời Moscow để "diễn xiếc" ở những vùng khác, hắn đã dụ dỗ được 1 cô gái vào công viên - rừng (ở Liên Xô cũ và nước Nga ngày nay, các công viên lớn thường là những khu rừng cũ được bảo tồn) ở quận Gagarin, nhưng hoa hồng xanh (do cuống hoa được ngâm vào phẩm màu) mà hắn tặng cô này đã khiến cảnh sát chú ý. Từ đó, Yuri không còn tặng hoa hồng xanh cho nạn nhân và khai thêm rằng, ban đầu hắn không có ý định hãm hại cô gái ở Klaipeda. Do lúc đó hắn đang chào bán số vật phẩm cướp được ở Moscow, nhưng cô này có vẻ nghi ngờ nên hắn đành phải ra tay.

Yuri Raievski trước khi bị bắt

Sự phán xét của công lý

Gần 40 năm sau những vụ án mạng kinh hoàng, các điều tra viên hỏi cung Yuri Raievski nhớ lại hắn hành xử vừa như 1 kẻ lọc lõi vừa giống 1 đứa trẻ giận dỗi từ chối trả lời các câu hỏi nếu không được cho ăn bánh và uống trà, nhưng Yuri nhớ khá chính xác đã vứt con dao gây án ở chỗ nào, nhờ đó mà cơ quan điều tra tìm được tang vật bằng máy dò mìn. Yuri tỏ ra sợ hãi khi lần đầu tiên ngồi máy bay (từ Klaipeda về Moscow) nhưng sát thủ này lại có trí nhớ siêu phàm về từng hành động của mình trong quá khứ.

Do các chứng cứ trực tiếp liên quan tới hành vi xâm hại, giết người nên Ban chỉ đạo điều tra vụ án đã đưa Yuri Raievski qua các thành phố hắn từng gây án để thực nghiệm hiện trường nhằm kiểm tra lời khai trước khi quay về Moscow, nơi hắn sát hại 3 nạn nhân. Những chứng cứ khác chủ yếu liên quan đến số tài sản bị cướp của các nạn nhân đều đã được gia đình họ và các bên liên quan tới việc tiêu thụ xác nhận.

Để đảm bảo về mặt pháp lý, cuộc điều tra về sức khỏe tâm thần của Yuri Raievski được tiến hành. Mặc dù phải chịu đựng những tổn thương tinh thần trong thời gian ở tù nhưng hắn vẫn rất tỉnh táo, hoàn toàn nhận thức được hậu quả của những việc mình gây ra. Hơn nữa, hành vi cướp của cho thấy Yuri hành động như những kẻ cướp khác, không liên quan tới việc thù ghét giới tính. Theo lời khai của chính Yuri, khi chọn các "con mồi", động cơ ban đầu của hắn chỉ nhằm mục đích tìm xem họ mang theo tài sản gì có thể cướp được hoặc họ có mua những món đồ hắn lấy được hay không mà thôi.

Sau 1 năm điều tra, phiên tòa xét xử Yuri Raievski được tổ chức đầu năm 1973, với mức án tử hình do sát hại tổng cộng 7 người. Đơn xin ân xá của hắn đã bị bác và bản án được thi hành cùng năm đó.

Thời Liên Xô cũ có nhiều hung thủ giết người hàng loạt bị bắt và đưa ra xét xử, nhưng do vào thời điểm ấy các thông tin không được công bố rộng rãi nên ít người biết Yuri Raievski là kẻ giết người hàng loạt trẻ nhất tính đến thời điểm ấy. 5 năm sau khi Yuri bị xử bắn, đến lượt Andrei Chikatilo - kẻ giết người hàng loạt đầu tiên thời Liên Xô cũ được công chúng biết tới mới sát hại nạn nhân đầu tiên trong số 50 người hắn ra tay trong suốt 12 năm tiếp theo.

NGA NGUYỄN