Lâm Đồng nâng cao hiệu quả phòng, chống thiên tai

Mưa lũ gây ngập úng hoa màu trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

Phóng viên Báo và Phát thanh, truyền hình Lâm Đồng có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hà Lộc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường (trực tiếp phụ trách mảng phòng chống thiên tai) về các giải pháp ứng phó thiên tai, đảm bảo tính mạng và tài sản của Nhân dân trong mùa mưa bão.

PV: Ông cho biết, từ đầu năm đến nay, thiên tai gây thiệt hại như thế nào trên địa bàn tỉnh?

Ông Nguyễn Hà Lộc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh: Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra 19 trận mưa lớn kèm dông, lốc, gió giật mạnh; 2 trận mưa đá kèm theo lốc xoáy; 3 đợt gió lốc xoáy, sét đánh; 2 đợt sóng lớn kết hợp triều cường và 6 đợt gió mạnh trên biển… Thiên tai làm thiệt hại về người và lượng tài sản của người dân ước tính khoảng hơn 40 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Hà Lộc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng

Trước, trong và sau các đợt thiên tai xảy ra, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ban ngành và các địa phương đã kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn. Đồng thời, đã kịp thời thành lập và đưa vào hoạt động ngay Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự.

Khi thiên tai xảy ra, Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã có mặt ngay tại hiện trường để kịp thời chỉ đạo ứng phó và thăm hỏi, động viên người dân.

Các đơn vị thường xuyên duy trì chế độ trực ban 24/24h, theo dõi chặt chẽ tình hình, diễn biến thời tiết trong khu vực, chủ động thông báo, cảnh báo kịp đến chính quyền địa phương và người dân để phòng, tránh thiệt hại có thể xảy ra. Ngành chức năng đã kịp thời tổng hợp tình hình ảnh hưởng, thiệt hại và đôn đốc, hướng dẫn các địa phương trong công tác phòng, tránh và khắc phục hậu quả thiên tai.

Cán bộ, chiến sĩ giúp người dân xã Đạ Huoai 3, tỉnh Lâm Đồng khắc phục hậu quả do mưa lớn ngày 13/8

Trong 7 tháng đầu năm 2025, UBND tỉnh đã chỉ đạo các địa phương, sở, ban, ngành liên quan kiểm tra, xuất chi từ nguồn dự phòng phòng, chống thiên tai hơn 11 tỷ đồng để hỗ trợ kịp thời cho người dân các địa phương bị thiệt hại, giúp người dân sớm ổn định lại đời sống.

PV: Vậy, thực tiễn công tác phòng, chống thiên tai hiện nay trên địa bàn tỉnh như thế nào thưa ông?

Ông Nguyễn Hà Lộc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh: Công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã đạt những kết quả nhất định, song thực tiễn cho thấy vẫn còn bộc lộ những hạn chế nhất định. Đặc biệt là trong bối cảnh tình hình thời tiết diễn biến ngày càng thất thường, cực đoan và khó dự đoán, lũ quét, sạt lở đất đang diễn ra ngày càng nhiều.

Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Hồ Văn Mười yêu cầu 124 xã, phường, đặc khu tuyệt đối không được lơ là, chủ quan, bị động trong công tác phòng, chống thiên tai

Đặc biệt, hiện nay đang trong giai đoạn đầu triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chính quyền cấp xã mới, bộ máy còn lúng túng trong công tác chỉ đạo, điều hành công tác phòng, chống thiên tai.

Ngoài những vấn đề khách quan trên, còn tồn tại những hạn chế chủ quan, nhất là việc một bộ phận người dân còn chủ quan trong công tác phòng, chống nên gây ra nhiều thiệt hại khi thiên tai xảy ra.

Nguồn lực cho phòng, chống thiên tai còn hạn chế và phân tán. Việc ứng dụng khoa học công nghệ trong dự báo, cảnh báo thiên tai dù đã được quan tâm đầu tư, song còn chưa đáp ứng nhu cầu, nhất là đối với các loại hình thiên tai khó dự báo như: dông sét, lốc xoáy, mưa đá, lũ quét… Một số hồ chứa được xây dựng từ lâu bị hư hỏng, xuống cấp, chưa đảm bảo an toàn trước mưa lũ.

Những hộ dân xây nhà nơi thấp trũng, ven suối rên địa bàn tỉnh thường chịu ảnh hưởng nặng bởi mưa lớn kéo dài

Việc dự phòng các phương tiện, vật tư, lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm thiết yếu theo phương châm “4 tại chỗ, 3 sẵn sàng” chưa được các địa phương và các đơn vị coi trọng. Đáng chú ý là ở những địa bàn có nguy cơ ngập lụt bị chia cắt, cô lập nên khi xảy ra thiên tai việc triển khai chậm, hiệu quả không cao.

PV: Theo ông, cần khắc phục những hạn chế đó như thế nào để ứng phó tốt với thiên tai trong thời gian tới?

Ông Nguyễn Hà Lộc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh: Theo nhận định tình hình thiên tai và dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, năm 2025, số lượng bão và áp thấp nhiệt đới trên biển Đông xấp xỉ trung bình nhiều năm (khoảng 8-11 cơn trên biển Đông; 3-5 cơn đổ bộ vào đất liền), tập trung nhiều vào nửa cuối mùa mưa bão.

Nguy cơ xảy ra ngập lụt tại các đô thị, thành phố lớn do mưa lớn cục bộ, lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh khu vực vùng núi là rất lớn nên tuyệt đối không được lơ là, chủ quan trong công tác phòng, chống thiên tai.

Nguy cơ sạt trượt đất, đá trong mùa mưa trên địa bàn tỉnh còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp

Để phòng, chống, ứng phó giảm thiểu thiệt hại do thiên tai trên địa bàn tỉnh, công tác dự báo, cảnh báo là đặc biệt quan trọng. Thông tin dự báo, cảnh báo phải từ sớm, từ xa, kịp thời, chính xác.

Chúng tôi đang chỉ đạo các đơn vị liên quan theo dõi chặt chẽ bản tin dự báo, cảnh báo về mưa lớn, nguy cơ lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất. Từ đó, thông tin kịp thời, đầy đủ cho các cấp chính quyền cơ sở và người dân để chủ động phòng tránh. Đồng thời, sẵn sàng lực lượng, phương tiện để triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn khi có tình huống.

Hiện một số khu vực thuộc tỉnh Lâm Đồng độ ẩm đất đã gần bão hòa, đạt tới 85% hoặc đạt trạng thái bão hòa. Nền đất đỏ bazan dễ sạt trượt, đe dọa tính mạng và tài sản người dân. Vì vậy, tại các khu vực đồi, núi để phòng ngừa, các sự cố sạt lở, sở đã tăng cường quản lý hiệu quả các hoạt động khai thác đất đá, lâm sản, đảm bảo không gây mất ổn định địa hình.

Cùng với đó, sẽ kiên quyết tổ chức sơ tán người dân ra khỏi vùng nguy hiểm trước thiên tai, nhất là những khu vực đã xảy ra mưa lớn những ngày vừa qua.

Lực lượng chức năng hỗ trợ đưa người dân rời khỏi điểm ngập cục bộ tới nơi an toàn trong trận mưa lớn những ngày qua

Trên khu vực biển, sở cũng đề nghị các địa phương, đơn vị đảm bảo an toàn cho tàu thuyền đánh bắt xa bờ, bảo vệ các công trình ven biển và người dân sinh sống quanh các khu vực.

Trong khu vực đô thị, sở đã đề nghị các địa phương kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động khơi thông dòng chảy những nơi bị tắc, nghẽn, tránh ngập lụt cục bộ.

Đặc biệt là sẽ kiểm tra và xử lý nghiêm vi phạm trật tự xây dựng, dừng thi công đối với các khu vực có nguy cơ sạt lở cao để đảm bảo an toàn công trình, tránh thiệt hại về người và tài sản. Sở cũng đã đề nghị các đơn vị thực hiện tốt nội dung đảm bảo an toàn hồ chứa nước thủy lợi, thủy điện; vận hành an toàn.

Hiện nay, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh đang rà soát, xây dựng và cập nhật phương án ứng phó thiên tai phù hợp với tình hình của địa phương và chính quyền 2 cấp. Các địa phương, đơn vị phối hợp triển khai thực hiện dự phòng trang bị, phương tiện, vật tư, nhu yếu phẩm đáp ứng yêu cầu về phương châm “4 tại chỗ” khi có thiên tai xảy ra.

Lâm Đồng là địa bàn rộng lớn nhất cả nước, địa hình bị chia cắt mạnh, nền đất đỏ bazan nguy cơ bị sụt lún, sạt trượt rất lớn

Ngoài ra, đơn vị đang kiểm soát, hỗ trợ, hướng dẫn bảo đảm giao thông an toàn cho người và phương tiện, nhất là tại các ngầm, tràn, khu vực ngập sâu, nước chảy xiết, khu vực đã xảy ra sạt lở hoặc có nguy cơ xảy ra sạt lở. Kiên quyết không cho người và phương tiện đi qua nếu không bảo đảm an toàn, không để xảy ra thiệt hại đáng tiếc về người do bất cẩn, chủ quan…

Bên cạnh nỗ lực của cơ quan chức năng, mỗi người dân cũng cần nâng cao ý thức, chủ động trang bị kỹ năng, kiến thức và phối hợp tốt với cơ quan chức năng để ứng phó hiệu quả khi xảy ra thiên tai.

Sạt trượt đất và ngập cục bộ diễn ra phức tạp tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh

Ngoài các giải pháp trước mắt trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng triển khai các giải pháp lâu dài như: Tiếp tục đầu tư củng cố, nâng cấp công trình phòng, chống thiên tai. Trong đó, chú trọng phát triển rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ ven biển, chống phá rừng nhằm hạn chế lũ lụt, sạt lở đất, chống xói mòn.

Ngành sẽ thực hiên tốt công tác huy động và triển khai các nguồn lực để khắc phục những hậu quả, thiệt hại do thiên tai gây ra, đảm bảo kịp thời, hiệu quả.

PV: Xin cảm ơn ông!

Ngọc Ngà - Chính Thành