Kỷ lục bắn hạ 5 tiêm kích MiG-21 Liên Xô trong 3 phút

Vào ngày 30/7/1970, 5 máy bay chiến đấu MiG-21 của Không quân Ai Cập, nhưng do phi công Liên Xô điều khiển, đã bị Không quân Israel bắn hạ trên bầu trời Ai Cập; và tất cả chỉ diễn ra trong vòng ba phút (180 giây). Vậy chuyện gì đã xảy ra?.

Hiện nay Mỹ, Nga và Israel ngày nay đối đầu ở Syria, câu chuyện cách đây 51 năm nghe có vẻ "quen thuộc một cách đáng quan ngại". Khi đó, một đồng minh của Liên Xô tại khu vực Trung Đông là Ai Cập, đang gặp khó khăn.

Nhục nhã vì thất bại nặng nề trong “Cuộc chiến tranh Sáu ngày” năm 1967, Tổng thống Ai Cập Gamal Abdel Nasser đã chọn đối đầu với Israel, với “Cuộc chiến tiêu hao” từ năm 1967-1970, khi Ai Cập liên tục dùng pháo binh và biệt kích tấn công vào các vị trí đóng quân của Israel, dọc theo Kênh đào Suez.

Tuy nhiên, Israel không muốn thương vong và không thể thắng trong một cuộc chiến với nhiều quốc gia Ả Rập, nên đã tích cực đánh trả bằng vũ khí và chiến thuật phù hợp; trong đó lấy lực lượng Không quân Israel (IAF) làm nòng cốt.

IAF là lực lượng quyết định chiến thắng trong “Chiến tranh 6 ngày”, họ sẽ sử dụng những chiếc F-4 Phantom mới mua của Mỹ, để thực hiện các cuộc không kích trả đũa vào sâu Ai Cập. Tổng thống Nasser dựa vào Liên Xô, để xây dựng một mạng lưới phòng không dày đặc, dọc theo kênh đào Suez.

Trong khi Không quân Israel bắn rơi nhiều máy bay Ai Cập, nhưng các khẩu đội tên lửa SA-2 và SA-3 của Ai Cập cũng bắn rơi một số máy bay của Israel và đe dọa các hoạt động không quân của Israel dọc theo kênh đào.

Với hệ thống phòng không mạnh, đó là ranh giới đỏ cho IAF đừng bay qua. Khi đó ngoài lực lượng Không quân Ai Cập, trên lãnh thổ Ai Cập còn có các phi đội MiG-21 của Không quân Liên Xô, bay tuần tra phòng thủ trên không phận nước này.

Ban đầu, Liên Xô và Israel cẩn trọng để tránh nhau (giống như các máy bay của Israel, Mỹ và Nga hiện nay trên lãnh thổ Syria). Nhưng cuối cùng, Liên Xô đã đánh chặn các cuộc tấn công của Israel, và thậm chí đã làm bắn rơi một chiếc A-4 Skyhawk của Israel, bằng một tên lửa không đối không vào ngày 25/7/1970.

Israel hạ quyết tâm, đó là cần dạy cho Liên Xô một bài học. Bài học đó sẽ được chuẩn bị cẩn thận đến từng chi tiết nhỏ nhất. Nhờ thông tin mà các kỹ sư vô tuyến Israel nói tiếng Nga thu thập được, IAF đã có trong tay dữ liệu quý giá về lực lượng không quân mà họ sắp đối mặt.

Chiến dich trả đũa Liên Xô có tên là "Chiến dịch Rimon 20" sẽ là một cái bẫy chuột trên không; Kế hoạch khá đơn giản, phía Israel bố trí 4 chiếc Mirages bay theo đội hình thực hiện nhiệm vụ trinh sát tầm cao, qua khu vực mà các máy bay MiG-21 của Liên Xô đang hoạt động, có nhiệm vụ để khiêu khích.

Mỗi cặp Mirages có vũ trang bay rất gần nhau, để trên màn hình radar chỉ thấy hai chiếc Mirages không vũ trang, đang thực hiện nhiệm vụ trinh sát; trong khi những chiếc F-4E Phantoms và Mirages sẽ “phục kích” ở độ cao thấp trên bán đảo Sinai do Israel kiểm soát.

Những chiếc chiến đấu cơ F-4 và Mirages III nằm ngoài tầm quan sát của radar Ai Cập và chờ đợi để tấn công, nếu máy bay Liên Xô “say mồi” và đuổi theo tốp Mirages “trinh sát” đến gần lãnh thổ Israel, lực lượng này sẽ bất ngờ xuất hiện và bắn hạ.

Với một nhiệm vụ quan trọng như vậy, những phi công được lựa chọn là người giỏi nhất và giàu kinh nghiệm nhất mà Israel có. Các phi công của IAF rất háo hức, nhưng cũng lo lắng; tuy nhiên với tinh thần dân tộc, họ quyết tâm cho người Nga biết sức mạnh của IAF.

Vào chiều ngày 30/7/1970, không quân Liên Xô đã sập bẫy. Từ nhiều sân bay ở Ai Cập, 24 chiếc MiG-21 đã được điều động để đánh chặn chuyến bay trinh sát giả. “Con mồi” dễ dàng của họ, đã nhanh chóng biến thành 16 chiếc F4 và máy bay chiến đấu Mirage III.

Trận không chiến diễn ra trong vòng chỉ ba phút, năm chiếc MiG-21 đã bị bắn hạ; trong đó có hai chiếc do F-4, hai chiếc do Mirage III bắn và một chiếc bị hai loại tiêu diệt chung. Một chiếc MiG-21 đã bị bắn hạ bởi một chiếc F-4 phóng tên lửa AIM-7 Sparrow ở độ cao cực thấp, độ cao không được phép phóng tên lửa.

Một chiếc F-4E của Israel đã đuổi theo chiếc MiG-21 từ độ cao 5km xuống đến 500 mét, nơi nó bị một quả tên lửa tầm nhiệt AIM-9D Sidewinder bắn hạ. Trong trận này, Israel không chỉ khéo léo mà còn may mắn, một phi công Nga đã cố gắng bám được đuôi một chiếc Phantom và bắn trúng nó bằng một tên lửa tầm nhiệt Atoll K-13, nhưng tên lửa không phát nổ.

Mỹ cuối cùng đã môi giới một lệnh ngừng bắn kết thúc “Chiến tranh tiêu hao”, nhưng không phải kết thúc chiến tranh giữa người Israel và người Ả Rập.

Lệnh ngừng bắn khiến các khẩu đội tên lửa SAM nằm lại dọc theo kênh đào Suez, một cái kết mà Israel sẽ sớm phải hối tiếc. Ba năm sau, Liên Xô đã có cơ hội trả thù, khi các tên lửa SAM mà họ cung cấp cho Ai Cập và Syria, đã bắn hạ nhiều máy bay của IAF trên Kênh đào Suez và Cao nguyên Golan.

Sau khi Tổng thống Nasser từ trần, Anwar Sadat đã lên thay và các phi công và cố vấn của Liên Xô đã bị yêu cầu về nước vào năm 1972. Tuy nhiên dấu ấn của Liên Xô vẫn còn rõ rệt trong cuộc chiến Yom Kippur năm 1973.

Ngày nay, Israel, Mỹ và Nga dường như đang cố gắng tránh một cuộc đụng độ ở Syria. Khi Israel tấn công các mục tiêu của Syria hoặc lực lượng Iran bên trong Syria, không khó để hình dung một kịch bản mà các máy bay đánh chặn hoặc đơn vị phòng không của Nga đối đầu với máy bay Israel. Nếu bị tấn công, Israel sẽ chống trả, và liệu có một trận không chiến như năm 1970 nữa hay không? Nguồn ảnh: Warhistory.

Tiêm kích MiG-21 lập kỳ tích khi bắn rơi chiến đấu cơ Mỹ trên bầu trời Iran. Nguồn: Liveleak.

Tiến Minh