Kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025): Vũ khí sắc bén trong sự nghiệp 'phò chính, trừ tà'

Do vậy, báo chí bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cũng là góp phần bảo vệ những lợi ích căn bản của nhân dân, làm thất bại những âm mưu, hành động phá hoại, cản trở con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội của nhân dân Việt Nam.

Báo chí là vũ khí sắc bén để đấu tranh với những cái xấu trong xã hội.

Xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn xác định báo chí là một trong những vũ khí tư tưởng sắc bén trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm và “giặc nội xâm” (tức tham nhũng). Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhiều lần khẳng định: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”; “Đối với những người viết báo chúng ta, cái bút là vũ khí sắc bén, bài báo là tờ hịch cách mạng”; “Ngòi bút của các bạn cũng là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà”.

“Phò chính” nghĩa là bảo vệ chính nghĩa, bảo vệ điều hay, lẽ phải, bảo vệ những điều tốt đẹp, văn minh cho cuộc sống con người và sự phát triển tiến bộ của xã hội. “Trừ tà” nghĩa là lên án, đấu tranh, phòng chống, ngăn chặn, đẩy lùi những thói hư tật xấu, những hành vi tiêu cực làm tha hóa con người, những luận điệu sai trái nhằm chống phá đất nước, chống phá sự nghiệp cách mạng, cản trở chiều hướng phát triển lành mạnh, văn minh của xã hội.

Từ khi ra đời đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định, báo chí có vai trò rất quan trọng trên mặt trận đấu tranh tư tưởng - văn hóa của Đảng; phóng viên, nhà báo là chiến sĩ xung kích đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng.

Vai trò, tầm quan trọng của báo chí đã được nhấn mạnh tại Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 22-10-2018 về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”. Nghị quyết nêu rõ: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng là có ý nghĩa cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng; là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân, trong đó lực lượng tuyên giáo các cấp là nòng cốt”.

Điều 4, Luật Báo chí 2016 quy định: Báo chí có nhiệm vụ “Tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước”.

Với tư cách là phương tiện thông tin đại chúng có ảnh hưởng sâu rộng nhất tới đông đảo công chúng trong xã hội, sức mạnh của báo chí truyền thông chính là sức mạnh của công luận. Do đó, báo chí không chỉ có nhiệm vụ góp phần xây dựng, nhân rộng, cổ vũ, lan truyền những cái tốt đẹp, tiến bộ, tích cực, văn minh, mà phải có nhiệm vụ tham gia phòng, chống, đẩy lùi, đấu tranh ngăn chặn những biểu hiện phi nghĩa, phi pháp, phản tiến bộ, đi ngược lại lợi ích của số đông, làm cản trở con đường phát triển của đất nước; phản bác quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Khơi dậy, phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng

Sau gần 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã xây dựng thế và lực, sức mạnh tổng hợp to lớn, góp phần củng cố, tăng cường uy tín quốc tế và tạo ra những tiền đề quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại hội XIII của Đảng đã nhận định, bên cạnh những thuận lợi, thời cơ là cơ bản, chúng ta cũng đang phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Bốn nguy cơ mà Đảng ta đã chỉ ra từ năm 1994 đến nay vẫn tồn tại, có mặt còn gay gắt hơn. Trong đó, đáng quan ngại là nguy cơ tham nhũng, lãng phí, quan liêu, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ cũng như những mâu thuẫn xã hội còn diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước và đất nước ta.

Vì vậy, một trong những vấn đề trọng yếu, cấp bách đặt ra hiện nay là phải khơi dậy, phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng, hình thức, biện pháp để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Đây là cơ sở, tiền đề để góp phần giữ vững, tăng cường vai trò lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng đối với Nhà nước và xã hội.

Cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch có hai mục đích chính. Đó là bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, bảo vệ nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo vệ nhân dân, bảo vệ sự toàn vẹn, thống nhất của quốc gia dân tộc và đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch của các thế lực thù địch, phản động, các phần tử cơ hội chính trị, các đối tượng thoái hóa, biến chất.

Mục tiêu của cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch nhằm góp phần làm cho hệ tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta trở thành nhân tố chi phối, thấm sâu trong đời sống chính trị, tinh thần xã hội.

Các cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan báo chí cần phát huy vai trò tiên phong, dẫn dắt, động viên, khích lệ các cơ quan báo chí, cán bộ, phóng viên tích cực hưởng ứng, tham gia viết bài, tổ chức các chuyên trang, chuyên mục, chương trình tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Để làm được công việc này, các cơ quan báo chí cần phối hợp với cơ quan tuyên giáo, cơ quan văn hóa (bộ phận báo chí) chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức lực lượng (phóng viên và cộng tác viên, chuyên gia, nhà khoa học) để hình thành mạng lưới và thế trận rộng khắp trong công tác tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Có chính sách động viên, đãi ngộ thỏa đáng, khen thưởng kịp thời đối với các nhà báo, cộng tác viên tham gia tích cực, hiệu quả nhiệm vụ tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Việc các cơ quan báo chí tham gia tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch vừa là trách nhiệm chính trị, vừa là đạo đức, văn hóa nghề nghiệp nhằm góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chung sức đồng lòng giữ gìn, bảo vệ, phát huy những giá trị khoa học, cách mạng, tiến bộ, nhân văn trong hệ tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ðại tá Lê Ngọc Long,
Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân

Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 12-5-2021 của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường công tác tuyên truyền, định hướng hoạt động truyền thông, báo chí phục vụ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; kịp thời chấn chỉnh và xử lý các vi phạm trong hoạt động báo chí, truyền thông”, xác định: Các báo Nhân Dân, Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam là cơ quan chủ lực, có nhiệm vụ xây dựng các hình thức tuyên truyền chuyên sâu về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; đồng thời tổ chức các tuyến bài đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”.

Hiện nay, hơn 60 cơ quan báo chí Trung ương và địa phương có chuyên trang, chuyên mục, chương trình bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Tiêu biểu như Báo Quân đội nhân dân, Báo Công an nhân dân, Tạp chí Cộng sản, Tạp chí Quốc phòng toàn dân, Tạp chí Lý luận chính trị, báo của các quân khu, quân chủng, Bộ đội Biên phòng và các báo Đảng địa phương như Hànôịmới, Sài Gòn Giải Phóng, Cao Bằng, Hà Giang, Yên Bái, Sơn La, Lạng Sơn, Bắc Giang, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Hà Tĩnh, Nghệ An, Phú Yên, Bình Phước, Đồng Nai, An Giang, Bạc Liêu, Long An, Ấp Bắc (Tiền Giang)...

Tháng 4-2021, Báo Quân đội nhân dân là cơ quan báo chí đầu tiên của cả nước phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam phát động, tổ chức cuộc thi viết “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới” lần thứ nhất năm 2021 - 2022. Sau 4 năm tổ chức, cuộc thi có tính lan tỏa sâu rộng trong đời sống báo chí, thu hút gần 2.200 tác phẩm của 170 lượt cơ quan báo chí trong cả nước tham dự.

Ðại tá Lê Ngọc Long