Kỹ năng cần thiết giúp người dân đối phó với 'giặc lửa'

Chỉ trong thời gian gần đây, hàng loạt vụ cháy nhà dân đã xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước với nhiều mức độ khác nhau nhưng đều chung hậu quả là sự ra đi thương tâm của nhiều nạn nhân.

Điển hình như vụ cháy xảy ra vào khoảng 7h44 ngày 13/5 tại số nhà 24 phố Thành Công (phường Quang Trung, quận Hà Đông) khiến 4 bà cháu tử vong gồm: bà X. (SN 1956), cháu P. (SN 2013), Đ. (SN 2015) và H. (SN 2019). Một người bị thương là anh M (con trai bà X.) và là bố của 3 cháu bé. Theo UBND phường Quang Trung, quận Hà Đông, căn nhà nơi xảy ra vụ cháy phía trước và sau ngôi nhà đều không có lối thoát bởi “chuồng cọp” vây kín.

Khung sắt hàn kín chống trộm đã ngăn cản các nạn nhân vụ cháy ở Hà Đông thoát ra ngoài và khiến tất cả tử vong.

Còn tại Hải Phòng vào chiều 12/5 cũng xảy ra vụ cháy cơ sở kinh doanh Phòng trà Nhật - Hàn ở số 144 phố Văn Cao (quận Ngô Quyền). Ngọn lửa bắt đầu bùng lên từ tầng 1 rồi lan nhanh ra 3 tầng còn lại. Do quán thiết kế kiểu nhà ống, chỉ có một cửa trước nên lửa bốc rất mạnh, làm biến dạng cửa cuốn tầng 1, khói bao trùm 3 - 4 cửa hàng bên cạnh, phải sơ tán người và hàng hóa.

Thời điểm xảy ra hỏa hoạn quán chỉ có 4 nhân viên. Tất cả leo lên ban công tầng 4 của quán kêu cứu, tuy nhiên chỉ 1 nữ nhân viên sinh năm 2002 được hàng xóm cứu, 3 người còn lại bị chướng ngại vật rơi xuống nên phải quay ngược vào trong và mắc kẹt lại. Đến khoảng 16h30, đám cháy được khống chế nhưng 3 nạn nhân mắc kẹt đã vĩnh viễn ra đi.

Đây chỉ là hai trong số nhiều vụ cháy đã xảy ra trong thời gian qua nhưng để lại hậu quả rất lớn về người và tài sản. Qua đó cũng chỉ ra rõ vấn đề tồn tại về sự an toàn đối với các cơ sở kinh doanh cũng như nhà dân khi không may hỏa hoạn xảy ra.

Có một thực tế đang tồn tại hiện nay ở Hà Nội đó là nhiều nhà dân thường được gia cố an toàn bằng “chuồng cọp” với mục đích chống trộm. Nhưng, một khi hỏa hoạn xảy ra, chính nó lại tạo ra một trong những nguy cơ đáng sợ nhất khi ngăn người bên trong thoát ra và đương nhiên ngăn cả lực lượng cứu hộ tiếp cận. Cùng với đó, những nhà dạng ống gần như chỉ có lối thoát hiểm duy nhất là cầu thang. Khi có cháy, lối này đã bị khói, lửa chặn nên phương thức tối ưu nhất của lực lượng phòng cháy, chữa cháy là phải cắt dỡ những lồng sắt để mở đường cứu nạn.

Lực lượng chức năng dù triển khai rất nhanh đến hiện trường nhưng không thể cứu được 4 nạn nhân.

Từ vụ việc đau lòng trên, Cục Cảnh sát PCCC và CNCH, Bộ Công an khuyến cáo tới người dân những thông tin quan trọng cần biết để đảm bảo an toàn cho chính mình cũng như người thân trước “giặc lửa” vốn luôn rình rập xung quanh chúng ta.

Không để nhiều đồ dùng, hàng hóa dễ cháy nơi đun nấu. Không dự trữ xăng dầu, khí đốt, khí dễ cháy nổ và các chất lỏng dễ cháy ở trong nhà ở, trường hợp cần phải để dự trữ thì chỉ dự trữ số lượng ít nhất và để ở khu vực riêng biệt tránh nhầm lẫn và đổ vỡ. Ô tô, xe máy và các phương tiện dụng cụ có xăng dầu, chất lỏng dễ cháy để trong nhà ở phải cách xa bếp đun nấu, nguồn sinh nhiệt. Thiết bị chứa, dẫn xăng, dầu… phải kín. Không nên để ô tô trong nhà ở phòng ngừa xe tự cháy hoặc khí khói độc khi nổ máy.

Hạn chế sử dụng gỗ, tấm nhựa, mút xốp… để ốp tường, trần, vách ngăn nhằm hạn chế cháy lan. Phải lắp thiết bị tự ngắt (Aptomat) cho hệ thống điện chung toàn nhà, từng tầng, từng nhánh và từng thiết bị điện tiêu thụ điện công suất lớn, không để hàng hóa dễ cháy gần bóng điện, ổ cắm, cầu dao, chấn lưu đèn neon. Không bố trí hệ thống điện (dây dẫn, ổ cắm, thiết bị) sát gần các tường, sàn, trần, vách là các vật liệu dễ cháy.

Khi sử dụng bàn là, bếp điện, lò sấy phải có người trông coi, không để trẻ nhỏ, người già mắt kém, người bị tàn tật, người bị tâm thần sử dụng các thiết bị điện. Bố trí nơi thờ cúng hợp lý, tường phía đặt bàn thờ, trần phía trên ban thờ phải bằng vật liệu không cháy. Đèn, hương, nến phải đặt chắc chắn trên các vật không cháy, cách xa vật dễ cháy, hạn chế tối đa vàng mã, hương, nến để trên bàn thờ. Chỉ đốt đèn, nến, thắp hương khi có người lớn ở nhà trông coi. Khi đốt vàng mã phải trông coi, có che chắn tránh cháy lan hoặc bị gió cuốn tàn lửa gây cháy lan.

Nơi đun nấu phải có vách ngăn bằng vật liệu không cháy. Nếu dùng bếp gas phải có biện pháp chống chuột cắn thủng ống dẫn gas, khi đun nấu xong phải tắt bếp và đóng van xả gas. Nếu đun nấu bằng bếp dầu phải đủ bấc và thường xuyên được lau chùi sạch sẽ. Trước khi rót thêm dầu vào bếp phải tắt lửa, tuyệt đối không dùng xăng hoặc xăng pha dầu, nhớt để đun bếp dầu. Khi đun phải có người trông coi.

Hiện trường vụ cháy xảy ra vào sáng 17/5 tại Ba Đình.

Trước khi rời khỏi nhà và trước khi đi ngủ phải kiểm tra nơi đun nấu, nơi thờ cúng, tắt các thiết bị điện không cần thiết. Không lắp lồng sắt, lưới sắt ở lan can nhà cao tầng. Trường hợp đã lắp thì phải có cửa thoát hiểm, khóa, chìa để ở vị trí dễ thấy, dễ lấy, thống nhất các thành viên trong gia đình biết. Chuẩn bị sẵn thang, thang dây để thoát nạn khi cháy xảy ra.

Cửa có nhiều khóa nên sử dụng các loại khóa kiểu chìa khác nhau để dễ phân biệt khi mở và quy định nơi để chìa khóa dễ thấy, dễ lấy. Các cửa phía trong nhà nên sử dụng loại chốt gạt không nên sử dụng khóa, vẫn đảm bảo chống trộm. Nhà có trẻ nhỏ, người già, người tàn tật thì phải có nhiều biện pháp thoát nạn, cứu người phù hợp và không được khóa cửa phòng của những người nêu trên.

Chuẩn bị sẵn dụng cụ phá dỡ để tạo lối thoát nạn. Không bố trí đồ vật cản trở đường lối, cửa thoát nạn. Mỗi gia đình nên có dự kiến các tình huống thoát nạn khi có cháy xảy ra để thoát nạn an toàn khi cháy. Trang bị dụng cụ trữ nước, xô thùng xách nước để vừa phục vụ sinh hoạt, vừa phục vụ chữa cháy, trang bị bình chữa cháy và mọi người trong gia đình phải biết sử dụng thành thạo các dụng cụ chữa cháy đã được trang bị.

Khi xảy ra cháy tìm mọi cách báo cháy nhanh nhất cho mọi người xung quanh biết, gọi điện thoại cho cảnh sát PCCC 114 hoặc đội dân phòng, chính quyền, công an xã, phường gần nhất, đồng thời sử dụng phương tiện để chữa cháy và thoát nạn theo tình huống đã dự kiến.

B.Châu - M.Hiền