Kỳ vọng hợp tác kinh tế Việt Nam - Mỹ khởi sắc

Phố Wall thăng hoa sau tin tốt từ đàm phán thương mại Việt - Mỹ

Thị trường chứng khoán Mỹ khép lại phiên giao dịch ngày 2-7 với diễn biến tích cực bất ngờ. Hai chỉ số quan trọng nhất, S&P 500 và Nasdaq Composite, lần lượt chốt phiên ở mức cao kỷ lục, trong khi Dow Jones dù giảm nhẹ vẫn duy trì gần mức đỉnh trước đó. Chốt phiên trên sàn giao dịch New York, chỉ số S&P 500 tăng 29,41 điểm, tương đương 0,47%, lên 6.227,42 điểm. Chỉ số công nghệ Nasdaq tăng 190,24 điểm, tương đương 0,94%, lên 20.393,13 điểm. Trong khi đó, chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm nhẹ 10,52 điểm xuống 44.484,42 điểm, nhưng vẫn gần mức chốt phiên cao kỷ lục của ngày 4-12 năm ngoái.

Diễn biến tích cực song có phần bất ngờ này xảy ra trong bối cảnh dữ liệu kinh tế Mỹ vừa công bố lại gây lo ngại, đó là báo cáo việc làm khu vực tư nhân cho thấy sụt giảm 33.000 việc làm trong tháng 6, trái với dự đoán tăng 100.000 từ khảo sát của Dow Jones. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Mỹ không bị cuốn vào tâm lý tiêu cực từ các số liệu kinh tế, mà đảo chiều mạnh mẽ sau thông báo của Tổng thống Donald Trump về đạt thỏa thuận thống nhất Tuyên bố chung Mỹ - Việt Nam về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng.

Tuyên bố này được Tổng thống Donald Trump đưa ra trên mạng xã hội Truth Social đã ngay lập tức làm dịu tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư về quá trình đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác kinh tế lớn, trong đó có Việt Nam. Chiến lược gia đầu tư trưởng tại công ty State Street Global Advisors ở thành phố Boston, ông Michael Arone cho biết, giới đầu tư đã nhẹ nhõm phần nào trước những tiến triển về thương mại và thỏa thuận với Việt Nam là một tin tức đáng hoan nghênh.

Không phải ngẫu nhiên mà tin tốt về việc Mỹ và Việt Nam thống nhất về thỏa thuận thuế đối ứng lại tác động mạnh đến vậy với thị trường Mỹ. Có thể nói, Việt Nam đóng vai trò được xem trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu cũng như trong quan hệ thương mại của Mỹ với châu Á. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Mỹ, và là quốc gia xuất khẩu hàng hóa lớn nhất vào Mỹ trong khu vực Đông Nam Á. Kim ngạch thương mại song phương Việt - Mỹ năm 2024 đạt gần 138 tỷ USD. Dù cán cân thương mại nghiêng về phía Việt Nam, nhưng về bản chất, hai nền kinh tế mang tính chất bổ trợ, không đối đầu, và cùng hưởng lợi trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Thực hiện cam kết tranh cử, Tổng thống Donald Trump sau khi tiếp quản Nhà trắng đã đưa ra chính sách áp thuế đối ứng cao lên toàn bộ hàng hóa từ các nền kinh tế lớn. Riêng Việt Nam, mức thuế được nâng lên tới 46%, đứng thứ hai chỉ sau Campuchia. Đây được xem là mức thuế rất cao, khiến giới kinh doanh lo ngại về ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng, lợi nhuận và trao đổi thương mại hai chiều giữa hai nước. Trong bối cảnh đó, thông tin về việc Việt Nam và Mỹ thống nhất Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng được xem là “cú hích” lớn giúp tạo niềm tin, hứng khởi với thị trường, đặc biệt là trong tâm lý các nhà đầu tư vốn đang chịu nhiều áp lực từ triển vọng tăng trưởng toàn cầu chưa rõ ràng.

Một Việt Nam chủ động, linh hoạt và có trách nhiệm

Chứng khoán là thị trường chịu tác động không nhỏ của các yếu tố như niềm tin và kỳ vọng tương lai. Việc một đối tác chiến lược, nắm giữ vị trí nhất định trong chuỗi cung ứng của nhiều doanh nghiệp cũng như cung ứng hàng hóa tại thị trường Mỹ như Việt Nam đạt được thỏa thuận với Mỹ đã giúp tạo niềm tin rằng chính sách thương mại dưới chính quyền Tổng thống Donald Trump vẫn có chỗ cho đàm phán, hợp tác và linh hoạt.

Trong nhiệm kỳ hai của Tổng thống Donald Trump, nhiều nhà đầu tư từng lo ngại Mỹ có thể tiếp tục theo đuổi chiến lược thương mại cứng rắn, mang đậm chủ nghĩa bảo hộ. Tuy nhiên, việc chính quyền Tổng thống Donald Trump chủ động thông báo đạt được thỏa thuận với Việt Nam, với lời khẳng định sẽ cắt giảm đáng kể mức thuế đối ứng, đã phát đi thông điệp rằng Mỹ sẵn sàng đối thoại và điều chỉnh khi các đối tác thể hiện thiện chí, trách nhiệm.

Chính vì thế, tin tốt được đích thân Tổng thống Donald Trump công bố đã tác động tức thì tới thị trường: cổ phiếu của các tập đoàn Mỹ có chuỗi cung ứng tại Việt Nam tăng mạnh trong phiên 2-7. Chốt phiên, cổ phiếu Nike tăng 4%, Lululemon tăng 0,5%, Columbia Sportswear lên thêm 1,5%, VF Corporation sở hữu The North Face và Vans tăng gần 2%... Những con số này phản ánh kỳ vọng doanh nghiệp Mỹ sẽ không còn bị ảnh hưởng bởi gián đoạn thương mại hoặc chi phí nhập khẩu gia tăng do thuế cao.

Để đạt đi tới thống nhất Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng, phía Việt Nam đã có những bước đi chủ động, tích cực, trách nhiệm và linh hoạt. Tổng Bí thư Tô Lâm đã trực tiếp điện đàm với Tổng thống Donald Trump, khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi với phía Mỹ để đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ đồng thời đề nghị Mỹ áp dụng mức thuế tương tự đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, tiếp tục nhập khẩu nhiều hàng hóa từ Mỹ mà Việt Nam có nhu cầu và khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để các công ty từ Mỹ tăng cường đầu tư hơn nữa vào Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 2-7

Cùng với đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đã cử Đặc phái viên là Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc sang Mỹ để trực tiếp đàm phán. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và các đoàn đàm phán kỹ thuật tiến hành nhiều vòng đàm phán để xử lý cụ thể từng vướng mắc với phía Mỹ. Chỉ trong vòng hai tháng, hàng loạt cuộc đàm phán cấp cao, đối thoại chính sách, điện đàm song phương đã diễn ra, phản ánh quyết tâm chính trị rất cao của cả hai nước trong việc sớm đạt được thỏa thuận, ổn định quan hệ thương mại và kinh tế. Sự chủ động, thiện chí, tôn trọng nguyên tắc thị trường nhưng vẫn bảo vệ lợi ích quốc gia của Việt Nam đã được phía Mỹ ghi nhận, đánh giá cao.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đàm phán với Bộ trưởng Thương Mại Mỹ Howard Lutnick tại trụ sở Bộ Thương mại Mỹ

Việt Nam và Mỹ hiện đã nâng cấp quan hệ lên mức Đối tác chiến lược toàn diện, một khuôn khổ ngoại giao cao nhất mà Việt Nam thiết lập với một quốc gia. Trong quan hệ song phương này, hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư đóng vai trò quan trọng, được lãnh đạo cấp cao hai bên nhiều lần khẳng định là trụ cột bền vững. Việc hai nước đạt thống nhất Tuyên bố chung về thỏa thuận thương mại không chỉ giải quyết một vấn đề tức thời là thuế đối ứng, mà còn mở đường cho nhiều lĩnh vực hợp tác chiến lược khác như năng lượng sạch, sản xuất chip, hạ tầng công nghệ số, chuyển đổi xanh...

Từ góc độ thị trường chứng khoán Mỹ, điều này mang lại triển vọng rất tích cực. Các doanh nghiệp Mỹ hiện đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng và Việt Nam là một điểm đến nhờ môi trường ổn định, nguồn nhân lực dồi dào và chính sách mở cửa đầu tư hấp dẫn. Với thỏa thuận mới, rủi ro được giảm thiểu trong khi niềm tin gia tăng, tạo điều kiện để các tập đoàn công nghệ, bán lẻ, năng lượng Mỹ mạnh dạn đầu tư và mở rộng hoạt động tại Việt Nam. Chứng khoán Mỹ lập đỉnh ngày 2-7 là minh chứng rõ ràng cho niềm tin của nhà đầu tư vào môi trường thương mại ổn định, không chỉ với Việt Nam mà còn với khu vực châu Á-Thái Bình Dương nói chung.

Trong giai đoạn mà thế giới đối mặt với nhiều thách thức từ xung đột địa chính trị, đứt gãy chuỗi cung ứng, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng… thông tin tích cực từ đàm phán thương mại giữa Việt Nam và Mỹ không chỉ có ý nghĩa kinh tế, mà còn gửi đi thông điệp rằng quan hệ song phương có thể vượt qua bất đồng bằng đối thoại và hợp tác, hướng tới phát triển bền vững và lâu dài. Đó cũng là lý do vì sao thị trường chứng khoán Mỹ vốn rất nhạy cảm với thông tin đã đảo chiều khi có tin tốt từ đàm phán thương mại Việt Nam - Mỹ và cú đảo chiều tích cực đó cũng cho thấy hình ảnh một Việt Nam chủ động, linh hoạt, có trách nhiệm, đang từng bước khẳng định vai trò là đối tác tin cậy và chiến lược của Mỹ trong kỷ nguyên mới của thương mại toàn cầu.

Hoàng Hà