Lâm Đồng báo cáo việc bồi thường trong 2 vụ án oan tại Đắk Nông cũ

Ngày 5-12, Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng có báo cáo công tác bồi thường nhà nước năm 2025 trên địa bàn tỉnh này; trong đó nổi bật là diễn biến hai vụ án oan đối với hai cặp vợ chồng, thu hút sự chú ý của dư luận đều ở tỉnh Đắk Nông cũ mà báo Pháp Luật TP.HCM từng nhiều lần phản ánh.

Đại diện VKS tại buổi xin lỗi công khai vợ chồng ông Lê Trường - bà Tôn Nữ Kim Loan. Ảnh VŨ LONG.

8 năm mang thân phận bị can

Vụ việc liên quan đến yêu cầu bồi thường oan của vợ chồng ông Lê Trường và bà Tôn Nữ Kim Loan đối với VKSND khu vực 6 – Lâm Đồng.

Theo hồ sơ, năm 2016, ông Trường và bà Loan bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông cũ khởi tố bị can, bắt tạm giam bốn tháng để điều tra về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Tuy nhiên, sau thời gian tạm giam, cơ quan điều tra không chứng minh được hành vi phạm tội. Vụ án bị "treo" suốt tám năm, khiến hai vợ chồng sống trong thân phận bị can, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống, uy tín.

Đến tháng 5-2024, Công an tỉnh Đắk Nông chính thức ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án hình sự, xác định "hành vi của bị can không cấu thành tội phạm". Tháng 6-2024, VKSND, Công an huyện Đắk Glong tổ chức xin lỗi, cải chính công khai đối với vợ chồng ông bà.

Sau đó, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Đắk Nông kỷ luật bốn cán bộ thuộc Công an, VKSND do vi phạm trong quá trình tố tụng dẫn đến oan sai.

Theo báo cáo của Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng, ngày 14-5, VKSND huyện Đắk Glong (nay là VKSND Khu vực 6) đề nghị tạm ứng 550 triệu đồng kinh phí bồi thường. Tuy nhiên, vợ chồng ông Trường sau đó bổ sung yêu cầu bồi thường thiệt hại về tinh thần lên hơn 1 tỉ đồng.

Do đó ngày 1-8 và 28-10, VKSND Khu vực 6 tổ chức hai lần thương lượng bồi thường nhưng đều không thành. VKSND Khu vực 6 hướng dẫn ông Trường và bà Loan khởi kiện ra tòa án để giải quyết.

Ngày 31-10, TAND Khu vực 6, tỉnh Lâm Đồng ban hành thông báo thụ lý và vụ việc đang trong quá trình giải quyết.

Hình sự hóa quan hệ dân sự

Vụ việc liên quan đến yêu cầu bồi thường thiệt hại do oan sai của một cặp vợ chồng khác là vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ và bà Nguyễn Thị Thưởng đối với TAND huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông cũ, nay là TAND Khu vực 7 – Lâm Đồng.

Vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ được xin lỗi công khai.

Theo hồ sơ, năm 2008, vợ chồng ông Võ chuyển nhượng một mảnh đất giá 100 triệu đồng và đã giao đất, giao sổ hồng cho người mua. Năm 2016, người mua đất yêu cầu ông Võ ký thủ tục sang tên cho một người khác tên NVC, nhưng ông Võ từ chối vì không giao dịch với người này, dẫn đến bị khởi kiện.

Chánh án TAND huyện Tuy Đức ký văn bản đề nghị Công an, VKSND cùng cấp điều tra, cho rằng hành vi của vợ chồng ông Võ có dấu hiệu tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Ông Võ bị bắt tạm giam, bà Thưởng bị cấm đi khỏi nơi cư trú. Cả hai người đều không nhận tội và kêu oan.

Tại cấp sơ thẩm, TAND huyện Tuy Đức tuyên phạt ông Võ hai năm tù giam, bà Thưởng hai năm tù cho hưởng án treo về tội danh trên.

Tại phiên phúc thẩm, TAND tỉnh Đắk Nông nhận định tòa cấp sơ thẩm giải quyết một vụ án dân sự trong vụ án hình sự và vượt quá phạm vi xét xử, nên đã hủy bản án sơ thẩm và yêu cầu điều tra bổ sung.

Sau đó, Công an huyện Tuy Đức không chứng minh được hành vi phạm tội và ra quyết định đình chỉ vụ án. Ngày 21-9-2019, vợ chồng ông bà được đình chỉ bị can với lý do hết thời gian điều tra nhưng không chứng minh được hành vi phạm tội. Tháng 6-2020, TAND huyện Tuy Đức tổ chức xin lỗi, cải chính công khai.

Theo Sở Tư pháp Lâm Đồng, ngày 18-11-2024, TAND tỉnh Đắk Nông xét xử sơ thẩm vụ ông Võ kiện TAND huyện Tuy Đức yêu cầu bồi thường hơn 22 tỉ đồng nhưng chỉ chấp nhận bồi thường hơn 300 triệu đồng nên nguyên đơn kháng cáo.

Ngày 8-4, TAND Cấp cao tại TP.HCM xét xử phúc thẩm, quyết định không chấp nhận kháng cáo của vợ chồng ông Võ và giữ nguyên bản án sơ thẩm. Tháng 6-2025, TAND huyện Tuy Đức đề nghị TAND Tối cao cấp kinh phí bồi thường và đã được cấp hơn 300 triệu đồng. Hiện đang làm thủ tục chi trả cho gia đình ông Võ.

PHÚ NHUẬN