Lạ kỳ 1 vụ kiện có 2 nguyên đơn 'đấu nhau'

Kéo lùi thời gian duyệt đơn kiện

Hồ sơ thể hiện: Ngày 24-3-2022, vợ chồng bà Ngô Thị Ngọc Dung (SN 1977) và ông Lê Minh Tú (SN 1970, ngụ ấp 2, xã Bình Chánh, H.Bình Chánh) nộp đơn khởi kiện ông Nguyễn Văn Tới (SN 1951, ngụ cùng xã).

Theo đơn kiện, bà Dung là chủ sử dụng 3.528m2 đất, thuộc thửa 609, tờ bản đồ 26, tọa lạc tại thị trấn Tân Túc, H.Bình Chánh. Thửa đất này đã được UBND H.Bình Chánh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (gọi tắt "GCN") số BĐ 794848 ngày 24-02-2011.

Ngày 12-12-2011, vợ chồng bà Dung ký hợp đồng chuyển nhượng (HĐCN) thửa đất 609 cho ông Tới, được công chứng cùng ngày. Thực tế, vợ chồng bà không chuyển nhượng đất mà chỉ vay tiền của ông Tới, thể hiện rõ trong "biên bản thỏa thuận về việc vay tài sản", được 2 bên ký ngày 12-12-2011, với số tiền vay 15 tỷ đồng, thế chấp bằng GCN số BĐ 794848. Đến ngày 24-3-2017, ông Tới đã đăng bộ sang tên thửa đất này.

Vợ chồng bà Dung yêu cầu tòa án tuyên HĐCN ngày 12-12-2011 vô hiệu vì giả tạo, nhằm che dấu giao dịch vay tiền; đồng thời, hủy việc đăng bộ sang tên thửa đất 609 cho ông Tới. Vợ chồng bà Dung đồng ý trả lại ông Tới 15 tỷ đồng tiền vay, kèm lãi suất 0,5%/tháng, tạm tính đến tháng 3-2022 là 9 tỷ đồng. Tổng cộng số tiền vợ chồng bà Dung trả cho ông Tới là 24 tỷ đồng.

Biên bản thỏa thuận về việc vay tài sản ngày 12-12-2011

Ngày 31-3-2022, TAND H.Bình Chánh ra thông báo số 143/TB-TLVA thụ lý đơn khởi kiện của vợ chồng bà Dung, xác định những vấn đề mà nguyên đơn yêu cầu. Thông báo này đã được gửi đến ông Tới là bị đơn trong vụ kiện.

Ngày 23-5-2022, ông Tới và vợ là bà Huỳnh Thị Lệ ký HĐCN toàn bộ thửa đất 609 cho ông Mạc Công Dũng (SN 1985, ngụ thị trấn Tân Túc, H.Bình Chánh) với giá 20,5 tỷ đồng. HĐCN được Văn phòng công chứng (VPCC) Tân Thuận công chứng cùng ngày 23-5. Sau khi mua, ông Dũng không thể sang tên do thửa đất xảy ra tranh chấp nên đã khởi kiện, được TAND H.Bình Chánh ra thông báo thụ lý ngày 20-6-2022 (số 276/2022/TB-TLVA).

Ngày 02-8-2022, TAND H.Bình Chánh ban hành Quyết định (QĐ) số 314/2022/QĐST-DS "nhập vụ án". Theo tòa, cả 2 vụ án có liên quan với nhau, cùng bị đơn là ông Tới và cùng tranh chấp HĐCN thửa đất 609, nên nhập chung là cần thiết cho việc giải quyết vụ án. Từ đó, tòa quyết định nhập 2 vụ án thành vụ án dân sự sơ thẩm mới, đồng thời xác định thời gian thụ lý là "ngày 31-3-2022" và số thụ lý "143/TB-TLVA", với các nguyên đơn gồm bà Dung, ông Tú và ông Dũng; bị đơn là vợ chồng ông Tới và bà Lệ.

Đại diện vợ chồng bà Dung phản ứng: Ông Tới biết rõ thửa đất 609 xảy ra tranh chấp, đã được TAND H.Bình Chánh thụ lý, giải quyết. Bản thân ông Tới là bị đơn trong vụ kiện, nhưng lại thoải mái ký bán đất cho ông Dũng, dẫn đến "tranh chấp chồng tranh chấp", càng thêm phức tạp! Vậy mà khi nhập 2 vụ án thành 1, tòa lại ưu tiên cho ông Dũng được "linh động" thời gian khởi kiện từ 20-6-2022 kéo lùi về 31-3-2022 (hơn 80 ngày). Việc này vừa vi phạm pháp luật nghiêm trọng, vừa sai thực tế. Bởi tại thời điểm ngày 31-3-2022, chưa phát sinh quan hệ giao dịch, thì làm sao ông Dũng đứng đơn khởi kiện để tòa thụ lý? Quan trọng hơn, việc nhập 2 vụ án thành 1 là trái nguyên tắc tố tụng dân sự, bởi quyền lợi của 2 nguyên đơn sau khi nhập hoàn toàn đối lập nhau.

Hiện trạng thửa đất 609 là đất trống

Khi 2 nguyên đơn… "đấu nhau" (!)

Tại phiên hòa giải chiều 03-01-2023 (do thẩm phán TAND H.Bình Chánh Trương Văn Dựa chủ trì) và tại phiên tòa sơ thẩm ngày 04-4-2023 (với HĐXX do thẩm phán Dựa ngồi ghế chủ tọa), các nguyên đơn và bị đơn đều giữ nguyên quan điểm. Cụ thể:

Đại diện ông Dũng xác định: HĐCN thửa đất 609 được lập tại VPCC Tân Thuận ngày 23-5-2022, với giá 20,5 tỷ đồng. Bên mua đã thanh toán đầy đủ tiền và đã nhận bàn giao đất từ ông Tới - bà Lệ. Sau đó, ông Dũng không thực hiện được thủ tục đăng ký thay đổi tên chủ sử dụng đất do có tranh chấp giữa vợ chồng bà Dung với ông Tới.

Theo hồ sơ, ngày 12-12-2011, vợ chồng bà Dung và ông Tới ký HĐCN thửa đất 609, với giá 15 tỷ đồng, được Phòng công chứng Nhà nước số 2, TPHCM chứng thực. Đến ngày 24-3-2017, ông Tới lập thủ tục, được Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai H.Bình Chánh đăng ký biến động trên GCN số BĐ 794848.

Đại diện ông Dũng cho rằng việc chuyển nhượng thửa đất 609 giữa bà Dung - ông Tú sang ông Tới cũng như từ ông Tới - bà Lệ sang ông Dũng là phù hợp với các quy định của pháp luật. Việc ông Tú - bà Dung cho rằng không có chuyển nhượng thửa đất 609 cho ông Tới là không có căn cứ. Từ đó, người đại diện đề nghị tòa bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Dung - ông Tú; công nhận HĐCN ngày 23-5-2022 giữa ông Dũng với ông Tới và bà Lệ là hợp pháp; ông Dũng được quyền đăng bộ sang tên thửa đất 609.

Cổng rào mặt tiền thửa đất 609 do bà Dung xây dựng

Ngoài phần trình bày giống như đại diện của ông Dũng, đại diện của bị đơn cho rằng "biên bản thỏa thuận về việc vay tài sản" ngày 12-12-2011 do bà Dung - ông Tú cung cấp cho tòa là không đúng. Do đó, phía bị đơn đề nghị tòa bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của vợ chồng bà Dung. Trước đây, ông Tới có đơn yêu cầu tòa giám định chữ ký và chữ viết của ông Tới trong "biên bản thỏa thuận về việc vay tài sản", nhưng nay ông xin rút yêu cầu này. Đại diện bị đơn thừa nhận đã bán thửa đất 609 cho ông Dũng nên đề nghị tòa công nhận HĐCN ngày 23-5-2022; và ông Dũng được quyền đăng bộ sang tên thửa đất trên.

Giữ nguyên quan điểm khởi kiện, đại diện của vợ chồng bà Dung tái khẳng định "biên bản thỏa thuận về việc vay tài sản" ngày 12-12-2011 là đúng sự thật; chữ viết, chữ ký trong biên bản là của ông Tới. Người đại diện còn trưng chứng cứ, tài liệu, chứng minh không chuyển nhượng thửa đất 609, mà chỉ thế chấp để vay 15 tỷ đồng. Do chỉ vay tiền, HĐCN đất là "giả cách" nên vợ chồng bà Dung không bàn giao thửa đất 609 cho ông Tới mà vẫn quản lý, sử dụng và thực hiện nghĩa vụ đóng thuế hàng năm, xuyên suốt. Trên đất, bà Dung đã cất căn nhà, xây tường rào và cổng, lắp đặt trạm biến áp, thuê người vào ở, trông coi đất...

Một vấn đề mấu chốt được đại diện bà Dung nêu tại tòa, liên quan đến tình trạng pháp lý của thửa đất 609. Ngày 09-4-2011, UBND H.Bình Chánh ban hành QĐ số 1552/QĐ-UBND chấp thuận cho bà Dung được chuyển mục đích sử dụng thửa đất 609 với 3.150,5m2 bằng hình thức "giao đất" để đầu tư xây dựng nhà trưng bày sản phẩm và văn phòng làm việc. Phần còn lại 377,5m2 thuộc quy hoạch lộ giới đường Nguyễn Hữu Trí.

Ngày 24-4-2013, UBND H.Bình Chánh ban hành QĐ số 1936/QĐ-UBND, điều chỉnh QĐ số 1552/QĐ-UBND, chấp thuận cho bà Dung được chuyển mục đích sử dụng đất từ giao sang "thuê đất" với thời hạn 5 năm kể từ ngày 09-4-2011. Ngày 04-6-2013, Phòng Tài nguyên và Môi trường H.Bình Chánh và bà Dung ký hợp đồng thuê đất số 11/HĐTĐ-TNMT. Cho đến nay, bà Dung vẫn thuê đất của Nhà nước và thực hiện trả tiền thuê hàng năm theo QĐ 1936/QĐ-UBND và hợp đồng thuê đất...

Tại phiên tòa ngày 04-4-2023, các luật sư bảo vệ quyền lợi cho vợ chồng bà Dung đặt hàng loạt câu hỏi cho phía bị đơn và ông Dũng. Tuy nhiên, nhiều câu hỏi chưa có lời đáp thỏa đáng.

Sau phần đặt câu hỏi cho các bên, đại diện Viện KSND H.Bình Chánh nhận ra vụ án còn nhiều vấn đề cần được làm rõ liên quan đến hợp đồng thuê đất; đăng ký biến động; nộp thuế... nên đề nghị tòa xác minh, thu thập, bổ sung tài liệu, chứng cứ để giải quyết vụ án một cách toàn diện, khách quan.

Sau khi hội ý, Thẩm phán chủ tọa Trương Văn Dựa thay mặt HĐXX đọc quyết định tạm ngừng phiên tòa, đồng thời, ấn định thời gian mở lại vào sáng 04-5-2023.

THÀNH LUÂN - VĂN CƯƠNG