Lạ miệng món trứng tắc

Trứng tắc đã trở thành món không thể thiếu trên bàn nhậu ở Yết Kiêu

Một số người cao tuổi ở xã Yết Kiêu cho biết nghề ấp nở trứng gia cầm ở đây có từ hơn 100 năm nay. Theo đó mà các món ăn từ trứng cũng được hình thành. Ông Lê Công Am, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Yết Kiêu cho biết từ trứng gà, vịt có nhiều loại để thưởng thức như trứng trắng là loại trứng khi cho vào lò ấp được khoảng 5 ngày, kiểm tra bị hỏng thì loại ra. Trứng lộn được ấp từ 15-18 ngày, đây là loại trứng phổ biến nhiều người ăn nhất. Trứng óc đậu là loại loãng lòng, khi ấp 7-10 ngày, con ở trong đang hình thành nhưng mắt bị hỏng thì loại ra. Tuy nhiên, món trứng tắc vẫn là lạ nhất, ngon, bổ, rẻ mà không phải ai cũng biết và được thưởng thức.

Trứng tắc là loại trứng ấp già ngày hơn so với trứng lộn 4-5 ngày. Đây là loại trứng mà khi con gà, vịt bên trong vỏ trứng đã đầy đủ hình hài, có mắt, chân, mọc lông. Khi đến ngày, con gà, vịt bên trong không đạp được vỡ vỏ để ra ngoài, chỉ hở mỏ ra ngoài vỏ trứng, không khí vào làm khô lớp màng nhầy bảo vệ nên có ấp nở ra thành con thì cũng bị dị tật nên người dân loại quả trứng này ra và chế biến thành món ăn đặc trưng chỉ có ở Yết Kiêu.

Quy trình chế biến món trứng tắc khá cầu kỳ. Đầu tiên phải chọn quả trứng già và đúng loại trứng tắc, thậm chí đưa quả trứng lên tai nghe thấy tiếng kêu chiếp chiếp bên trong mới là trứng ngon. Trứng được rửa sạch, để ráo nước. Món ăn này phải được hấp cùng lá ngải cứu mới thật sự đúng vị. Đầu tiên phải cho 1 lớp lá ngải cứu xuống đáy nồi, sau đó xếp trứng vào, cứ mỗi lượt trứng là 1 lượt lá ngải cứu, có như vậy trứng mới rền và được thẩm thấu qua vỏ vào trong. Cuối cùng là cho 1 gói thuốc Bắc nhỏ, 1 chén rượu và một bát nước nhỏ rồi cho lên bếp.

Quả trứng tắc đã hở mỏ con gà, con vịt ra ngoài là ngon nhất

Trước đây có thời gian người dân thường đun sôi 10-15 phút, sau đó vùi trấu, ủ rơm từ sáng đến trưa hoặc từ chiều đến tối mới bỏ trứng ra ăn. Ngày nay, nhiều người hấp trứng bằng nồi áp suất cho nhanh. Chỉ hầm khoảng 2 tiếng, mùi hương đã lan tỏa, thơm nức. Mở vung nồi ra, hơi khói từ nồi bốc lên cuốn theo vị lá ngải cứu, vị thuốc Bắc đi sâu vào khứu giác tạo cảm giác hấp dẫn hơn cả món gà hầm.

Gia vị để chấm trứng tắc cũng phải đúng loại mới ngon. Người dùng lấy muối hạt ta giã nhỏ hòa cùng hạt tiêu, ớt tươi. Đi kèm món này không thể thiếu đĩa rau răm và những lát gừng thái mỏng.

Cách ăn trứng tắc cũng có thú riêng. Sau khi đập quả trứng ngang bát, đưa vào trong bát, nước chảy ra đưa lên miệng húp sì sụp. Bóc từng lớp vỏ, hình hài con gà, vịt trong quả trứng tắc đã hình thành, lông lá đầy mình. Dùng đôi đũa gạt nhẹ là tuột tất cả lông của con gà, vịt bao tử. Gắp từng miếng chấm muối chanh ớt, ăn kèm lá ngải cứu, rau răm, lát gừng, nhâm nhi chén rượu và cảm nhận thì thấy vị ngậy, béo của trứng tắc làm người ăn nhớ mãi. Nhiều người lại khoái ăn cùi dừa. Đây chính là lòng đỏ của trứng thu vào tạo thành, nhai cùi dừa cùng lá ngải sẽ rất thơm ngon, bùi ngậy.

Trứng tắc hầm lá ngải và vị thuốc Bắc không chỉ là món ăn ngon, bổ dưỡng mà còn như một bài thuốc giúp chữa bệnh đau đầu. Mỗi tuần ăn 2-3 lần rất tốt cho sức khỏe.

Ông Phạm Tất Mạnh ở thôn Lương Xá cho biết đây là món ăn không phải ai cũng ăn được, phải bạo miệng mới dám thưởng thức vì trứng tắc đã hình thành con gà, con vịt bao tử. Người ăn khỏe mỗi bữa nhậu cũng hết 15-20 quả. Có những vị khách ở địa phương khác về thưởng thức lần đầu thấy ngon cũng ăn hết chục quả. Nhiều người về Yết Kiêu khi thưởng thức ẩm thực không thể thiếu món trứng tắc trên bàn nhậu.

Yết Kiêu có hơn 10 quán nhậu, mỗi quán tiêu thụ khoảng 200 quả trứng tắc và trứng lộn mỗi ngày. Giá trứng tắc khá rẻ, khoảng 500 - 1.000 đồng/quả. Nhiều người còn đến mua số lượng lớn loại trứng này về cho cá sấu, cá chim ăn.

Xã Yết Kiêu đã đưa sản phẩm từ trứng làm sản phẩm chủ lực của địa phương. Những năm gần đây, cứ vào kỳ lễ hội đền Quát, xã lại bố trí gian hàng trưng bày sản phẩm này và bày bán cho du khách. Trứng lộn, trứng tắc, trứng óc đậu Yết Kiêu đã trở thành món quà quê không thể thiếu với mỗi du khách, con em quê hương đi xa về gần.

Năm 2019, xã thành lập Tổ hợp tác sản xuất, kinh doanh và tiêu thụ con giống. Hiện có 60 hộ đang duy trì làm nghề ấp nở con giống gia cầm, mỗi ngày các hộ vào lò hơn chục vạn quả trứng, số lượng trứng tắc loại ra chiếm 5-10%. Nghề này đã mang lại nguồn thu nhập cao cho nhiều gia đình, mỗi hộ thu lãi 300-500 triệu đồng/năm, có hộ thu lãi tiền tỷ.

THẾ ANH