Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2025): Thành công nhờ đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạoBài 2: Xây dựng Thủ đô thành nơi đáng sống

Nhận thức rõ trách nhiệm đó, UBND thành phố Hà Nội đã phát động phong trào thi đua “Sáng - xanh - sạch - đẹp”, nhằm hạn chế nguồn phát sinh ô nhiễm môi trường, xây dựng Thủ đô thành nơi đáng sống.

Một tuyến đường hoa tại xã Đan Phượng (huyện Đan Phượng). Ảnh: Minh Phú

Lan tỏa phong trào “Sáng - xanh - sạch - đẹp”

Thực hiện Kế hoạch số 359/KH-UBND ngày 10-12-2024 của UBND thành phố Hà Nội về việc thực hiện phong trào thi đua Sáng - xanh - sạch - đẹp của thành phố Hà Nội, trong thời gian qua, hầu hết các quận, huyện, thị xã cùng cộng đồng dân cư trên địa bàn thành phố đã tích cực hưởng ứng.

Ghi nhận thực tế tại một số khu dân cư ở thôn Yên Thái, xã Đông Yên (huyện Quốc Oai) vào chiều 10-3 vừa qua, phóng viên Báo Hànôịmới chứng kiến đường làng, ngõ xóm sạch đẹp, rác thải sinh hoạt được các hộ dân thu gom gọn gàng. Nhà văn hóa thôn trồng nhiều cây xanh tỏa bóng mát. Theo Trưởng thôn Yên Thái Tô Xuân Toàn, ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của người dân hiện nay rất cao. Hằng ngày, cứ thấy đường làng, ngõ xóm có rác, đất đá rơi vãi là người dân nơi đây quét dọn sạch sẽ. Ngoài ra, hằng tuần, địa phương đều phối hợp với tổ vệ sinh môi trường của Công ty Môi trường đô thị Xuân Mai tổ chức tổng vệ sinh, thu gom rác thải, phát quang cây dại và đưa đi xử lý.

Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Nguyễn Trường Sơn cho biết, ngoài thực hiện phong trào thi đua “Sáng - xanh - sạch - đẹp” do thành phố phát động, huyện còn triển khai cuộc thi “Giữ gìn thôn, tổ dân phố sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn”. Sau một năm triển khai, đến nay, cuộc thi đã trở thành phong trào sâu rộng, thu hút 100% thôn làng, tổ dân phố của 17 xã, thị trấn tham gia. Cuộc thi được chấm điểm hằng tháng và hằng quý, chọn ra 3 thôn xuất sắc nhất để tuyên dương, khen thưởng. Nhờ đó, phong trào vệ sinh môi trường của huyện dần đi vào nền nếp, người dân ngày càng có ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn không gian sống luôn sáng, xanh, sạch, đẹp và an toàn.

Còn tại huyện Thanh Trì, các hội, đoàn thể trong huyện triển khai phong trào thi đua “Sáng - xanh - sạch - đẹp” rất hiệu quả. Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Thanh Trì Phạm Nguyên Nhung thông tin, các cấp hội rất tích cực hưởng ứng Tết trồng cây Xuân Ất Tỵ 2025, tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường với nhiều công trình, phần việc thiết thực, ý nghĩa, góp phần xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Đến nay, các cấp hội trong huyện đã xây dựng và duy trì được 121 đoạn đường, tuyến phố nở hoa, 34 khu vui chơi cộng đồng, 20 mô hình “Biến rác thải thành tiền”, 25 trạm rác văn minh; 16 mô hình “Đổi rác lấy cây xanh”…

Phong trào thi đua “Sáng - xanh - sạch - đẹp” không chỉ nhận được sự tham gia tích cực của người dân các huyện, thị xã mà tại các quận cũng ghi nhận sự vào cuộc đồng bộ của cán bộ, đảng viên và người dân. Chẳng hạn, các phường của quận Hoàng Mai đã triển khai những phần việc thiết thực, phù hợp với từng địa bàn dân cư. Cụ thể, phường Mai Động tổ chức lễ ra quân vệ sinh môi trường “Bảo vệ, giữ gìn dòng sông Kim Ngưu” và triển khai cuộc thi dân vận khéo “Sạch nhà - xanh ngõ”. Phường Tân Mai triển khai tới 22 tổ dân phố và vận động nhân dân thu gom rác đúng giờ, bỏ rác đúng nơi quy định, xóa điểm chân rác... và tổ chức cho 100% hộ gia đình ký cam kết giữ gìn, bảo vệ môi trường, bảo đảm khu phố luôn “Sáng - xanh - sạch - đẹp”.

Còn quận Hoàn Kiếm đã triển khai Kế hoạch số 359/KH-UBND của UBND thành phố bằng những hoạt động cụ thể, như: Nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong công tác bảo vệ môi trường; thực hiện mỗi cơ quan là một điểm “Sáng - xanh - sạch - đẹp”, xây dựng đô thị xanh, văn minh, hiện đại. Quận cũng đẩy mạnh thực hiện việc quản lý, phân loại, thu gom rác thải tại nguồn; triển khai các giải pháp cải thiện chất lượng không khí. Đồng thời, quận tiến hành giám sát chặt chẽ các nguồn phát thải trên địa bàn với thông điệp rõ ràng: Không khí sạch, thành phố xanh. Quận cũng duy trì chương trình “Cuối tuần xanh”; thực hiện giải pháp quản lý môi trường dựa vào cộng đồng tại phường Chương Dương và phường Phúc Tân...

Trưởng phòng Quản lý chất thải rắn (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) Nguyễn Văn Quý cho hay, qua kiểm tra, đánh giá, phong trào thi đua “Sáng - xanh - sạch - đẹp” đã lan tỏa đến 30 quận, huyện, thị xã. Các địa phương đã huy động được sự tham gia của cả hệ thống chính trị và cộng đồng dân cư, góp sức giữ gìn môi trường trong thôn xóm, tổ dân phố khang trang, sạch đẹp.

Vệ sinh môi trường hằng ngày, hằng giờ

Thực tế cho thấy, để phong trào thi đua “Sáng - xanh - sạch - đẹp” trở thành lối sống, mỗi gia đình, khu dân cư cần chủ động thu gom, phân loại và giảm thiểu rác thải từ chính nơi sinh hoạt. Mọi người bảo vệ nguồn nước, không khí và môi trường sống bằng cách tiết kiệm nước, giảm phát thải khí độc hại và tích cực bảo vệ không gian xanh. Hơn nữa, mỗi người dân cần thường xuyên tham gia trồng, chăm sóc cây xanh để xây dựng Thủ đô xanh hơn, đẹp hơn; đưa các hoạt động trồng cây, làm sạch môi trường thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống thường ngày. Khi những thói quen tích cực này trở thành lối sống, trở thành văn hóa sẽ tạo nên một Hà Nội văn minh, thân thiện và đáng sống, đáng tự hào.

Tuy nhiên, để thực hiện được các phần việc nêu trên, các chuyên gia môi trường cho rằng, thành phố Hà Nội cần quyết liệt triển khai các giải pháp tổng thể kiểm soát nguồn phát sinh ô nhiễm môi trường không khí, nguồn nước... Bởi trung bình hằng năm, nồng độ bụi PM2.5 tại thành phố Hà Nội vẫn vượt 2 lần quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, trong đó khoảng 50% từ nguồn thải tại chỗ, do phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch và hoạt động xây dựng, đốt rác thải. Vì vậy, các chuyên gia đề xuất thành phố hỗ trợ các quận lõi của Thủ đô triển khai dự án giao thông xanh, như phát triển xe buýt điện hoặc xe đạp công cộng; đầu tư thêm các trạm quan trắc không khí tại khu vực trọng điểm, trục giao thông chính để tăng cường khả năng giám sát và cảnh báo sớm.

Từ kinh nghiệm bảo vệ môi trường của huyện Quốc Oai trong thời gian qua, Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Trường Sơn đề xuất, hằng tháng, thành phố nên thành lập đoàn kiểm tra, chấm điểm, bình xét, xếp loại các địa phương trong phong trào bảo vệ môi trường để tuyên dương, khen thưởng kịp thời. Đồng thời, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm các địa phương không thực hiện đầy đủ phong trào, gây mất mỹ quan đô thị, để tồn tại các vi phạm gây ảnh hưởng tới môi trường sống của nhân dân.

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho rằng, để xây dựng Hà Nội thực sự đáng sống, có môi trường trong lành thì phải thay đổi cách làm; cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và từng người dân tham gia giám sát, tổ chức thực hiện. Đặc biệt, các quận, huyện, thị xã cần phát động phong trào vệ sinh môi trường và thực hiện liên tục hằng ngày, hằng giờ, vì một thành phố xanh, sạch, đẹp hơn.

“Chúng ta phải quyết tâm để trong vòng 1, 2 năm tới, môi trường sống ở Hà Nội thay đổi căn bản; 3-5 năm tới, cơ bản giải quyết được những thách thức thành phố đang đối mặt, như ô nhiễm không khí, nguồn nước các sông, xử lý triệt để rác thải sinh hoạt… Qua đó, xây dựng Hà Nội xứng đáng là Thủ đô của cả nước, trở thành nơi đáng sống và đáng tự hào”, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh.

Hoàng Sơn