Ký họa đô thị - đánh thức tình yêu Hà Nội

Chị Trần Thị Thanh Thủy - thành viên sáng lập nhóm. Ảnh: Hương Xuân.

Dạo này, mỗi dịp cuối tuần, du khách và người Hà Nội lại bất ngờ và thú vị bắt gặp cảnh một nhóm đủ cả trẻ con, người già, sinh viên, công chức… say mê bên những giá vẽ đặt vội trên hè phố để vẽ một công trình kiến trúc nổi tiếng của Hà Nội hoặc một con ngõ nhỏ, một góc phố thân thương. Hình ảnh những nghệ sĩ đường phố ngồi bệt trên bậc thềm nhà của những khu phố cổ chật hẹp, trên vỉa hè hay trong vườn hoa, già - trẻ cùng say sưa gửi tình yêu Hà Nội vào từng nét vẽ khiến ai ai nhìn thấy cũng như yêu hơn thành phố này.

Trong một lần nhóm Urban Sketcher Hà Nội (Ký họa đô thị Hà Nội) đi vẽ tại phố Hàng Vải, nơi có ngôi nhà nhỏ của chị Nguyễn Thị Xuân Hảo, chị đã lập tức bị nhóm vẽ ký họa này mê hoặc. Con phố thường ngày vẫn đẹp trong mắt chị, nhưng chị lại bất ngờ được khám phá những mới lạ tuyệt đẹp của nó qua những bức vẽ của các nghệ sĩ đường phố. Chỉ một thoáng gặp gỡ ấy thôi đã thổi bùng ngọn lửa tình yêu với Hà Nội, với hội họa trong người con gái phố Hàng. “Nhóm Ký họa đô thị đến như một… cơn lốc cuốn tôi rồi cả con gái và chị gái của tôi cùng đi theo”, chị Hảo nói.

Chưa từng cầm bút vẽ nhưng chị Hảo và chị gái chị đã nhanh chóng có được những bức vẽ đầy cảm xúc về thành phố mà họ yêu thương. Cũng kể từ ngày cầm bút vẽ, họ như bất ngờ nhận ra mình yêu Hà Nội hơn những gì họ đã thấy trước đây. Nhiều người Hà Nội cũng bất ngờ nhận ra họ yêu thành phố của mình hơn sau những chiều cuối tuần cùng bạn bè trong nhóm Urban Sketcher Hà Nội lang thang đi vẽ phố phường thân quen.

Thành lập cuối năm kia, từ 4 thành viên đầu tiên, sau hơn một năm thành lập, đến nay Urban Sketcher Hà Nội đã có hơn hai ngàn người tham gia. Không giống như các nhóm hội họa khác chỉ thu hút được người trong giới, nhóm ký họa đô thị Hà Nội đã lan tỏa mạnh mẽ vào cộng đồng khi nó thu hút được cả dân “ngoại đạo” như nhân viên văn phòng, các cụ già về hưu chưa một lần cầm bút vẽ trước đó; những em bé chỉ 4-5 tuổi và cả những bạn bè ngoại quốc đang làm việc tại Hà Nội hoặc chỉ có kỳ du lịch ngắn tại Thủ đô… Chị Trần Thị Thanh Thủy, thành viên sáng lập nhóm, hiện đang là giảng viên Trường đại học Kiến trúc Hà Nội, cho biết nhiều gia đình tham gia với đầy đủ các thành viên và đã xếp lịch đi vẽ cuối tuần, lịch sinh hoạt định kỳ.

Những lần đi vẽ.

Chị Thủy cho hay, ngoài việc vẽ và chia sẻ các bức vẽ trên mạng xã hội, nhóm còn tổ chức các buổi đi vẽ vào cuối tuần tại những công trình cổ, di tích lịch sử, góc phố đặc trưng của Hà Nội, thỉnh thoảng là các chuyến đi vẽ ở ngoại thành hoặc các tỉnh lân cận. Không phải ngẫu nhiên mà nhóm Urban Sketcher Hà Nội chỉ sau hơn một năm thành lập đã thu hút được rất đông thành viên tham gia và nhận được rất nhiều sự chú ý cộng đồng.

Theo dõi sát sao các hoạt động của nhóm kể từ khi thành lập, TS Martin Rama - Giám đốc dự án tại Trung tâm Phát triển đô thị bền vững (Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam) cho rằng Urban Sketcher Hà Nội đã rất thành công khi họ làm được một điều ý nghĩa: níu kéo sự chú ý của chúng ta vào những thứ tuyệt đẹp của Hà Nội mà chúng ta vẫn thường nhìn thấy nhưng đã không thật sự thấy.

“Ngày ngày, chúng ta vội vã đi qua thành phố cho công việc, những cuộc gặp gỡ, hay cho những cuộc bán mua đời thường… mà bỏ quên những góc đẹp đẽ, thân thương của thành phố. Chúng ta đều biết rằng thành phố xinh đẹp của chúng ta đứng đó, nhưng chúng ta không thể nói được cái gì đã khiến nó trở nên rất đặc biệt. Urban Sketcher Hà Nội giúp chúng ta thấy điều đó”, Martin Rama nói. Ông đánh giá cao đóng góp của nhóm trong việc đào tạo thế hệ trẻ, từ sinh viên đến các em nhỏ tuổi mẫu giáo biết quan sát kỹ lưỡng và tinh tế về thành phố thân thuộc mà họ đang sống.

Tại buổi khai mạc triển lãm Ký họa đô thị Hà Nội 2017 của nhóm, KTS Phạm Tuấn Long - Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, Hà Nội đánh giá: “Những bức ký họa đô thị Hà Nội của các bạn trong hơn một năm qua thật sự đã giúp chúng tôi và những người dân Thủ đô cũng như du khách nước ngoài nhận diện được những giá trị di sản của đô thị Hà Nội và thêm yêu thành phố hấp dẫn của chúng ta”. Song song với triển lãm, nhóm còn cho in một cuốn sách tranh giới thiệu các tác giả và tác phẩm được treo lần này với lượng in lần đầu 100 cuốn. Tuy nhiên, nhóm sẽ có kế hoạch tái bản và phát hành như một ấn phẩm thường niên.

Theo trưởng nhóm Trần Thị Thanh Thủy, Hà Nội đang trong quá trình đô thị hóa mạnh mẽ và không tránh khỏi những tổn thất khi phải phá bỏ những công trình của một thời. Nhưng vẫn còn đó những viên ngọc quý bé nhỏ, ẩn khuất làm nên những nét độc đáo không nơi nào có được. Nhóm ký họa đô thị Hà Nội vẫn đang từng ngày yêu thương và gìn giữ chúng bằng những nét vẽ. Tới đây nhóm tiếp tục phối hợp với Trung tâm Thông tin Văn hóa Hồ Gươm tổ chức thường xuyên các buổi triển lãm ký họa. Năm 2018 này, nhóm sẽ tập trung cho kế hoạch vẽ các khu tập thể cũ của Hà Nội.

NPV